Eskolarteko Bertso Txapelketa: Gazteak badatozela


2005eko ekainaren 19an
Maila inoiz baino orekatuago dagoela da Ikastolen Elkartean Eskolarteko Txapelketaren ardura duen Mikel Mendizabalek aurtengo Euskal Herrikoaz egiten duen gogoeta. Garai batean lidergoak oso nabarmenak ziren bezala, orain maila altuagoa eta berdinduagoa da. Horren erakusle da herrialde bakoitzeko Eskolarteko Txapelketatik Euskal Herrikorako sailkatzen diren izen gehienak berriak izatea. «Hori »dio Mendizabalek» bertso eskoletan egindako lana hobetu denaren seinale da. Nabari da orain ikasleei egokitutako lan zehatzagoa egiten dela, eta metodologia ere findu dela». Urteekin erreferentzia sendo bihurtu da Eskolarteko Txapelketa, eta kurtso bukaerarekin bat eginez, bertso ikasleen agendan egun seinalatua izaten da.

Sari sabatikoa

Iaz Euskal Herrirako sailkatuek sari berezi bat jaso zuten: txikiek asteburu-pasa Bidarrain, eta handiek astebeteko bidaia Parisera. Mendizabalek kontatzen duenez, «sari oparoago bat ematea genuen helburu, ikasmateriala baino gusturago hartuko dutena». Oso gustura etorri ziren, lagun berriak eginda. Baina txikien kasuan asteburu-pasa motz xamar geratzen denez, aurtengoan aste osorako egonaldia gozatu ahal izango dute.

Txapelketa berezia

Gazteentzat bertso eskolaz kanpoko saiorik garrantzitsuena da Eskolarteko Txapelketa, askorentzat urteko saio bakarra. Horrek urduritasuna, ilusioa, beldurra... hamaika emozio korapilatzen ditu. Horiek ondo kudeatzen ikastea oso aberasgarria da, baina ez asmatzeak faktura pasatzen du. Merezi luke bertso eskoletan aztertzea txapelketak ikasleen artean zer balio zabaltzen dituen eta hauek nola landu behar diren.

Gipuzkoako Eskolartekoak 25 urte

Jon Sarasuak jantzi zuen txikitoen arteko lehen txapela, eta 25 urte beranduago Unai Gaztelumendiren buruan da. Data hori ospatzeko, aurtengo Gipuzkoako Eskolarteko finala Kursaalen jokatu zen, eta bertan elkartu ziren familia argazkia ateratzera urte hauetan izandako txapeldunak, antolatzaileak, irakasleak, eta Imanol Lazkanori ere aipamen berezia egin zitzaion, urteotan txapelketa honetan egindako lanagatik. Mende laurdenean txapelketak eman duena jasoko duen liburua prest du Ikastolen Elkarteak eta uztaila hasierarako kalean egongo dela espero dute. Praka motxetan izenburuarekin, urtez urteko errepasoa egiten du argazki, bertso eta parte-hartzaileen iritzi artikuluekin.

Euskal Herriko finalistak
Goiko irudian, iazko Euskal Herriko finalistak. Aurtengo finalean, Altsasun entzun ahal izango diren bertsolariak, berriz, hauek dira:
Txikien mailan: Arabatik Xabi Igoa (Aramaio, 13 urte) eta Mikel Serrato (Aramaio, 12 urte); Bizkaitik Xabier Iturraspe (Lekeitio, 14 urte) eta Nagore Beitia (Bermeo, 13 urte); Gipuzkoatik Mikel Olaizola (Elgoibar, 14 urte) eta Amaia Iturrioz (Urretxu, 12 urte); Nafarroatik Josu Sanjurjo (Lesaka, 12 urte) eta Ioar Tainta (Lesaka, 13 urte) eta Iparraldetik, Mattin eta Bixente Luku (Garazi, 13 urte), Ximun Cazaubon (Jatsu, 12 urte) eta Txomin Elosegi (Hazparne, 13 urte).

Handien mailan: Arabatik Izar Mendiguren (Laudio, 16 urte) eta Hodei Lopez de Arkaute (Gopegi, 17 urte); Bizkaitik Itxaso Paia (Getxo, 16 urte) eta Miren Amuriza (Berriz, 15 urte); Gipuzkoatik Beñat eta Unai Gaztelumendi (Añorga, 18 eta 16 urte); Nafarroatik Julio Soto (Gorriti, 17 urte) eta Xabi Salbador (Barañain, 17 urte) eta Iparraldetik, Mizel Mateo (Bidarrai, 17 urte), Patxi Iriart (Hiriburu, 17 urte) eta Maddalen Arzallus (Hendaia, 15 urte).

Joxema Leitza, Nafarroako Bertsozale Elkarteko langilea: «Nafarroako bertsolaria egiten ari da»

Prentsan gutxienetakoa ezagutzen dena izaki, Nafarroako Eskolarteko Txapelketaz galdetu eta bidenabar bertako bertso eskolen egoera ezagutzeko jo dugu antolatzaile lanetan aritu den Joxema Leitzarengana.

Zer helbururekin antolatzen da txapelketa hau?
Bertsopaper Lehiaketaren XIX. edizioa izan da aurtengoa. Urtean barna bertsoa landu dutenen lanak aurkezteko aukera eskaintzen da eta kurtso bukaeran eskualdeka saioak antolatzen dira. Bertsoa ezagutarazi eta horrekin gozatzeko bideak erakustea da helbururik garrantzitzuena.
Finalarekin, berriz, bertso eskoletan dabiltzan ikasleak elkar ezagutu dezaten lortu nahi da batez ere. Lehiaketak badu bere garrantzia, baina bigarren maila batean gelditzen dela esan daiteke, Bertso Eskolen Egunaren egitarauaren barruan jokatzen baita.

Zenbat parte-hartzaile izan ditu Nafarroako Eskolartekoak aurten?
45en bat izan dira. Alde handirik ez dago aurreko urteekin alderatuta, baina Iruñerrian eta Baztan-Malerreka ingurutik kopurua eta maila hobea izan da.

Nafarroako bertsolaritzaren diagnostiko orokorra zein da?
Puntu indartsutzat har genezake gero eta konszienteagoa dela Nafarroako bertsolaria egiten ari denaz. Belaunaldi berri bat etorri da edo heldu da bertsolaritzarekin konprometitua. Lehen ez bezala, jatorria ere zabaltzen ari da. Bortziriak bai, baina beste eskualde batzuk ere agertzen ari dira: Baztan, Malerreka, Sakana, Leitza aldea...
Eta horixe da punturik ahulena, eskualde hauek elkarrengandik oso urruti daudela. Harremanak egitea oso zaila da eta are zailagoa 120 kilometroren bueltan 40.000 euskaldun bizi direla jakinda -horietarik zenbat bertsozale, eta zenbat gazte?-. Baina hori Nafarroako euskara eta euskal kulturgintzaren egoera da. Zer eginen diogu!

Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude