Bero-beroan


2005eko maiatzaren 15ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Aste erabakigarria Eusko Legebiltzarrean

Aste erabakigarria izango da aste honetakoa. Erabakigarritasuna Eusko Legebiltzarraren Mahaiaren osaketari lotua badago ere, azken bi asteetan eta aste honetan bertan izaten ari diren era guztietako bilera politikoen emaitzen lehen zantzu bat ikusiko da. Juan Mari Atutxaren hautagaitzaren aldeko hautu argia egiten ari da EAJ, baina dagoeneko Izaronews-ek oihartzun handia izan duen filtrazioa jaurti du: Idoia Zerrarruzabeitia lehendakariordea da ezkutuko hautagai errealista. Laster ikusiko da Izaronews-en iturrien fidagarritasuna. Bitartean, Espainia aldean ere gero eta gehiago ari dira irensten Zapaterok zerbait serioa duela eskuartean. Elkarrizketa prozesu sakonaren ideia sustraitua da jada aste gutxitan, baita berau geldoa eta luzea izango dela. Baina, aldi berean, sendo sustraitzen ari da alde desberdinek keinu zehatzekin agertu behar dituztela beren jarrerak. Herritarrak, bitartean, zain dira. Arauak finkatzeko garaia omen da, baina eduki kontuak ere ari dira iradokitzen apurka, hori bai, oraingoz beste garai batzuetan baino indar askoz gutxiagorekin.


Frantzian baiezkoak aurrera egin du, baina Chirac larri dago

Europako Konstituzio-Itunaren aldekoen kopuruak goraka jarraitzen du Estatuaren baietzaren aldeko eraso mediatikoaren ondoren eta oraindik ere ezezkoa nagusi bada, inkesta batzuen arabera dagoeneko lau puntuko tartea besterik ez du. Herritar oso multzo handi batek, dena den, oraindik ez du bere botoa erabaki. Lehia estua aurreikusten da, beraz, maiatzaren 29rako. Frantziako lehendakaritzan hamar urte bete berri duen honetan, Jacques Chirac arnas apur bat hartzen ari da egunotan. Erreferendum honek Chirac-ekiko plebizito kutsua ere badu eta ikusi beharko da emaitzak zein neurritan eragiten dion 2007ko lehendakaritzarako hauteskundeetara aurkez dadin. Ikusteke dago oraindik eskuinaren hautagaia Chirac bera izango den edo UPMko lehendakari Nicolas Sarkozy bera. François Hollande PSko idazkari nagusiak aitortu izan duenez, Sarkozy-ri irabaztea errazagoa litzateke honek Chiracek berak baino «askoz irudi eskuindarragoa duelako, liberalagoa eta amerikarragoa». Edozein eratan, eta beste goi mailako agintari askorekin gertatzen den bezala, Chiracek Frantziako justiziarekin dituen hainbat gai ere erabakigarriak izan daitezke lehendakaritzara berriz aurkezteko ala ez. Bere alderdia zen RPRren legez kanpoko finantzazio kontuak eta Parisko alkate izan zen garaiko gai ilunak daude epaitegietan eta Frantziako lehendakaritzak ematen dion inmunitatea galtzen duenean arazo handi samarrak izan ditzake epaileen aurrean.


Rajoy eta Espainiaren batasuna ez dira nahiko Zapateroren aurka

Alderdi Popularra ontzat jotzen ari omen da Mariano Rajoy buruzagiak Zapatero presidentea astintzeko erabiltzen ari den estrategia eta gunea: Legebiltzarreko eztabaidak erabiltzen ditu eta egurra astintzeko Kataluniako finantzazioa eta Euskal Herriko elkarrizketa prozesua: Espainiaren lurraldetasun sakratua funtsean. Popular askorentzat, aldiz, hori bakarrik ez bide da nahikoa izango eta egurra banatzeko beste gai batzuk beharko baditu ere, garrantzitsutzat jotzen ei dute Gobernuaren balio eskasa eta ahalmen urria azpimarratzea. COPEko tertulietan Espainiako Gobernuko ministroei buruz nola hitz egiten duten entzunda »leloak, kokoloak, ezjakinak, lotsagabeak...» bide hori gero eta indartsuago erabiliko direla aurreikusten da.


Orotariko Euskal Hiztegia amaitu dute

16 liburuki ditu Orotariko Euskal Hiztegiak eta azkenekoa oraintsu bukatu dute. 125.987 sarrera ditu hiztegi osoak eta bakoitzak eduki hauek jaso ditu: esanahia frantsesez, gaztelaniaz edo bietara, aurreko hiztegigileek horri buruz bildutakoak eta literatur tradizioko adibideak. Bide luzea, oso luzea egin du hiztegiak. Koldo Mitxelena Resurreccion Maria Azkueren edizio agortuari jarraipena ematekotan hasi zen, baina beste molde bateko lana atera zitzaion. Mitxelenak ez zuen bukatu lana, ezta gutxiagorik ere. 1987az geroztik Ibon Sarasolak hartu zuen ardura eta lehen liburukia argitaratu zenetik ia 18 urte igarota bukatu dute Orotariko Euskal Hiztegia.


Gaelikoz idatzitako bide seinaleak eta turista galduak

Irlandako gobernuak legea aldatzea erabaki du eta hemendik aurrera bide seinaleak bertako hizkuntzan baino ez dira egongo. Gaelikoa hitz egiten duten Irlandako zonetan jada jarri dituzte seinale berriak eta www.telegraph.co.uk/news-ek (Daily Telegraph-en web gunea) dioenez, turismo sektorean hautsak harrotu ditu legeak: turistek gaelikoz idatzitako seinaleak ez omen dituzte ulertzen eta galdu egiten omen dira. Jasotako iritzien arabera, bertakoa den Seamus Sullivanen ustez, ingelesez eta gaelikoz beharko lukete seinaleek, lehen bezala; bertakoek bideak ezagutzen omen dituzte. Edinburgoko Rachel Hendry turista gazteari berriz, ez dio axola gaelikoz baino ez egotea seinaleak; galduz gero bidaia interesgarriagoa delako.


Euskararen Eguna Bidankozen

Maiatzaren 28an Euskararen Eguna ospatuko dute bidankoztarrek. Nafarroako Erronkaribarreko herri txiki honetan, goizeko 11:00etan hasiko dira ekitaldiak eta hurrengo goizaldera arte ez dira amaituko Kebenko euskara elkarteak antolatutako ekitaldiak.


EBPN garatzeko diru-laguntzak onartu dira

Eusko Jaurlaritzak tokian tokiko Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia garatzeko Euskal Autonomia Erkidegoko toki erakundeentzako diru-laguntzen agindua onartu du. 2005eko planetarako 1,6 milioi euro izango dira.


Juan Lekuona jesuita hil da

60ko eta 70eko hamarkadetan euskal irratigintzaren sustatzaile garrantzitsuenetakoa izandako Juan Lekuona Urrutia tolosarra apirilaren 29an hil zen. Lekuona Loiolako Herri Irratiko zuzendaria izan zen zortzi urtez 1962 eta 1970. urte bitartean.


Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


2025-06-19 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Eguneraketa berriak daude