Landareak: Auzolanean auzokalte
Udaberrian bertan biltzeko uztekin batera geroagokoetan, uda berokoetan ere jarri behar aitzurra. Honelakoetan gauzak bi aldiz pentsatzeko denborarik ez hartzen ordea... eta gero izan ohi dira porru hazi ederrak! Bitan ez, hirutan pentsatu beharko genituzke baratze lanak. Zer barazki jarri, zein lan burutu behar den horretarako eta hirugarrena mantenua eta landarearen eta gure osasuna errazen nola zaindu. Azken honetarako landareen asoziazioak, zein zeinen ondoan jarri edo ez, nola antolatzea garrantzitsua da hirugarren helburu horren bilatzeko.
Landareak, geure moduan, etengabeko borroka batean bizi dira. Denek nahi dute ondo elikatu eta bere espeziea mantendu eta zabaldu. Estrategiak anitzak dira: ondokoaren zainei hazten ez utzi, auzoaren kontrako jario kimikoak, guda honetarako landare jende artean ez da Ginebrako hitzarmenik...
Baratzean landareak elkarren ondoan nola jarri antolatzerakoan kontuan eduki: batzuen artean elkarlana sustatzeko joera dute, hazkundean lagunduz edo arerioak diren izurriteak eta abar uxatuz; hazkunde azkarra eta motela duten landareak tartekatuz denbora eta lurra irabazten da; nolanahi ere, sustraikera desberdina duten landareen artean hobeto moldatzen dira.
Antolaketa honek landareen hazkuntzan eta uztetan duen eragina baratzegintza ekologikoaren barruan metodo biodinamikoa lantzen duen eskolak jorratu du, batez ere. Eskola honen eta tokian tokiko baratzezale amorratu askoren esperientziari esker barazki asoziazio onuragarri eta kaltegarri asko saiatu, antzeman, frogatu eta hedatzen ari da. Adibidez, auzokalte diren batzuk: baratxuria eta tipula, baba eta ilarrarekin; letxua, ekilorearekin; azak, marrubiarekin; patata, kuiarekin, tomatea, luzokerrarekin; apioa letxua, perrexila eta artoarekin. Aldiz, auzolanean gustura aritzen diren beste batzuk: zerba eta apioa, letxua eta tipula; baratxuria eta patata eta marrubia; porrua zainzuria, azenarioa, apioa, milua, marrubia, letxua, tipula eta tomatearekin.
Landareak gu bezala, egon edo jotzeko, aldamenean zein dugunaren arabera alde ederra...
26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]
Askotan hitz egin izaten da (dugu) banketxeen inguruan, kritika askoren jo-puntuan jarriz behin baino gehiagotan. Inor gutxi ezagutzen dut banketxeei buruz zerbait txarra esan ez duenik… baina, era berean, inor gutxi ezagutzen dut banketxeen zerbitzurik erabiltzen ez... [+]
Zenbat min jasan dezake bihotz batek?
Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?
Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.
Jolasa bukatzea... [+]
Orain dela 39 urte Hego Euskal Herriak, Kataluniak eta Kanaria uharteek ezetz esan zioten NATOri; duela 36 urte lehenengo intsumisoek euren burua aurkeztu zuten Gobernu Militarretan. Garai hartan Gerra Hotzaren izua hedatuta zegoen, blokeen arteko gatazka, gerra nuklear baten... [+]
Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.
Aurten,... [+]
Uztailaren 12an akordioa sinatu zuten Kanakyko indar independentistek eta Frantziako Gobernuak Parisen. Negoziatzaile independentistek “akordio historikotzat” jo zuten. Alabaina, independentisten arteko hainbat taldek akordioari buruzko erreparoak agertu dituzte, eta... [+]
Kooperatibismo bat komunitateari begira: lurraldeetako beharrei erantzuteko ereduak zabaltzen jardunaldia izan zen ekainaren 19an eta 20an Usurbilen, Jakinek, Usurbilgo Udalak eta UEUk elkarlanean antolatuta. Praktika kooperatibo eraldatzaileen adibide gisa, besteak beste, [+]
Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]
Uztailak 8, 16 eta 21 izan dira greba egiteko ELA eta CCOO sindikatuek aukeratutako egunak. Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) eta soldatak parekatzea eta lanaldiak murriztea eskatzen dute.
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Langile batzordeak eta enpresak adostutako aurreakordioak 655tik 609ra murriztuko ditu kaleratzeak, gainerakoak birkokatuko dituzte. Astelehen arratsaldean jakin da langileen %78k babestu dutela akordioa. Nafarroako Gobernuak eta langile batzordeak etorkizunari begira,... [+]
Martxoaren 25ean Arabako Foru Aldundiak (AFA) eta Eusko Jaurlaritzak (EJ) prentsa-ohar bat atera zuten, hedabideetan nahiko zalaparta eragin zuena, Gobierno Vasco remite a la Ertzaintza dos piezas cerámicas del yacimiento de “Las Ermitas” por ver indicios de... [+]
Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]
Bai, eremu horren historia odoltsua da. Pena izan zen hainbeste jende hiltzea eta herri hori modu horretan kanporatua izatea, baina hainbestetan gertatu dira halakoak...! Gizakiok ez dugu erremediorik eta Historiak ez du atzera bueltarik. Egiten ari zirena gehiegizkoa zela... [+]
BDZ Israeli Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak mugimenduko (BDS nazioartean) ordezkaritza bat bildu berri da Donostiako Klasikoa antolatzen duen Oceta erakundeko arduradun batekin. Jakinarazi digu aurten, iaz ez bezala, lasterketara ez dela talde israeldarrik etorriko... [+]