Europako gizarte foroa

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Seattlen, 1999an, globalizazio neoliberalismoaren aurkako borrokak izugarrizko jauzia eman zuen. Zein ziren »etsipenak eta herdoil gaitzak jota zeuden ezkerreko partidu eta sindikatuak ez bezala», «Bestelako mundu bat posible da!» aldarria ikurtzat harturik, munduko nagusiei aurre egiteko gai ziren gazte eltxo saldo ausart haiek? Alterglobalizatzaileak!

Harrezkero, Kontragailurrak (Gotenborg, Praga, Genoa...) eta Gizarte Foroak (Porto Alegre, Munbai, Florentzia, Paris...) bere bidea egin dute, nork bere esparrua landuz. Lehenak mobilizazioa eta kale borroka, bigarrenak hausnarketa. Edozein mugimenduren txanponaren bi aldeak.

New Yorkeko Dorre Bikiei Al-Kaedak egindako erasoaren ondoren, batek baino gehiagok uste izan zuen mugimenduak berea egin zuela. Alabaina, zailtasunak zailtasun, mugimenduak demostratu zuen ez zela modazko edo azalezko fenomeno bat, eta gai zela errepresioari eta toxikazio mediatikoari aurre egiteko.

Jakina, edozein mugimenduk, lasterrago edo beranduago, iraupenaren erronkari eutsi behar izaten dio. Alde batetik, etsaiak eskarmentutik ikasiz taktikak aldatzen ditu »batzuei makilazoak, bestei gozokiak» mugimenduaren zatiketa helburu. Bestetik, hazkundeak berak, arazo berriak sortzen ditu, aniztasuna zabaltzen den heinean barruko eztabaidak korapilatu egiten baitira, eta hurrengo ekintza edo ekimena aurrekoarekin neurtzen baita. Garatze eta sendotze prozesu guztiak gora-beheratsuak izaten baitira eta oso gutxitan linealak. Guzti horrek aberastasuna, heldutasuna dakartza, baina baita zailtasunak ere. Hori dena, oso garbi ikusi zen Florentzia eta Parisen, Europako lehenengo eta bigarrengo gizarte foroetan.

Horregatik, formatuaren aldetik, bi eremu desberdindu ziren. Alde batetik, Foroa dago. Gai eta eztabaida librearen gunea, aniztasunari ez zaizkio jarriko mugak »hura bai ortzadarra!» baina ez da hartuko erabakirik. Beste aldetik, Erakunde Sozialen asanblada, non adostasuna bilatuko zen, bai agiri edo aldarrikapenen alorrean zein mobilizazio mota edo borroka egutegiarekin. Horrek mugak jartzea eskatzen zuen.

Europako hirugarren foroa, Londresen egin berri da. Neoliberalismo gogorraren »Thatcher-ek eskola egin zuen» eta inperialismoaren sorlekua »atzoko nagusiak eta oraingo morroi leialenak» baina baita gatazka sozialen eta gerraren aurkako mobilizazio indartsuen hiria. Bi aurpegi horiek oso nabarmen azaldu dira Foroak iraun duen bitartean. Stablishment-en aldeko komunikabideetan hutsunea edo mespretxuzko iritziak izan dira bi jarrera nagusiak; alabaina, sindikatuek Londreseko alkatearen »Livingston, Blair-en aurkaria Alderdi Laboristan» aldetik jarrera oso abegikorra izan da. Zer esanik ez, foroaren eta manifestazioaren antolakuntzan ibilitako boluntarioen aldetikoa.

Formatuaren aldetik, ez da izan berrikuntzarik. Jorratutako gaiak, aurrekoen antzekoak. Hala nola, Gerra eta inperialismoa; ingurugiroaren egoera larria; merkatu "librearen" eta pribatizazioaren ondorio kaltegarriak; Konstituzio tratatuaren kritika zorrotzak; emakumearen bazterketa soziala; sindikalismoaren nondik norakoak... besteren artean.

Hori bai, zirrara eta engaiamendua nagusi. Eta hori oso garrantzitsua da. Izan ere, mugimendua egiteko, ideiak eta egitasmoak trukatzeaz gain emozioak eta ikurrak konpartitzea oso garrantzitsua bihurtzen baita. Eta Foroak hori sortzen du.
Nobedade bat, hurrengo foroa, hemendik bi urtera, 2006an Grezian.

Argi ilunak. Batzuk oso kontutan hartzekoak. Errutina, aldaketa gutxi. Partaidetzaren kopurua jaitsi egin da »25.000-30.000 inguru, Parisekoaren erdia.» Zergatik? Batzuek, Londresek dituen arazoei »hegazkina hartu behar, hiri garestia, lo egiteko doaneko gunerik eza...» leporatu diote errua; beste batzuk, aurtengo mobilizazio eskasiari; izan dira ere antolakuntzaren burokratizazioari leporatu diotenak. Hots, joera bertikalak nagusitu omen dira ohitura horizontalaren kaltetan eta horrek atzera bota omen du jende asko. Betiko dilema. Antolakuntza hobetzea beharrezkoa da baldin eta demokraziaren kaltetan ez bada. Arau batzuk beharrezkoak dira anabasa gailendu ez dadin, baina mugimendu guztiei beren tokia bermatu behar zaie. Efikazia eta demokraziaren arteko oreka behar da.

