Ermuko erdal giroan euskarazko bi hedabide


2005eko uztailaren 24an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Arreta Irratiak urtebete egin du aurten, maiatzaren 29an. 107.4 frekuentzian entzun daitezke irratiak prestatutako saioak. Irratiko arduradunak, Jabi Vidalek, esan digunez, «denetarik egiten dugu, magazinak, elkarrizketak, egunkarien albisteen inguruko debateak eta abar. Musikari buruzko programa bat ere badugu eta Fisikako bi ikaslek egindako fisikari buruzkoa ere bai». Bertsolaritza, hip-hop, jazz, ska, rock edo flamenkoa entzun daitezke irratian eta baita bidaiei buruzko emisioak ere. Egunean zuzeneko bi ordu egiten dituzte eta gainerakoa musika eta errepikapenekin betetzen dute.

10 dira sortzen dituzten saioak eta denak euskaraz. Vidalek adierazi digunez, «irratia euskaraz eginda entzule kopurua asko murriztuko zela bagenekien, baina hasieratik argi izan dugun ideia da. Hala ere, euskara erabiltzen ez duen jende gazte askok entzuten du irratia, beraz, hori ere ona dela uste dugu». Bere ustez, «erantzun ona jaso dugu, irratia herrian barneratu egin da».

Irrati lokal asko bezala, Arreta Irratia ere gutxiren artean sortu zuten: Asier Unanuek, Haritz Cordobak, Iñaki Ziarsolok eta Jabier Vidalek. Poliki-poliki lagun gehiago gehitu dira eta gaur egun 15 bat dira proiektua bultzatzen dutenak eta bertan lanean dabiltzanak, denak ermuarrak. Denek egiten dute lan musu-truk.

Herriko Arreta Irratiak lehen urratsak 2001eko uztailean eman zituen, nahiz eta oraindik egoitzarik, dirurik eta izenik ere ez izan. Kontzertu eta bestelako ekitaldiei esker egoitza alokatzeko eta materialak erosteko dirua lortu zuten. 2003ko San Martin azokan Arreta Irratia aurkeztu zuten herriko plazan programa eginez. Irratia handik bost hilabetera jaio zen, maiatzaren 29an, Kaleko Berbak programarekin.

Irratiaren helburua irrati libreen kudeaketarako sortutako Arrosa proiektuan parte hartzea da. Horretarako Interneterako sarbidea lortu behar dute eta horretan dabiltza gaur egun buru-belarri.

1.650 Drogetenitturri hilero

Euskaraz aritzen den herriko beste komunikabidea Drogetenitturri hilabetekaria da. 1.650 ale banatzen ditu Ermuan eta Mallabian hilero eta bietako informazioa biltzen du.

Aldizkariak soldatapeko langile bat du gaur egun eta maketaz arduratzen den beste bat. Kolaboratzaileak ere baditu eta bertako koordinatzaile Alazne Aiestaranek dioen bezala, «oso garrantzitsuak dira, haiek gabe aldizkaria ezin izango litzateke egin». Kolaboratzaileek ez dute ezer kobratzen eta herriko jendeak osatzen du talde hau. Aldizkaria Euskal Birusa elkarteak dituen bazkideei banatzen zaie -215 bazkide gutxi gorabehera-. Bestalde, Ermuko eta Mallabiko denda, taberna eta leku publiko gehienetan ere zabaltzen da. Halaber, etxean Drogetenitturri jaso nahi dutenek ere eskura dezakete. Doan banatzen da eta 650 etxetara heltzen da, bazkideak barne.

Herrian duen harrerarekin kontentu daude langileak. Aiestaranen ustez, «lortu dugu euskal hiztuna ez den jendea ere erakartzea. Askotan aldizkari elebiduna egin beharko genukeela esaten digute. Gutxi dira herrian aldizkaria ezagutzen ez dutenak». Izan ere, Udalak kaleratzen duen bihilabetekariaz gain, ez dago beste herri komunikabiderik Ermuan. Hala ere, Aiestaranek adierazi duen bezala, «gure helburua ez da konpetentzia egitea, ezingo genuke nahita ere. Beraz, herrian berezia iruditzen zaiguna egiten saiatzen gara eta horrela jendea erakartzen».

Mallabiko eta Ermuko Udalek diruz laguntzen dute aldizkaria eta Bizkaiko Foru Aldundiaren eta Eusko Jaurlaritzaren diru-laguntzak ere jasotzen ditu. Laguntza gehiago, kolaboratzaile gehiago, eta ahal izanez gero tirada igotzeko diru gehiago nahiko lukete aldizkariko arduradunek. Irailean azterketa bat egingo dute zenbateko tiradara hel daitezkeen jakiteko. Aiestaranek berak dioen moduan, «herrian denek euskaraz ez baitakite eta ez litzateke logikoa izango tirada irakurleak baino gehiagokoa izatea. Gainera, gure soldatak igotzeko ere diru gehiago nahiko genuke, ez baikara iristen lanbide arteko gutxieneko soldatara».

Drogetenitturri 1994. urtean sortu zuen herriko Euskal Birusa euskara elkarteak. Aiestaranek gogoan duenez, «garai hartan izan zen herri aldizkarien loraldia. Eibar, Elgoibar eta Arrasaten sortu ziren lehenak. Arrasate Press izan zen erreferentea». Orduan Drogetenitturri saldu egiten zen eta langile guztiak boluntarioak ziren, baina 8-10 ale baino ez zituzten atera horrela. Hala, egitura birplanteatu zuten eta soldatapeko langile bat eta maketatzaile bat jarri zituzten.

2003. urtean Drogetenitturriren 100. zenbakia kaleratu zuten eta uztailekoa 126.a izango dute. Ez zaie erraza egin 126.enera iristea: 2000. urtean aldizkaria desagertzear egon zen. Taldea nahiko desegituratua zegoen, langile finko bakarrak lana utzi zuen eta baita publizistek ere. Hala ere, «lortu dugu buelta ematea» dio gaur eguneko koordinatzaile Alazne Aiestaranek.

Aldizkariak izena luzea eta bitxia du eta beraren azalpenak merezi du: Drogetenitturrik Ermuko leku izen bat jasotzen du, Errekalde bideko iturriarena eta Droget zen iturriari txorrota jarri zion pilotari ezagunaren ezizena. Leku hori oso maitatua izan da ermuarrentzat, uda aldeko bainu eta atsedenleku estimatuena.

Euskal Birusaren itxaropena: gazte ermuarrak

Euskal Birusa euskara elkartea 80ko hamarkadan sortu zuten herriko 15 bat lagunek. Taldea, gaur egun, populazioaren %54 gaztelania elebakarra den eta %45,8 elebiduna den herrian ari da lanean. Iaz martxan jarri zuten Berbatruk egitasmoa abian jartzea dute aurtengo helburua. Honen bidez ostalarien artean euskara erabiltzea indartu nahi dute. Berbetan izeneko euskararen gogoeten inguruko jardunaldiak ere antolatzen dituzte eta aurten, Ermuko Udalak LKS enpresari eskatutako egoera soziolinguistikoari buruzko diagnosiaren emaitzak aurkezu dituzte.

Nahiz eta herritar gehienak (%89,6) euskara promozionatzearen alde agertu, azterketaren arabera euskararen transmisioa galtzen ari da eta 0 eta 3 urte arteko haurren ia %80ak gaztelera jasotzen du. Horrek esan nahi du euskara eskolan ikasten dela nagusiki. Beste datu esanguratsua euskararen erabilera da. Batez ere familian erabiltzen dute ermuarrek euskara (%15). Gaztelania gehien erabiltzen den lekuak dira berriz, osasun zerbitzuak eta Udala (%80).

Irakaskuntzari dagokionez, nahiz eta ikasle gehienak B eta D ereduan aritu A eta B ereduko matrikulazioek gora egin dute eta D eredua, aldiz, ez da hazi.

Hala ere, Euskal Biruseko kide eta Arreta Irratiko koordinatzaileak, Alazne Aiestaranek dioenez,«gaur egun haur gehienek B eta D ereduan ikasten dute eta gehienak euskara ulertzeko eta hitz egiteko gai dira, baina aisialdia beste kontu bat da, ez da euskara erabiltzen. Hor saiatu beharko ginateke. Gu itxaropentsu gaude, bestela ez ginateke hemen arituko. Herriko etorkizuna gazteak dira.»


Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude