Armentia, ustekabez betetako indusketa


2005eko irailaren 04an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

"Orain del bi urte hasi ginen lanean -azaldu digu Agustin Azkarate proiektuaren buruak-. Lehenengo helburua Armentiaren garrantziaren zergatiak jakitea da. Badakigu X. mendean Armentia apezpikutza izan zela. Gaur EAE esaten diogun horretako lehenengoa, hain zuzen. Kontua da apezpikutzak ez zeudela edonon, esangura handia zuten tokietan baizik, baina zergatik zen Armentia esanguratsua?".

Bigarren helburua arkitekturaren arkeologiarekin lotuta dago. "Gaur egun Armentian dagoen basilika oso ederra izan zen sorreran, baina XVIII. mendean guztiz eraldatu zuten, izugarri zakartuz. Orain, XII. mendeko basilika nolakoa zen jakin nahi dugu". Lan horrek emaitzak eman ditu dagoeneko: XVIII. mendeko hormen atzean XII. mendekoak aurkitu dituzte, oso-osorik. Aukera legoke, nahi izanez gero, XVIII. mendekoa eraitsi eta lehengoa, askoz ederragoa, agerian uzteko. Baina horrek eztabaida sakona dakar: "Badugu zilegitasunik halakorik egiteko?".

Hirugarren helburua ustez Armentian egon behar lukeen katedrala topatzea da. "Apezpikutza izan bazen, katedrala eduki behar zuen. Baina ez dago katedralik. Gaur egun dagoen basilika ezin da izan, XII. mendekoa delako, hau da, apezpikutza Kalagurrira eraman ostekoa. Katedral zaharraren aztarnek inguruan behar dute, lur azpian, baina non?".

Sakrariaren agerpena

Baliteke ustekabeko aurkikuntza batek ematea galdera horren erantzuna. Basilikaren lur azpian lubaki bat topatu dute. Hasieran harritu egin ziren, ez baitzekiten zer zen hura. Baina ondoren, 1933an airetik egindako argazki bat jaso zuten. Argazki horretan zirkulu bat ikus daiteke basilikaren inguruko zelaietan. Zirkuluak guztiz bat egiten du, gainera, basilikan aurkitutako lubakiekin. Honezkero, ikerlariek zalantzarik gabe dakite zer den: "Sakraria bat da. Oso ezagunak dira Europako herrialde batzutan, baina penintsulan, orain arte, Katalunian baino ez dira aurkitu".

"Sakrariak XI. mendeko Europan elizen inguruan egiten ziren zirkuluak ziren -azaldu digu Azkaratek-, zeintzuen barruan debekatuta baitzegoen indarkeria erabiltzea. Normalean 30 pausoko erradioa izaten zuten, eliza erdian zegoela". Armentiako sakrariak, ordea, bete-betean zeharkatzen du gaur egungo basilika. Hortaz, pensatzekoa da sakraria beste tenplu baten inguruan eraiki zela, eta pentsatzekoa da, halaber, tenplu hori izan daitekeela oraingoz aurkitu ez den katedrala. Hori da, behinik behin, iker-taldeak darabilen hipotesia.

Baina sakraria ez da ezuste bakarra izan. "Azken hilabeteetan beste zirkulu bat agertu zaigu, lehenengoaren inguruan eta zabalagoa. Oraindik ez dakigu zehazki zer den". Bestetik, ez-ohiko nekropolia aurkitu dute basilikan: "Hildakoen ondoan objetu mordoa agertu da: hezurrezko orraziak, txanponak… Erromatarren garaian, eta geroago ere, ohikoa zen halakoak jartzea hilobietan, baina ohitura hori desagertuta zegoen Goi Erdi Aroan". Zer gehiago ote dago gordeta Armentia azpian?


Azkenak
Etorkinen aurkako “ehiza-gau” antolatuak egin dituzte Espainiako herri batean, inpunitate osoz

Hainbat gauez jarraian, gorrotoa eta arrazakeria hedatu eta "etorkinen aurkako ehiza" egin dute Murtziako herri batean, "Espainia garbitzeko". Kolektibo antiarrazistek ultraeskuinaren inpunitatea salatu dute.


Desazkunde turistikoaren aldeko Euskal Herriko topaketak egingo dituzte Donostian

BiziLagunEkin plataformak desazkunde turistikoaren aldeko Euskal Herriko topaketak egingo ditu Donostian, elkar ezagutzea, esperientziak partekatzea eta gogoeta kolektiboa egitea helburu. Egitarauaren xehetasunak datozen asteetan jakinaraziko dituzte.