Bestaldetik, iaz hain garrantzitsua izan zen emakumeen gunea, aurten ez da gauzatu. Eta horrek protestak sortu ditu. Gizarte talde txiroenak eta baztertuenak zailtasun handiak dituzte presente egoteko eta berezko protagonismoa bermatzeko. "Estatu gabeko nazioen eta nazio gutxituen" aldetik emandako urratsak »osoko bilkura batean autodeterminazioaren aldarrikapena eztabaidatu izan da» garrantzitsuak izanik ere, oraindik oso apalak dira.


Azkenak
2025-08-18 | Elhuyar
Munduko hegazti guztien zerrenda bateratua argitaratu dute: AviList

Ornitologia-arloko mundu mailako bost erakunde nagusiak elkartuta, eta zazpi urteko lanaren ondotik, munduko hegaztien lehenengo zerrenda orokor eta bateratuta argitaratu dute, taxonomia, sistematika eta nomenklatura bateratuarekin: AviList. Prozesua gardena eta irekia izan da,... [+]


Dozenaka mila lagun Tel Aviveko kaleetan “gerra amaitu eta bahituak askatzeko”, eta Netanyahuk “Hamas indartzea” leporatu die

Gaza Hiria osorik okupatzeko onartu berri duten planaz kezkatuta, milaka israeldarrek Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroari exijitu die Hamasekin akordio batera iristeko "gerra amaitu" eta zerrendan dituzten bahituak aske uzteko. Herrialdeko lehen... [+]


Hainbat pertsona atxilotu dituzte eraso sexistak leporatuta Bilboko Aste Nagusiko lehenengo bi egunetan

Bilboko Aste Nagusian hainbat pertsona atxilotu ditu Poliziak eraso sexistak leporatuta. Egoera horren aurrean, Juan Mari Aburto Bilboko alkateak esan du Polizia "eraginkorra" dela eta Bilbon "inoiz baino polizia gehiago dagoela".


2025-08-18 | Dabid Martinez
Metaren eta adimen artifizialaren kolonialismo digitala

Drop Site News hedabideak (botere-abusuak mundu mailan agerian jartzeagatik ezaguna) argitaratutako ikerketak interneten bilakaeran kezka sortu beharko lukeen joera baten adierazle den albistea argitaratu du. Facebook, Instagram eta WhatsApp-en jabe den Meta multinazionalak [+]


2025-08-18 | Sustatu
ZelaiHandi, euskarazko testuen korpus handi eta (ia) libre bat

Orain NLP hizkuntza teknologietako euskal enpresak euskarazko testuen korpus handi bat jarri du sarean, Hizkuntza Eredu Handien (LLM) eta Adimen Artifizialeko ekimenen biltegi nagusia den Hugginf Face baliabidean. ZelaiHandi du izena.


Denon lepotik barre egin dute beste behin ere Donostiako Piratek

Eta, honekin bai, honekin amaitu da Donostiako Aste Nagusia! Piratei aste bete motz geratzen zaiela eta, egun bat gehitzen diote Aste Nagusiari. Aurten hogeigarren urtez jarraian egin dute Irrikitaldia. 


Sozialismorako Mugimenduak Bolivian agintzeari utziko dio 20 urteren ostean, eskuinari lekua utzita

Igandean eginiko presidentetzarako hauteskundeetan berretsi da ezkerreko koalizioaren porrota eta eskuinaren gorakada: PDC Alderdi Kristau Demokratikoko Rodrigo Paz Pereira senatariak eta Jorge Quiroga presidente ohiak (2001-2002) lehiatuko dute presidentetza... [+]


2025-08-18 | Behe Banda
Autosalaketa

Komisaldegian paper batzuk eman dizkidate. Izerdi tanta bakarra dakit bekokian behera bularreraino, piztu aire girotua, mesedez. Parrandan ondoegi pasatzearen asuntoak, hurrengo goizean galdutakoak salatu beharra. Inozo aurpegidun munipa batek hurrengo asterako zita eman ahal... [+]


Urkulluk gogorarazi du Txikik eta Otaegik errespetua merezi dutela biktima aitortuak direlako

Iñigo Urkullu lehendakari ohiak adierazi du Txiki eta Otaegi Eusko Jaurlaritzak aitortutako biktimak direla, eta hala "errespetua" merezi dutela. Haien biktima izaera ezin dela zalantzan jarri azpimarratu du.


2025-08-18 | Leire Artola Arin
Salpress berri agentzia
El Salvadorko gerrillaren arma ezkutua

Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]


11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Eguneraketa berriak daude