Bero-beroan


2021eko uztailaren 27an

Defizit demokratikoa

EAEko hauteskunde autonomikoetarako Espainiako legediaren aurkako zerrenda aurkeztu du azkenean Batasunak, legalki aurkezterik izango ez duela jakitun, baina aurkezteko duen zilegitasunari indar ahalik eta handiena emanez. Eta legez baliorik gabeko ahalik eta boto gehien biltzeko, jakina. Horretarako funtsezkoa da tentsio estrategia bat, hiruko gobernuko alderdiak eta PSE-EEren artean izango den lehiak botorik erakarri ez dezan. Datozen aste eta hilabeteetan hauteskundeetako aurretikoek eta ondorengoek irentsiko dute eta alde horretatik eszenatokia ez da berria, baina bai berau inguratzen duen testuingurua. Hauteskundeetako parentesia zabaldu da, eta berau noiz eta nola itxiko den oso garrantzitsua izango da gatazkaren konponbidearen norabidean. Eusko Legebiltzar berria defizit demokratiko oso garrantzitsuarekin jaioko da, baina »egungo udalen eraketa lekuko» horrek ez du behar beste asaldatzen gizartea. Hori ere oso esanguratsua da, guztiontzat.


Europako Konstituzioa: abstentzio mailari begira

Iazko Europako Legebiltzarrerako hauteskundeetan abstentzioa %54,56koa izan zen Hego Euskal Herrian, frankismoaren ondoren hauteskunde batzuetan inoiz izandako abstentzio mailarik handiena. Denak ematen du aditzera, datorren igandeko erreferendumean oraindik herritarren partehartze txikiagoa izango dela. Europakoaz gain, dena den, beste kontu batzuk ere neurtuko dira erreferemdumean, bi behintzat nabarmen. Batetik, ea Espainian zein partehartze maila dagoen eta horri ematen zaion zilegitasun maila, bistan da, Ibarretxe Plana dela eta iragarritako erreferendumarekin konparatzeko besteak beste. Bestetik, Hego Euskal Herrian ezezkoak lortzen duen maila interesgarria izango da, batez ere kontuan hartuta hiru alderdi nagusienak (EAJ, PSOE, PP-UPN) baiezkoaren aldeko jarrera agertu dutela. Konstituzio Itun hau onartzeko lehen erreferenduma izango da Europako Batasunean eta begi ugari izango dira Espainiara begira.


EGA azterketak on-line

Internet&Euskadi elkarteak Euskararen Gaitasun Agiria lortzeko gainditu behar diren atariko frogak interneten jarri ditu: www.interneteuskadi.org/euskara/ega. Zazpi urtetako azterketak daude sarean eta aplikazioak galderen erantzun zuzenak zein diren jakitea ahalbidetzen du. Elkartearen asmoa EGAko azterketaren beste atalak ere, idatzizkoa adibidez, sarean jartzea da.


Ereduzko Prosa Gaur euskarak sarean duen testu corpusik handiena da

Ereduzko Prosa Gaur testu arakatzaileak aurrea hartu dio XX. mendeko corpus estatistikoa izeneko euskarazko corpusik handienari. Ereduzko Prosa Gauren 87 liburu zeuden sartuta arakatu ahal izateko eta orain 152 liburu daude, zazpi milioi hitz, alegia. Dena den, kopuruz euskarazko corpusak urruti dabiltza beste hizkuntza batzuenekin alderatuz. Bank of English-ek (ingelesa) 300 milioi hitz ditu, Frantext-ek (frantsesa) 150 milioi hitz eta CORDE-k (gaztelania) 136 milioi hitz.


Euskal material Didaktikoaren I. Topaketak UEUren eskutik

UEUko Pedagogia Sailak zenbait hezkuntza esparrutan euskal material didaktikoan hutsune handiak sumatu ditu eta martxoaren 4an eta 5ean hezkuntza premia berezien atalean gai hori jorratzea erabaki du. Asmoa ikastetxe, pertsona eta erakundeen indarrak bildu eta kalitatezko euskal material didaktikoa sortzeko zubiak egitea da.


Oinarriak-ek deituta manifestazioa

Nafarroako Parlamentuak euskararen alorreko aurrekontuak aurkeztuta Oinarriak taldeak kanpaina hasi zuen. Euskara Nafarroa osoan ofiziala izan dadin eskatzen ari da Oinarriak eta otsailaren 26an manifestazioa egingo dute Iruñean. Bortzirietako Mankomunitateak ere bat egin du kanpainarekin.


Lanbide Heziketaren eskaria aztertzeari ezetz esan diote UPNk eta CDNk

Eusko Alkartasunak mozioa aurkeztua zuen eta bertan Lanbide Heziketako zenbat ikaslek euskaraz ikasi nahiko luketen galdetu nahi zuen. UPNk eta CDNk ez dute onartu EAren mozioa. EAk emandako datuen arabera Lanbide Heziketako 235 ziklotatik 10 eskaintzen dira euskaraz, hau da, 8.000 ikasletik 200ek ikas dezake euskaraz.


Valentziera eta katalana hizkuntza bera da

Valentzieraren hizkuntza akademiak hala erabaki du. Katalunian, Andorran eta Balear Uharteetan hitz egiten den hizkuntza bera dela erabaki dute. Bestalde, Valentziako hizkuntzari katalana edo katalan-valentziera deitzea errefusatu dute eta valentziera onartu.


