Eskolarteko Bertso Txapelketa: Gazteak badatozela


2005eko ekainaren 19an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Maila inoiz baino orekatuago dagoela da Ikastolen Elkartean Eskolarteko Txapelketaren ardura duen Mikel Mendizabalek aurtengo Euskal Herrikoaz egiten duen gogoeta. Garai batean lidergoak oso nabarmenak ziren bezala, orain maila altuagoa eta berdinduagoa da. Horren erakusle da herrialde bakoitzeko Eskolarteko Txapelketatik Euskal Herrikorako sailkatzen diren izen gehienak berriak izatea. «Hori »dio Mendizabalek» bertso eskoletan egindako lana hobetu denaren seinale da. Nabari da orain ikasleei egokitutako lan zehatzagoa egiten dela, eta metodologia ere findu dela». Urteekin erreferentzia sendo bihurtu da Eskolarteko Txapelketa, eta kurtso bukaerarekin bat eginez, bertso ikasleen agendan egun seinalatua izaten da.

Sari sabatikoa

Iaz Euskal Herrirako sailkatuek sari berezi bat jaso zuten: txikiek asteburu-pasa Bidarrain, eta handiek astebeteko bidaia Parisera. Mendizabalek kontatzen duenez, «sari oparoago bat ematea genuen helburu, ikasmateriala baino gusturago hartuko dutena». Oso gustura etorri ziren, lagun berriak eginda. Baina txikien kasuan asteburu-pasa motz xamar geratzen denez, aurtengoan aste osorako egonaldia gozatu ahal izango dute.

Txapelketa berezia

Gazteentzat bertso eskolaz kanpoko saiorik garrantzitsuena da Eskolarteko Txapelketa, askorentzat urteko saio bakarra. Horrek urduritasuna, ilusioa, beldurra... hamaika emozio korapilatzen ditu. Horiek ondo kudeatzen ikastea oso aberasgarria da, baina ez asmatzeak faktura pasatzen du. Merezi luke bertso eskoletan aztertzea txapelketak ikasleen artean zer balio zabaltzen dituen eta hauek nola landu behar diren.

Gipuzkoako Eskolartekoak 25 urte

Jon Sarasuak jantzi zuen txikitoen arteko lehen txapela, eta 25 urte beranduago Unai Gaztelumendiren buruan da. Data hori ospatzeko, aurtengo Gipuzkoako Eskolarteko finala Kursaalen jokatu zen, eta bertan elkartu ziren familia argazkia ateratzera urte hauetan izandako txapeldunak, antolatzaileak, irakasleak, eta Imanol Lazkanori ere aipamen berezia egin zitzaion, urteotan txapelketa honetan egindako lanagatik. Mende laurdenean txapelketak eman duena jasoko duen liburua prest du Ikastolen Elkarteak eta uztaila hasierarako kalean egongo dela espero dute. Praka motxetan izenburuarekin, urtez urteko errepasoa egiten du argazki, bertso eta parte-hartzaileen iritzi artikuluekin.

Euskal Herriko finalistak
Goiko irudian, iazko Euskal Herriko finalistak. Aurtengo finalean, Altsasun entzun ahal izango diren bertsolariak, berriz, hauek dira:
Txikien mailan: Arabatik Xabi Igoa (Aramaio, 13 urte) eta Mikel Serrato (Aramaio, 12 urte); Bizkaitik Xabier Iturraspe (Lekeitio, 14 urte) eta Nagore Beitia (Bermeo, 13 urte); Gipuzkoatik Mikel Olaizola (Elgoibar, 14 urte) eta Amaia Iturrioz (Urretxu, 12 urte); Nafarroatik Josu Sanjurjo (Lesaka, 12 urte) eta Ioar Tainta (Lesaka, 13 urte) eta Iparraldetik, Mattin eta Bixente Luku (Garazi, 13 urte), Ximun Cazaubon (Jatsu, 12 urte) eta Txomin Elosegi (Hazparne, 13 urte).

Handien mailan: Arabatik Izar Mendiguren (Laudio, 16 urte) eta Hodei Lopez de Arkaute (Gopegi, 17 urte); Bizkaitik Itxaso Paia (Getxo, 16 urte) eta Miren Amuriza (Berriz, 15 urte); Gipuzkoatik Beñat eta Unai Gaztelumendi (Añorga, 18 eta 16 urte); Nafarroatik Julio Soto (Gorriti, 17 urte) eta Xabi Salbador (Barañain, 17 urte) eta Iparraldetik, Mizel Mateo (Bidarrai, 17 urte), Patxi Iriart (Hiriburu, 17 urte) eta Maddalen Arzallus (Hendaia, 15 urte).

Joxema Leitza, Nafarroako Bertsozale Elkarteko langilea: «Nafarroako bertsolaria egiten ari da»

Prentsan gutxienetakoa ezagutzen dena izaki, Nafarroako Eskolarteko Txapelketaz galdetu eta bidenabar bertako bertso eskolen egoera ezagutzeko jo dugu antolatzaile lanetan aritu den Joxema Leitzarengana.

Zer helbururekin antolatzen da txapelketa hau?
Bertsopaper Lehiaketaren XIX. edizioa izan da aurtengoa. Urtean barna bertsoa landu dutenen lanak aurkezteko aukera eskaintzen da eta kurtso bukaeran eskualdeka saioak antolatzen dira. Bertsoa ezagutarazi eta horrekin gozatzeko bideak erakustea da helbururik garrantzitzuena.
Finalarekin, berriz, bertso eskoletan dabiltzan ikasleak elkar ezagutu dezaten lortu nahi da batez ere. Lehiaketak badu bere garrantzia, baina bigarren maila batean gelditzen dela esan daiteke, Bertso Eskolen Egunaren egitarauaren barruan jokatzen baita.

Zenbat parte-hartzaile izan ditu Nafarroako Eskolartekoak aurten?
45en bat izan dira. Alde handirik ez dago aurreko urteekin alderatuta, baina Iruñerrian eta Baztan-Malerreka ingurutik kopurua eta maila hobea izan da.

Nafarroako bertsolaritzaren diagnostiko orokorra zein da?
Puntu indartsutzat har genezake gero eta konszienteagoa dela Nafarroako bertsolaria egiten ari denaz. Belaunaldi berri bat etorri da edo heldu da bertsolaritzarekin konprometitua. Lehen ez bezala, jatorria ere zabaltzen ari da. Bortziriak bai, baina beste eskualde batzuk ere agertzen ari dira: Baztan, Malerreka, Sakana, Leitza aldea...
Eta horixe da punturik ahulena, eskualde hauek elkarrengandik oso urruti daudela. Harremanak egitea oso zaila da eta are zailagoa 120 kilometroren bueltan 40.000 euskaldun bizi direla jakinda -horietarik zenbat bertsozale, eta zenbat gazte?-. Baina hori Nafarroako euskara eta euskal kulturgintzaren egoera da. Zer eginen diogu!

Azkenak
2025-06-27 | Xuban Zubiria
Bretoiera eta Bretainiako kultura sustatzen zuen Breizh kooperatiba itxi dute

Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.


Ed Rojas
“Trans legea onartu dute, baina zer gertatzen da identitate ez-bitarrekin?”

Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]


Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


2025-06-27 | ARGIA
Gatikako azpiestazio elektrikoak 2028an egon beharko luke martxan

REE Red Electrica Española-ren Euskadiko, Nafarroako eta Kantabriako ordezkari Antonio Gonzalez Urquijo egon da ostegun honetan Gatikako azpiestazio elektrikoan, kazetariekin batera. 


Espainiako Kongresuak gobernuari eskatu dio 78ko sanferminetako gertakariak “argitzeko” eta biktimei “aitortza” egiteko

1978ko sanferminetan gertatutako Poliziaren kargak argitzea, horiei buruzko dokumentuak desklasifikatzea eta gertakarietan hildako German Rodriguez biktima gisa aitortzea eskatzen diote Espainiako Gobernuari Kongresuak onarturiko dokumentuaren bidez.


2025-06-27 | Elhuyar
Adimen naturala

Adimen artifizialak adimenari berari buruzko eztabaida berpiztu du: zer da adimena, zertan bereizten dira giza adimena eta adimen artifiziala deritzoguna, zer egitura dute oinarrian… Eztabaida horrekin batera, animalien garunen egiturari eta gaitasun kognitiboei buruz... [+]


2025-06-26 | Enbata
“Bertzelako mundua” nora joan zaigu?

Klimaren aldeko mundu mailako martxak oldar handia hartzen ari ziren 2018tik 2020ra, mundu mailako osasun krisia piztu arte. Hasieran krisi horrek mundua hobera aldaraziko zuelakoan ziren asko, baina oraingoz hasierako itxaropen hari gailendu zaizkio mesfidantza, etsipena eta... [+]


EH Bilduk manifestazio antifaxista egingo du azaroaren 22an Bilbon

Euskal Herriaren nazio izaera eta burujabetza aldarrikatzeaz gain, "erresistentzia eta borroka antifaxistari gorazarre egitea eta berrespen antifaxista egitea" jarri dute helburuen artean.


2025-06-26 | ARGIA
Saharar haurrek uda bakean pasatzeko aukera izango dute Zeraingo aterpetxean

Horbel kooperatibaren proiektu bati esker, errefuxiatuen kanpamenduetan bizi diren Saharako hamabi haur hartuko dituzte bi hilabetez Goierriko udalerri horretan. Orkli kooperatibaren Orklidea ekimeneko dirulaguntza jaso du proiektuak.


Euskara osasungintzan

Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.


Amurrioko hizkuntza aniztasunaren elkargunea euskara dela aldarrikatu dute

Aiaraldeko Hizkuntzen Mapa proiektuarekin bat egin dute Amurrioko Amaurre, Zaraobe, Aresketa Ikastola, Mendiko Eskola eta Zabaleko ikastetxeek. Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean udalerrian presente dauden hizkuntzak ikertu dituzte.


Hamaika mobilizazio gastu militarraren aurka eta Palestina zein Irango herritarren alde

Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.


Gastu militarra %2tik %5era igotzea onartu dute NATOko herrialde guztiek

Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]


Lanbide Heziketa euskalduna, noizko?

Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


Eguneraketa berriak daude