Artikulu jatorra
Bilbaoko izenburu txinpartadun horrek bultz eginda, buruan ordena piska bat jartzen hasi naiz. Lehenbizi hiztegira jo dut. Honela definitzen du Ibon Sarasolaren Euskal Hiztegiak jator hitza: "Herri edo lurralde baten hizkuntzari, ohiturei, izaerari eta beste ezaugarriren bati berez dagokiona; horiei arrotz zaien gauzarik ez duena". Eta aurreraxeago: "Pertsonez mintzatuz, bere herri edo lurraldeko ezaugarriak dituena". Hiztegi hartako adibide batzuk: "Nafar jatorra"; "Donostiar jatorra".
Eta hedaduraz, hainbat tasun goragarri duen pertsona atseginari ere jatorra ezaten zaio, hiztegi horrek dioenez. Beraz, euskarazko jatorra eta gaztelaniazko majoa gauza beretsuak dira.
Baina kontuz. Zenbait hiztegitan ikusi dudanez -eta hiztegietan ez ezik kalean ere halaxe sumatu dut- gaztelaniazko castizo eta euskarazko jatorra gauza beretsutzat har daitezke. Eta hor hasten zait niri errezeloa pizten. Adjektibo esentzialistegi baten aurrean ote gauden inpresioa daukat. Azken batean, lehengora bueltatuz: Nor da hemen donostiar edo nafar jatorra? Zein dira lurralde horietako ezaugarri nagusiak? Zeinek banatzen ditu jatortasun-txartelak?
Ereduzko prosa gaur datu-base guztiz lagungarri horretan sakatu eta hainbat adibide topatu ditut. Hona hemen bat, deigarria, prentsa-artikulu batetik jasoa: "Antiguakoa da gaztea, baita jokalari eta gizaseme jator ere, baina ez da Xabi Alonso". Hori idatzi duen kazetaria kazetari ausarta da. Ausarta dugu, delako gazte horren izakeraren muin-muina juzkatzen, epaitzen bukatu duelako. Eta epaia ezin hobeagoa izan da: "gizaseme jatorra".
Beharbada ni oker nabil. Beharbada, jatorra izatea, esaten dizuna esaten dizula, gauza ona da beti eta ez zaio hainbeste buelta eman behar. Iñaki Zabaletaren 110. Street-eko geltokia eleberrian esaten den moduan, "euskaldunak wonderful people dira, jende jatorra".
Bilboko Aste Nagusian hainbat pertsona atxilotu ditu Poliziak eraso sexistak leporatuta. Egoera horren aurrean, Juan Mari Aburto Bilboko alkateak esan du Polizia "eraginkorra" dela eta Bilbon "inoiz baino polizia gehiago dagoela".
Drop Site News hedabideak (botere-abusuak mundu mailan agerian jartzeagatik ezaguna) argitaratutako ikerketak interneten bilakaeran kezka sortu beharko lukeen joera baten adierazle den albistea argitaratu du. Facebook, Instagram eta WhatsApp-en jabe den Meta multinazionalak [+]
Orain NLP hizkuntza teknologietako euskal enpresak euskarazko testuen korpus handi bat jarri du sarean, Hizkuntza Eredu Handien (LLM) eta Adimen Artifizialeko ekimenen biltegi nagusia den Hugginf Face baliabidean. ZelaiHandi du izena.
Eta, honekin bai, honekin amaitu da Donostiako Aste Nagusia! Piratei aste bete motz geratzen zaiela eta, egun bat gehitzen diote Aste Nagusiari. Aurten hogeigarren urtez jarraian egin dute Irrikitaldia.
Igandean eginiko presidentetzarako hauteskundeetan berretsi da ezkerreko koalizioaren porrota eta eskuinaren gorakada: PDC Alderdi Kristau Demokratikoko Rodrigo Paz Pereira senatariak eta Jorge Quiroga presidente ohiak (2001-2002) lehiatuko dute presidentetza... [+]
Komisaldegian paper batzuk eman dizkidate. Izerdi tanta bakarra dakit bekokian behera bularreraino, piztu aire girotua, mesedez. Parrandan ondoegi pasatzearen asuntoak, hurrengo goizean galdutakoak salatu beharra. Inozo aurpegidun munipa batek hurrengo asterako zita eman ahal... [+]
Iñigo Urkullu lehendakari ohiak adierazi du Txiki eta Otaegi Eusko Jaurlaritzak aitortutako biktimak direla, eta hala "errespetua" merezi dutela. Haien biktima izaera ezin dela zalantzan jarri azpimarratu du.
Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]