Makina bat kontu
Munduan kontsumitzen dugun energia zati handi baten iturria ikatza da eta hau erretzean igorritako karbono dioxidoak eragin handia du berotegi-efektuan. Hau dela eta, ikasle taldeak "gasetan dagoen karbonoa era eraginkorrean nola harrapatu" planteatu zuen.
Egun, karbonoa harrapatzeko sistemak egon badaude, baina lortu nahi zen sistemak hiru baldintza bete behar ditu, hots, osasunari kalterik ez egitea, ekonomikoki bideragarria izatea eta lan gehiegi ez ematea.
Ikasleek asmatutako sistemak metal industriako altzairu hondarrak erabiltzen ditu karbonoa harrapatzeko. Hondar hauetatik karbonoa duen gasa igarotzean kaltzio karbonatoa eta eskoria edo zepa hidratatuak lortzen dira. Bi produktu hauek erabilgarri dira beste industrietan eta ez dira kaltegarriak osasunarentzat.
Karbonoa harrapatzeko eraginkortasunaren inguruko daturik ez dute eman baina zentral elektriko batean frogak egiteko negoziazioetan ari dira une honetan.
Duke unibertsitateko fisikari talde batek garatu berri duen konmutadore optikoaren bidez, urrats garrantzitsua eman da argi bidezko komunikazioaren alorrean.
Teknikaren oinarria argi ahul baten bidez, askoz ere indartsuagoa den argia kontrolatzea da. Lorpen honekin telekomunikazio ekipoak askoz ere efizientzia handiagoz lan egitea erdietsiko da, eta etorkizunean garatuko diren aparatu kuantikoen alorrari ere lagunduko dio.
Egungo telekomunikazio aparatuek argia behin eta berriro bihurtu behar dute elektrizitate, eta ondoren elektrizitatea berriro argi. Bihurketa hauek ez dira batere egokiak abiadura handia behar duten telekomunikazio sareetan.
Orain arte zientzialariek intentsitate handiko argiak erabili izan dituzte intentsitate txikiko argiak kontrolatzeko eta hau ez da oso erabilgarria telekomunikazio sareen kudeaketan.
Teknika berriarekin bi laser izpi rubidio-lurrun berotuan zehar igaroz beste bi izpi lortzen dituzte eta hauek kontrolatzeko askoz ere intentsitate txikiagoa duen beste izpi bat erabiltzen dute. Ez dugu prozesu osoa azalduko, baina ideia nagusia gogoan izan behar dugu, hots, izpi ahul baten bidez askoz ere izpi sendoagoak kontrola daitezkeela eta hori orain arte ezinezkoa zen.
Sistema honen bidez argi/elektrizitate bihurketa saihesterik izango da eta horrenbestez, telekomunikazio sistemen eraginkortasuna hobetu behin eta berriro.
Ainararen aurkako epaiketa dela eta, Bilboko Epaitegiarekin aurrean elkartu dira Manteroekin bat! plataforma eta bertaratutakoak poliziaren gehiegikerien eta egiturazko arrazakeriaren aurrean, elkartasunez antolatuko direla aldarrikatzeko.
Munduko gatazka ugariak kontatzera ohituta, oraingoan bere gatazka propioari jarri dizkio berbak Ebbaba Hameidak (Tindufeko errefuxiatu guneak, 1992) bere lehen eleberrian: Flores de papel (Paperezko loreak) (Peninsula, 2025). Hiru belaunalditako emakume banaren istorioak... [+]
San Lorenzo kalean 57 urteko emakume bat –Ana Belen– etxegabetzeko agindua zegoen asteazken goizerako. Hori eragozteko, etxearen atarian 07:30etik aurrera bilkura deituta zuen Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak. Azkenean ez da etxegabetzea gauzatu.
Iaz ezagutu nuen Hana Zjakic, Bollotomaseko bertso-saioaren aurretik mahai-buelta berean suertatuta. Ingelesez egin behar niola aipatu zidaten. Eta ni, orduan, kezkatu egin nintzen, ea saioan bertan inor arituko ote zitzaion xuxurlari. Lasai egoteko esan zidan berak, lehenago... [+]
Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]
Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]
Osasungintzako 501 langilek bat egin dute zortzi eskaera zehatz dituen manifestuarekin. Helburua, osasun arreta euskaraz eskaini, eman eta bermatzea, “edonon eta edonoiz, maila guztietan eta ahoz zein idatzizko harremanetan”.
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]
Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.
Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]
Elon Musken xAI enpresak garatutako Grok adimen artifizialeko txatbota Telegramen txertatuko dute. 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du Pável Dúrovek zuzendutako enpresak. Orain arte, Grok X sarean edo Musken bestelako... [+]