Bushen begirada ergela

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Ez dakit asmatu dudan tituluarekin ala ondoko lerroen buruari ez ote zitzaion hobeto "Bush ergelaren begirada" etorriko. Dena den, ondo pentsatuta, berdin diola uste dut, batak zein besteak egoki mugatzen baitute esan nahi dudana. Amerikako Estatu Batuen hegoaldea indar osoz astindu duen Katrina urakanak utzitako ondorioen gain ari naiz.

Urakana berea egiten ari zen egun haietan Arthur Koestler-ek iragan mendeko hirugarren hamarkadan idatzitako Zero eta infinitua liburuan honela irakurri nuen: "Neanderthala lur azalera ageri zenean tximinoek barre egingo zuten, nonbait. Tximinoak, zibilizatuak oso, adarrez adar zebiltzan bitartean Neanderthaleko gizakia baldarra zen eta lurrerantz makurtuta. Tximinoak, bakezaleak eurak, berritsukeria errefinatuko giroan bizi ziren; Neanderthala, aldiz, mundutik zehar urrats astunekin zebilen, bere inguruan makilakada izugarriak errepartitzen. Ironikoak, tximinoek txantxa egiten zuten haien bizkar eta arbolaren gainetik intxaurrak jaurtikitzen zizkieten. Beste batzuetan ikaratu egiten ziren, eurek garbi eta osasuntsu landare eta fruituak jaten zituzten bitartean gizakiek haragi gordina irensten baitzuten eta kidekoak hiltzeraino hel zitezkeen. Neanderthalak arbolak lurreratzen zituen, harkaitzak aldatzen zituen haien betiko tokitik eta oihaneko legea hausten zuen. Tximinoen iritziz, Neanderthala historian atzerapausoa zen". Hitz horiek Miguel Unamunorenak gogorarazi zizkidaten: "Tximino antropoide batek seme gaixo bat izan zuen. Animalien eta zoologiaren aldetik zeharo gaixoa zen seme hura..."

Katrinaren arrastoari begira, tonto aurpegia jarri zitzaion lehen unean Bushi eta "Niri hau? Ez al zuen, bada, God bless Amerika?" bere buruari ziotsola zirudien. Kazetariei zuzeneko elkarrizketetan erantzuten zienean patetikoa zen presidentearen musua. Aitzakia eta zurikeria guztiak baztertuta, Michael Moorek bere web orrian Bushi eskainitako eskutitz irekian, besteak beste, helikopteroak non zeuden galdetzen zion, ironikoki.

Berriz ere naturak bere mailan jarri gaitu gizakiok. Eta ez dago bueltarik. Iazko abenduko tsunamiak gehienbat txiroak hil zituen, lurralde behartsuetan. Katrinak munduko estaturik boteretsuenean deskargatu zuen bere indarra eta askok egin dute antzerako galdera txikia: nola da posible? Baina, otoi, inork uste al du izadia baino gehiago garela? Lurrak, gu gizakiok gabe, milioika urtez iraun du bizirik eta osasuntsu. Gurekin, aldiz, arriskuan dago oreka. Ni ez nago ados, estatubatuar agintariek hondamendi honetan azaldutako jarrera arrazakeriari leporatu behar zaiola diotenekin. Ez dira naturaren haserre birrintzaileko ondorioei garaiz aurre egiteko gai izan, eta kito! Gizakiok jainko izatera jolasten ari gara aspalditik naturaren aurrean. Eta jolas horrek itsuarazi gaitu, zeharo. Eta galduarazi.

Naturak erakutsi digu, garbi gainera, gizakion botere eta gurari aseezin guztien gainetik dabilela. Gu -oraingo bizidun adimentsu bide garenok- lur azaletik desager gintezke, gure planeta hiltzeraino eraman baikenezake, baina zenbait mila urte barru lurra bere koordenada naturaletara itzuliko litzateke. Giro berrian gizakiak beranduago agertuko lirateke -agian, bospasei milioi urtera- baina (ziur nago) kide berriak gaur bezain adimentsuak balira aurki desordenatuko lukete ordena naturala. Eta ziklo berriari ekingo litzaioke.

Aipuekin jarraituz, amai dezadan Ali Baba eta berrogei lapurrak ipuineko azken berbekin, pixka bat egokituta zirkunstantzia hauetara: "Bizitzarik alaien eta itsuenean bizi izan ziren, goxotasun guztien birrintzaile, jendetzen bereizle, jauregien ezabatzaile eta hilobien eraikitzaileak bisita egin zien arte".


Azkenak
2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Epai euskarafoboen gainetik, euskaraz jarraituko dutela jakinarazi eta protestara deitu du UEMAk

​UEMAren zuzendaritza batzordeko kideek hedabideen aurrean agerraldia egin dute ostegun eguerdian Zarautzen, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboa salatzeko. Epaia "larria" dela adierazi dute, eta batez ere udalerri euskaldunei eta euskaraz aritzen... [+]


2025-07-17 | ARGIA
EH Bildu: “Ez da nahikoa salaketa, hizkuntza politika ausartak behar dira”

Nerea Kortajarena EH Bilduko legebiltzakideak prentsa agerraldi batean esan du Eusko Legebiltzarrean dauden "gehiengoak" baliatu beharko liratekeela "hizkuntza politika berri bat ahalbidetzeko". 


2025-07-17 | ARGIA
Jaurlaritzak esan du ez duela bat egiten Auzitegi Gorenaren erabakiarekin

Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzako bozeramailearen esanetan, “indar politiko batzuk erabaki politikoak judizializatzen ari dira”.


Tortura argitara atera ezinik oraindik Euskal Herrian

Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]


Langile bat hil da Gasteizen, altueratik erori eta gero

Langilea uztailaren 15ean hil zen eraikin baten estalduraren konpontze lanak egiten zebilela, eta ostegunean jakinarazi du ELA sindikatuak. Estaldura apurtu, eta altueratik erori zen. Guztira 31 langile hil dira Hego Euskal Herrian 2025ean, bostgarrena Araban.


Israelek Damasko bonbardatu du, eta Siriako armada su-eten akordio batera heldu da milizia drusoekin

Israelen bonbardaketek Siriako Defentsa Ministerioa eta presidentearen egoitzaren ingurua izan dituzte jo-puntuan. Asteburuan tribu beduinoen eta milizia drusoen artean piztutako liskarrek gutxienez 300 hildako eragin dituzte As-Suwayda hirian. Israelen erasoen ondoren, Siriako... [+]


Baionako eguneko harrera zentroa itxi dute higiene baldintza txarrak direla eta

Atherbea elkarteak Baionako eguneko harrera zentroa ixtea erabaki du higiene falta dela eta. Egunero 100 pertsona ingururi ematen zien dutxa hartzeko eta gosaltzeko aukera, baina lokalean labezomorro eta arratoi asko daudenez, itxi egin behar izan dute. 


Israeli armak ez saltzea adostu dute hamabi estatuk Kolonbiako goi bileran

Hagako taldeak deituta 30 estatu bildu dira bi egunez Kolonbian, eta horietako hamabik sei neurri sinatu dituzte "Israelen Palestinako kolonizazio ilegala" gelditzeko. Horietako bat, Tel Avivekin duten kontratu publiko oro berrikustea, okupazioan eraginik duen ala ez... [+]


Migrazio politikak gogortzeko eskuin muturrarekin bat egin du Portugalgo Gobernuak

Portugalgo Gobernua osatzen duten Alderdi Sozialdemokratak eta CDS-Alderdi Popularrak Chega eskuin muturreko alderdiarekin bat egin dute Atzerritarren Legea erreformatzeko. Delitu larriak egiten dituzten migratzaile nazionalizatuei pasaportea kenduko diete, herritartasuna... [+]


Udaletan euskara normalizatzeko dekretuaren zati handi bat baliogabe utzi du Espainiako Justiziak

Vox alderdi ultraeskuindarraren eskariz EAEko Auzitegi Nagusiak 2023ko irailean baliogabetu zituen EAEKo Udal Legearen hainbat artikulu, euskararen normalizazioaren ingurukoak. Erabaki hura berretsi du orain Espainiako Auzitegi Gorenak, eta ez dago helegiterako aukerarik... [+]


DIPCko presidente Pedro Miguel Etxenike Landiribar
“Zientzialaria izatea pribilegio bat da, eta horrek ardura bat dakar”

DIPCko bere bulegoan izan da elkarrizketa. Argazkilaria lanean hasi denean, arroparengatik desenkusatu da [kirol-jertse bat dauka jantzita]: “Ez nintzen gogoratzen elkarrizketa genuenik”. Baina Elhuyar aldizkariarentzako dela eta, gustura egingo omen du. Euskaraz... [+]


2025-07-17 | Sustatu
WeTransfer: erabilpen baldintza berri ez oso fidatzekoak

Hautsak harrotu ditu azken orduetan Interneten WeTransfer zerbitzu oso praktiko eta erabiliak iragarri dituen erabilpen baldintza berriek, abuztuan jarriko direnak indarrean. WeTransfer da oso fitxategi (edo fitxategi multzo) handiak bidaltzeko modu bat. Ez dira kabitzen e-posta... [+]


Eguneraketa berriak daude