Bi pertsona atxilotu dituzte Ordizian, ertzainak zauritzea leporatuta

Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailaren arabera, hainbat pertsonen arteko borroka bat zela eta bertaratu dira larunbat gauean ertzainak Ordiziara (Gipuzkoa), eta liskarrak izan dira. Bi ertzain ospitaleratu dituzte: bat lepauztaia apurtuta eta masailean ukabilkada bat jasota;... [+]


Mugak Zabalduz karabana Irundik abiatu da pertsona migratzaileek pairatzen duten biolentzia salatzeko

Euskal Herritik eta Kataluniatik abiatu da aurtengo Mugak Zabalduz karabana. Calaisko itsasartea, Frantziako Estatuan du helmuga, giza eskubideak bermatzea eta berehalako erregularizazioa eskatzen ditu besteak beste.


2025-07-14 | ARGIA
Sanferminak “nahi bezala gozatzeko eskubidea” aldarrikatu dute Iruñean, ostiraleko sexu erasoa eta gero

Mugimendu Feministak deituta, ehunka herritar, ordezkari politiko eta jaietako talde bildu dira uztailaren 13an Iruñeko Gaztelu Plazan. Intentsitate handiko eraso baten eta intentsitate txikiko beste hainbat erasoren testuinguruan egin dute elkarretaratzea. Eraso sexistarik... [+]


PKK-k armen suntsiketa irudikatu du, eta Erdoganek iragarri du legebiltzarrean batzorde bat osatuko dela prozesua jarraitzeko

Bere buruzagi historiko Abdullah Öcalenek joan den astean Turkiako Imraliko espetxetik eskatutakoari men eginez, PKK Kurdistango Langileen Alderdiak ekin dio armagabetzeari. Ostiralean egin dute ekitaldia, Iraken menpeko Kurdistango Sulaimaniya hirian, eta 30 gerrilari... [+]


Frantziako Legebiltzarrak dei egin dio Europari “harreman ekonomikoen estrategia aldatu” eta Txinarekin lankidetzak garatzera

153 orrialdeko txosten bat kaleratu du parlamentuak. AEBak ez ditu apenas zuzenean aipatu, baina horretarako "ikuspegi atlantista" terminoa erabili du: "Europak darabilen ikuspegi horrek gerra-komertziala ekarri du Europaren eta Txinaren artean, ageriko kalte eta... [+]


Akordio historikoa Kaledonia Berrian
Frantziak onartu du nazioarteko aitortza lukeen Kaledonia Berriko Estatua, baina bere mugen barruan

Konfiantzaren erronka izenburua jarri diote Kanakyko indar independentisten eta unionisten arteko akordioari. Ozeano Bareko uhartediak herrialde europarraren parte izaten jarraituko luke, baina estatu izaera lor dezake kaledoniarrek hala bozkatzen badute. Datorren urte hasieran... [+]


Askatasunaren Ontzidia berriz saiatuko da Gazako blokeoa apurtzen: Handala ontzia martxan da

Israelek maiatzean Conscience itsasontzia bonbardatu eta ekainean Madleen itsasontzia bahitu ostean, nazioarteko ekimena berriz saiatuko da laguntza humanitarioa Gazara sartzen. "Erronka hau Gazako umeengatik da", adierazi du Askatasunaren Ontzidiak Siziliatik (Italia)... [+]


ZERO CHOU
“Pertsona homosexualak eta tradizioa adiskidetzea nahi dut”

30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.


2025-07-14 | Sustatu
Ez fidatu Osakidetzan ‘Quantus Skin’ azterketa egiten badizute

Civio fundazioak salatu duenez, Osakidetzak darabilen AA sistema batek (Quantus Skin) kontratuan agindutakoa baino askoz efikazia gutxiago dauka. 1.6 milioi euroko inbertsioa da, larruazalaren melanoma minbiziak detektatzea du helburu, eta bere emaitzak eskatu zuen %85eko... [+]


2025-07-14 | Ahotsa.info
Euskaldunon bazkari antiarrazista Sanferminetan

Laba, EHE eta Harituk antolatuta, bazkaria Oko Plazako Herri Sanferminak gunean izan da. Bertan, antolaketaren zergatiak azalduko dizkiguten galderak egingo dizkiegu.


2025-07-14 | Garazi Zabaleta
Mustai Ortua
“Baratzetik bizitzea erronka da, batez ere jendearen kontsumo ohiturengatik”

Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]


2025-07-14 | Jakoba Errekondo
Akainen eta eulien erasoak

Ekainak akainak ekarri ditu: uda iritsi da. Udaberriko egun beroetan hasten dira akainak ehizean, udako ehizaldi nagusirako hankak prestatzen. Garo arruntaren (Pteridium aquilinum) garomenetan izaten da batez ere, bide ertzera zintzilik diren orri muturretan kulunka, gustuko... [+]


Eguneraketa berriak daude