Ibilbidea moilatik hasiko dugu, "Errotako izkina"-tik, Parrokiaren atzealdean Amaiako plaza eta Erribera kalea elkartzen diren tokitik. Bertan dago Aita Mariren bustoa, garai bateko itsas ekaitzen, urperatze tragikoen eta elkartasunezko bihotz-zabaltasunaren lekuko. Bertatik, ibaiari bizkar eman eta San Telmo kalera abiatuko gara. Estua da, antzinako kaleen estilokoa. Aldapa hasi eta berehala, santuaren irudi txiki bat ikusiko dugu, horman sartuta, ezkerraldean. Gora egin ahala, zabaldu egingo zaigu ikuspegia, batez ere ezkerraldetik: bailaraz bestaldean, Arritokieta aldeko etxe txikiak eta ermita; bidearen eskuinaldean, Larretxoko etxeak, etxegintza neurrigabearen adibideak. Aldapan gora eginda, ermitara iritsiko gara.

Ermita txikia da, baina berezia, batez ere ikuspegi ikusgarria daukalako itsasoaren gainera: Itzurun hondartza ezkutu bezain ederra; itsasoa eta olatuak; Algorri aldeko labar etzan bertikalak... Hemen, bereziki zoragarriak dira ilunabarrak, eguzkia Matxitxakoren ondoan etzaten denean, gorri-gorri...

Ermitaren ondoan, marka zuri-gorriak ikusiko ditugu, Gipuzkoari bira ematen diotenak, eta horiei jarraituko diegu, oraingoz, Algorrira bidean. Bidea estutu egingo da, landaretzak ezkutatuta, harik eta labarraren bizkar gainera irten arte, txabola baten ondoan. Kaxeta horretatik garai batean txapelokerrek kostaldea zaintzen zuten, kontrabandoaren peskizan. Metro gutxi batzuk aurrerago, lurrean, ikurrina bat: Xabier Kalparsoro Anuk gudariaren betiko atsedenlekua. Zenbat eta aurrerago bidean, orduan eta gorriagoak dira lurra eta haitzak.

Marka zuri-gorriek ezkerrera, behera, eraman nahi gaituzte, Algorriko senaiara, baina guk aurrera egingo dugu, labarraren gainean, muturreraino, bista zoragarriak merezi baitu: Algorriko senaia, Deba eta Bizkaia alderako kostaldea, itsaso zabala, Mariantonaitz lurmuturra -eskalada-eskola ondo ezkutatuta duela-, Talaimendi, Itzurungo hondartza, parrokia... Marea behean tokatzeko zortea izan badugu, are politagoa izango da ikuskizuna, marea arteko gune zabala ageriko baitzaigu Deba aldera.

Algorri muturretik bidexka ugari jaisten dira behealdera eta horietako bat hartuko dugu.



Animatuz gero eta mareajea zainduta, paseo polita dago Debaraino, harraldetik -hau da, haitzetatik-: Pikotepe, Palankamugarri, Baratzazarreta, Aitzbeltz, Sakoneta, Mendata, Aitzuri... pasako ditugu. Baina gaurkoan mendialdera egin behar dugu, marka zuri-gorriei jarraituz. Langa iraganda gora egingo dugu eta laster bideak Deba alderako norabidea hartuko du, mendiari buelta emateko asmotan. Bidean gelditu beste aldera eta Algorriko lurmuturrari begiratuta, bere edertasun osoan ageriko zaigu.

Aldapa etzan egingo da, eta Pikote azpiko itsaslabar bertikalak ageriko zaizkigu. Mendi berdea kolpetik moztuta bezala ageri da, labana sartu izan baliote bezala. Eta ez da gutxiagorako: behealdean itsasoak, goialdean haizeak eta euriak, egunen joan etorrian gastatu eta gastatu ari dira etengabe… Nahi izanez gero, ausartenentzat bidexka bat doa itsaslabarraren ertz-ertzetik, Pikote baserri aldera.

Gure bidea behera doa, eta punturik beherenera iritsiko gara, langa batera, eta hortik gora hasiko gara, sakonunean. Tarteka lokaztuta ageriko zaigu bidea, eguraldirik lehorrenean ere ura baitarie inguruko iturriei. Laster errepidera irtengo gara.