Makina bat kontu



Energia sortzeko bide hobeak

Automobilaren motorrak kontsumitzen duen energiaren %70 bero egoeran xahutzen du; baina aurkikuntza zientifiko batek galdutako energiari etekin handiagoa lortzeko bidea zabaldu du. Aurkikuntzaren oinarria beroa elektrizitate bihurtzea da eta horretarako oso nanoeroale finak erabiltzen dira.
Aurkikuntza hau praktikan gauzatzen bada, automobiletako motorren etekina handitzea ezezik, ordenadoreen mikroprozesadoreen hozketa erraztea eta hozkailu isilagoak eta trinkoagoak lortzea eskura egon daitezke.
Azterketa Oregon-eko unibertsitateko Heiner Linke irakasleak eta Australiako ikerketa-kontseiluko Tammy Humphrey ikerlariak burutu dute eta lortutakoa aurrerakuntza handia da oraingo gailu termoelektrikoekin alderatuz.
Gauza jakina da salda beroa katiluan jarriz eta hau metalezko bandejan utzita, salda hoztu ahala bandeja berotzen joango dela; une batean biek tenperatura bera lortuko dute eta denbora gehiago utziz gero, multzoak ingurugiro tenperatura hartuko du. Normalean beroa atmosferan zehar galdu egiten da. Ikerlariek lortu dutena galtzen den beroa kontrolatzea eta elektrizitatea sortzen duten sistemetara zuzentzea da eta horretarako elektroiek ibilbidea gidatzea lortu dute.
Lorpenak eskala txikian izan dira eta orain eskala handiagoetan frogatzea falta da, baina orain arte hori ere ezin zen lortu.


Lurra gero eta distiratsuago

Lurraren gainazalaren dirdira handitu egin da azkeneko hamabost urteotan. Kontutan hartu behar da aurreko hogeita hamar urteetan distira gutxituz joan zela, baina orain handitu izanak garbi adierazten du lurrazalaren tenperatura-hazkundea eta gertatzen ari den berotegi-efektua.
80ko hamarkadaren amaieran argitara emandako txosten baten arabera Lurraren gainazalera ailegatzen ziren izpien kopurua %4-%6 gutxiago zen 1960an baino. Beherakada zela eta, zientzialariek hainbat hipotesi aztertu zituzten, gehienak berotegi-efektuaren sortzaile den karbono dioxidoarekin loturik. Bitartean, Zuricheko Teknologiaren Institutu Federaleko ikerlari den Martin Wild-ek zuzendutako ekipoak lurrazaleko datuak bildu eta aztertu zituen. Horrela, konturatu ziren iragan hamarkadan Lurraren distira %4 handitu zela.
Nahiz eta eguzki izpi batzuk ez diren lurrazalera ailegatzen lainoen eraginez, eguzkietako beroa ailegatzen da eta beraz, lurrazaleko beroari atmosferan metatutako beroa gehitu behar zaio.
Ikerketak aurrera darrai, baina berotegi efektuaren susmorik txarrenak baieztatzen ari dira uste baino azkarrago.
Oraingoz, hipotesi nagusia da elur kantitateak udako tenperaturak baino eragin handiagoa duela, baina ikerketek aurrera egin behar dute hori baieztatu ahal izateko. Hori horrela bada, prezipitazio-kantitatean zerk eragiten duen da aztertu beharreko hurrengo galdera.


Azkenak
Analisia
Negu gorri, hondamendia iragarri

Apirilaren 30ean, Espainiako patronala den CEOEk argazki horixe zintzilikatu zuen sareetan: ezkerrean dago Antonio Garamendi, CEOEko presidente den Getxoko semea; eta eskuinean Alfonso Santiago bilbotarra, musika festibalen munduan dabilen Last Tour promotorako burua, Eusko... [+]


Genozidioa gelditzeko eskatu du Gasteizko hezkuntza komunitateak Palestinaren aldeko ekimen jendetsuan

Ehunka herritarrek egin dute bat hainbat hezkuntza zentrok, guraso elkartek eta sindikatuk antolatutako deialdiarekin, Palestinako umeak gureak ere badira. Genozidioa gelditu! lelopean. Sarea Euskal Herri osora zabaldu nahi dute sustatzaileek.


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Eguneraketa berriak daude