Gutxien duenari kentzen zaio gehien
- areagotu dena.
Bi azterlan horietatik hiru ondorio hauek atera daitezke: lehenengoa, "zerga arloko bidegabekeria areagotzen ari dela"; bigarrena, foru ogasunek iruzurgileen aurkako gero eta ekintza gutxiago egiten dituztela, nahiz eta esan eta esan ari diren enbargo espedienteak irekitzen ari direla eta Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako foru ogasunak 287 milioi euroko zerga zorra kobratzeko ahaleginetan dabiltzala jakin ahal izan dugun; eta hirugarrena, kapitalaren errentek nahiz enpresa jarduera edo jarduera profesionaletik datozenek "aldeko zerga tratamendua" jasotzen dutela.
Handitzen ari da diru gehien eta gutxien daukatenen arteko bidegabekeria. Horixe da ELAk euskal zerga sistemaren inguruan egindako azken txostenaren ondorioetako bat. Txosten hori lehengo urteko azken hiruhilekoan jarri zen jendaurrean. 2003. urtean 12.228,1 milioi euro bildu ziren zerga kontzertatuen bidez (zuzeneko zergak -batez ere PFEZ, sozietateen gaineko zerga, eta abar- eta zeharkako zergak »batez ere BEZ eta zerga bereziak). Lau zatitik hiru langileen lan errentetatik etorri ziren.
Enpresaburuek eta profesional liberalek langileek baino 6.687 euro gutxiago aitortu zituzten. Horrela, Hego Euskal Herriko talde desberdinek aitortutako errentak kontuan hartuta ikusten da langileek urtean 16.993,7 euroko sarrerak aitortu zituztela batez beste. Enpresaburu, profesional liberal eta artistek, aldiz, urteko 10.306,7 euroko batez besteko diru sarrerak aitortu zituzten.
ELAren txostenaren arabera, gehien dutenek sarrera gutxien aitortzeko joera hori areagotzen ari da. Hori gertatzeko arrazoi nagusietakoa da zerga sistemak ahalbidetu egiten dituela egoera "onartezin" horiek. Bilakaera horrek "zerga iruzurra areagotzea" dakar eta, Administrazioa, bitartean, amore ematen ari da iruzurraren kontrolean. Sindikatu abertzalearen idazkari nagusiaren iritziz, "iruzur maila eskandaluzkoa da" eta zalantzarik gabe "Europako Batasuneko zerga paradisuen atzetik Hego Euskal Herria da hurrengoa". Horregatik, datuen gardentasuna eskatzen du eta "iruzurraren aurka borrokatzeko osoko plan bat aplika dadila. Plan horrek, datuak denboran zehar baloratu ahal izateko bitartekoak eta helburuak izan behar ditu bere baitan".
Hasiera batean errenta birbanatzeko helburuarekin sortu zen PFEZ, baina aipatutako azterketaren arabera, soldatako lanari ezarritako zerga bihurtu da. Adibide moduan aipatzen ditu ekitate horizontalaren printzipioaren porrota ondare gehikuntzek jasotzen duten aldeko tratutan -%15eko ezarpen tasa finkoa ezartzen zaie-, kapitalaren errentetan -batzuek %15eko zerga finkoa ordaintzen dute eta beste batzuek %40-50eko kenkariak izaten dituzte- enpresaburu eta profesionalen etekinetan -benetan lortutakoak baino murritzagoak diren etekin balioetsiei dagozkien zergak ordain ditzakete-. "Ideologia neokortserbatzailea da poliki-poliki kapitalaren zergagabetzea ezartzeko aukeraz baliatu dena", euskal Administrazioaren babesarekin, noski.