Euskara eztabaidagai Foru Legebiltzarrean

PSNko parlamentari Carlos Cristobalek prestatu duen ponentzia atzera botako dute UPNren eta CDNren gehiengoak, baina datozen hilabeteetan euskararen gaiak une interesgarria bizi dezake. PSNk azken urteetan euskararekiko izan duen jarrera gogorragatik bitxia bada ere, indar abertzaleak, Ezker Batuak eta PSNk topatu dezakete osagai bateraturik euskararen garapenean aurrera egiteko.


Emaitza ‘teknikoak‘ eta emaitza politikoak

ARCOren inaugurazio egunean ETAk Madrilen lehertarazitako bonba-autoak hildako eta zauritu larririk gabeko atentatu politika baiezten du, baina jadanik politika hori bere muturrera eramanez. ETAren historian jarritako bonba-auto ugariek erakusten dute, atentatu mota horrekin, une batetik aurrera gerta litekeena ez dagoela jadanik erankunde armatuaren esku. Indar agerpena, bestalde, agerikoa da eta lorturiko eragin mediatikoa ere bai. Molde horretan jarraituz gero, dena den, Anoetako ispirituaren garra bertan behera geratuko da, berandu baino lehen gainera. Indar metaketak balizko negoziazio 'tekniko' batean zer eragina duen baloratzea aski zaila da; horren zaila ez dena zera da, Anoetako adierazpenak iradokitzen duenetik -edo gizartearen gehiengoak ulertu duenetik- ezin dela espero emaitza politiko azkarrik.


Azkenak
Immigrazioa eta sindikatuak, eskubide unibertsalak ala porrot kolektiboa

Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]


Harri-jasotzea
Harri eskolek emandako bultzada

Harri-jasotzearen gorakada nabaritu da azken urteetan, batez ere emakumeen artean. Gazteek harri eskoletan ikasten dute kirolean esperientzia dutenengandik. Crossfit-a, sare sozialak eta telebista faktore garrantzitsuak izan dira kirolaren piztualdian, harri eskolekin batera... [+]


Kanboko Marieneko lurrak irauli dituzte ELB, Lurzaindia eta Ostia sareak

Maiatzaren 17an bertaratu eta barazkiak landatzeko hitzordua jarri diete herritarrei. Karia horretara egun osoko egitaraua osatu dute, Marieneako lurrak laborantzarako atxikiak izatearen alde.


Itzalaldiaren biharamunean, Espainiako Gobernuaren eta Red Eléctrica de Españaren arteko tirabirak dira nagusi

Pedro Sánchezek hornitzaile pribatuei eta Red Eléctrica de Españari egotzi die itzalaldiaren inguruko informazio gutxi eskaintzea, baina azken honek jakinarazi du "gutxi gorabehera" aurkitu dutela Iberiar penintsula osoko argindarra joatearen arrazoia... [+]


Homo erectusek hitz egiten zekiten?

Rudolf Botha hizkuntzalari hegoafrikarrak hipotesi bat bota berri du Homo erectus-i buruz: espezieak ahozko komunikazio moduren bat garatu zuen duela milioi bat urte baino gehiago. Homo sapiens-a da, dakigunez, hitz egiteko gai den espezie bakarra eta, beraz, hortik... [+]


Iraultza, iraultza baino lehen

Böblingen, Germaniako Erromatar Inperio Santua, 1525eko maiatzaren 12a. Georg Truchsess von Waldburgek Wurtembergeko nekazari matxinatuak mendean hartu zituen. Handik hiru egunera, maiatzaren 15ean Filipe Hessekoak eta Saxoniako dukeak bat egin zuten errebelde turingiarrak... [+]


2025-04-30 | Jon Torner Zabala
Aramu + AimarZ
Bizirik bada, musikaren berotasunagatik da

Aramu + AimarZ
Noiz: apirilaren 26an.
Non: Zumarragako Zelai-Arizti frontoi irekian.

---------------------------------------------------------

Udalaren webguneak dio: "Bide Bizia marka turistikoa eta izen bereko jaialdia Zumarragaren arima munduari erakusteko,... [+]


Gorputz hotsak
“Oso literala naizenez, marrazten dudana ulertzea gustatzen zait”

Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]


2025-04-30 | OlatuKoop sarea
Maiatzaren Lehenerako proposamen bat: lan desiragarriak eta burujabeak denontzat

Maiatzaren Lehenaren kari, bere gogoeta partekatu nahi izan du Olatukoop Ekonomia Sozial Eraldatzailea sustatzeko sareak. Langileen egunari lotuta, lanaren izaeraren eta zentzuaren inguruko gogoeta egin dute, lan burujabe eta desiragarriak denontzako garatzeak gure bizitzak eta... [+]


2025-04-30 | Estitxu Eizagirre
Zer dezake udal batek makroberriztagarrien aurrean?

Bizitza ez-berriztagarriak filma ikusentzun zuten atzo 70 inguru lagunek Villabonan. Francisco Vaquero egilea bertan izan zen eta emanaldiaren ostean hitza hartu zuten herritarrek, kargu publiko batek eta egileak berak. Hainbat gai eta ikuspegi anitzak agertu ziren, baina... [+]


2025-04-30 | Sonia González
Zaurgarritasunaren tranpa

Zenbait urtetatik hona sarri entzuten dugun kontzeptua da zaurgarritasuna. Gaur gaurkoz, diskurtso politikoetan pertsona zaurgarriez aritzea ohikoa da. Seguru nago nik ere inoiz erabili dudala berba hori Bizilan.eus webgunean, eskubide laboralak eta prestazio sozialak azaltzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude