Makina bat kontu

Oxigenoa eta Tibeteko haurrak
Zientzialariek berriki deskubritu dutenez, haur tibetarrek bost aldiz aukera gehiago dute bizitzeko beren amek odolean oxigeno-maila handitzea ahalbidetzen duten geneak baldin badituzte. Kontutan hartu behar da tibetarrak bizi diren herriak oso altu daudela eta, beraz, oxigeno eskasia dagoela.
Horretarako 900 etxetako amak eta seme-alabak aztertu zituzten. Emakumeen oxigeno-maila odolean, hainbat datu ginekologiko, haurdunaldi eta erditze-kopuruak eta beste hainbat datu izan ziren aztertu zirenak.
Azterketa hauekin guztiekin ondorioztatu zen gizakia hain oxigeno gutxi dagoen lekura genetikoki egokitzeko prozesuan dagoela. Pertsona hauen aurrekoek tropikoetatik emigratu zutela uste da eta beraz, oraindik amaitu ez den egokitzapen-fasean daude.

Minutu gutxitan hoztu
Orain aste gutxi iragarritako berri baten arabera 22°C-tik 2°C-ra bi minutu eskasean iragan daiteke elektrizitaterik kontsumitu gabe. Oinarrian lurrunketa prozesu natural bat dago eta ohiko hozkailuak baino 70 aldiz azkarrago hozten du.
Gailua Thermagen konpainiak sortu du eta ohiko egoeratan froga arrakastatsua izan dela ziurtatu dute.
Sistema hutsean egindako lurrunketaz baliatzen da eta honela, edozein produkturen bero-energia xurgatzen da abiadura handiz, gainera. Prozesua kontrolatzeko teknologia Ariane kohete europarraren motorrak kontrolatzeko garatutako teknologian oinarritzen da. Thermagen-ek, Europako Espazio Agentziak teknologia transferitzeko duen programaren bidez eskuratu zuen aipatu teknologia eta hozte-sistemaren baitan gertatzen diren eredu fisiko konplexuak modelatzerik izan zuen errendimendua eta fidagarritasuna hobetuz.
Hozteko era hau orain milaka urte ezagutzen da. Garai batean txarro porotsuen bidez hozten ziren edukiak azaleko lurruna baliatuz, eta giza gorputzak ere antzeko metodoa erabiltzen du tenperatura kontrolatzeko. Thermagen-ek erabilitako metodoa 1930eko hamarkadan garatu zen, baina orduz geroztik ez da laborategietatik atera.
Teknika horri lehen erabilera praktikoa 2003ko Dakar-eko Rallyan eman zioten, bertan Thermagen-ek edariak hozteko hainbat ontzi Pescarolo Sports deituriko ekipoari saldu zizkionean. Ur-zentilitro bat hutsean hoztuz edariaren tenperatura 15°C jaistea lortzen zen.
Kontzeptu bera beste alor erabat desberdinean erabiltzen da une honetan, hots, kosmetikan. Larruazala zaintzeko produktu berri baten osagaiak, hozketa ultra-azkarreko prozesu batekin batera, berehalako "lifting" efektua sortzen du.
Efektu hau kosmetikako ikertzaileentzat ezaguna zen jada, zeren eta lipidoak »koipeak, olioak, argizariak...» minutuko 5°C edo gehiago hoztean, dituzten molekulak uzkurtu egiten baitira eta horrela larruazaleko poroetatik sartzerik izaten dute. Behin barnean, bere tamaina normala hartzen dute eta urez betetzen dira lehen aipatu "lifting" efektua sortuz.


Azkenak
2024-09-22 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 2.eguna
Ondo kiribilduta


Sail Ofiziala. 2.eguna
Mus jarraituan

Bai, aste honetan Chill Mafiak agur esan du eta zer eta musean jokatzen. Mus Corrido kantuan, metaforak hegan. Hordago batzuk bai bota dituela taldeak iraundako hiru urteotan. Jaso gabeko enbidorik geratuko zen bidean,  jakina, baina momentuz, nahiko; jaso... [+]


2024-09-21 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 1.eguna
Zerk egiten duen pertsona

Urduritasunaren alarmak mugikorrekoak baino ordubete lehenago jota hasi da niretzat Donostiako 72. Zinemaldia, edo halabeharrak edo oparitu didan rol honetan. Goiz gosaldu eta akreditazioaren bila joan ostean, Victoria Eugenia antzokira hurbildu naiz 9:00etarako saiora, Emilia... [+]


Bonba-jostailuen oroimena oraindik bizirik da Libanon

Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]


2024-09-20 | Sustatu
Euskarabildua topaketa urriaren 17an: “Artifiziala ez den teknologia”

Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]


Sail Ofiziala. Irekierako filma
Apar gutxiko desioa


2024-09-20 | Gedar
Aurten ere, udako erailketa matxisten %15 egin dute poliziek edo polizia ohiek Espainiako Estatuan

Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.


2024-09-20 | George Beebe
Ez dago irismen luzeko misil nahikorik Mendebaldean Ukrainako egoera aldatzeko

(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).

George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.


Edmundo González Venezuelako “presidente legitimo” gisa aitortu du Europako Parlamentuak

Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.


Mozal Legearen erreforma eskatu du Nafarroako Legebiltzarrak

Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


Eguneraketa berriak daude