Aipatutako azterketak dioenez, zerga tratamendu desberdinek, zergak saihesteak eta iruzurrak murriztu egin dute PFEZak zergak biltzeko daukan ahalmena. Murrizte hori gutxikorrak diren zeharkako zergen bidez orekatzen da, zerga horiek ez baitute zergadunen ahalmen ekonomikoaren berri ematen duten progresibitate elementurik eta, beraz, birbanaketaren kontrako ondorioa baitute. Gogoan eduki beharra dago Hego Euskal Herrian zerga bidezko diru sarreren % 53 zeharkako zergapetzearen bidez eskuratzen dela.
Euskara eskakizunak zehazteko derrigortasun indizea ezabatzea eta erabakia erakunde bakoitzaren esku uztea proposatu zuen iragan astean EAJk. LABek salatu du derrigortasun indizea kenduz gero, epaileen "borondate euskarafoboak" ezarriko lukeela hizkuntza eskakizunaren... [+]
.jpeg)
Lanpostuak, emakumeak artatzeko egonaldi ertaineko harrera zerbitzua eta aurrekontua murriztu ditu Aldundiak.
Xabier Lertxundi alkateak adierazi du istiluak leku eta ordu ezberdinetan gertatu direla, eta haien artean ea loturarik dagoen ikertzen ari dira. Udaltzaingoak laguntza eskatu dio Ertzaintzari 03:30 aldera, eta haiek oldartzean hainbat lagun zauritu dituzte. Segurtasun Sailak... [+]
Ekainaren 13an, ezohiko ekitaldi baten lekuko izan zen Pekineko Herriaren Areto Handia: Txinako Alderdi Komunistaren aginte goren osoak (baimenduta leudekeen absentziak salbu; nola jakin horietakoa ote zen He Weidong jeneralarena? Izan ere, ez zen ageri mahai nagusian,... [+]
Ez dute itxiko, baina orain arte eskaini duten programazioari ezin izango diote eutsi. "Bira txikiago bat" izango dela zabaldu dute sare sozialetan.
Legez, 16 urte bete arte ezingo dituzte sare sozialak erabili Australian, urte bukaera honetatik aurrera. Baina nola gauzatzen da hori praktikan? Gobernuaren azterketa batek ondorioztatu du teknikoki bideragarria dela, eta aurrekaria jarri du bide bera hartu nahi duten... [+]
El Salto hedabideak argitaratu zuen Espainiako dozenaka musika jaialdiren Superstruct sustatzailea Israelen aldeko funts batek erosi zuela. Geroztik, musika talde eta bakarlari ugari batu dira KKR-ren aurkako boikot kanpainan, eta Israel Palestinan egiten ari den genozidioaren... [+]
Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.
Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]
Fermin Muguruza afixan nagusi, Olaia Inziarte, Naxker, Xiberoots, Errobi, Kaskezur, Zetkin, Tapia eta Leturia eta beste hainbat musikari igoko dira oholtzara ekainaren 27, 28 eta 29an. Horrez gain, antolatu diren hitzaldietan, hala nola lurraren defentsaz, diskurtso eta... [+]
2024ko irailean, herritar batek salatu zuen Erandioko udaltzain batek arreta euskaraz ukatu eta jokabide hori behin baino gehiagotan errepikatu zela, baita telefonoz kexatu zenean ere. Salaketak erakusten duenez, hasiera batean, arreta eta dokumentazioa gaztelaniaz bakarrik eman... [+]
Gaztetxearen aldeko manifestazio jendetsu bat egin zuten larunbatean Durangon, espazioaren irekieraren berri eman eta lau egunera. "Lehenengo gaua ere ez genuela bertan pasatuko esan ziguten, eta oraindik gaztetxean tinko jarraitzen dugu", aldarrikatu... [+]
Errektoretzaren erantzun ezan, ehun bat irakaslek berriz eskainiko diete ikasleei ahozko froga euskaraz pasatzeko aukera. Guraso elkarteek ere bat egin dute ekimenarekin, errektoretzaren inplikazioa eskatuz.
Donostiarra, defenda ezazu zurea leloarekin pankarta bat jarri dute, Jesusen Bihotza duen Espainiako bandera batekin batera.