Abuztuko hostoak
Nornahik bere nahira jokatzen du oporretan, agindurik emango dion nagusirik gabe eta uste osoan oporraldia berea eta beretzat izango duela. Donostiako Kursaal-era Verdi-ren Un ballo in maschera ikustera joan zenaren atsegintasunak parean izango du yate koskor batean atunetara joan zenaren esperientzia atsegina. Batek, irakurketa; besteak, dolce far niente; halakok, musika: beste hark, txipiroiak pelaio erara. Denek dute beren oporren gogoangarritasuna errebindikatzeko arrazoiren bat.
Uda »edo, nahiago bada, oporrak», edo neguan egin ezin daitezkeen gauza guztien esperantza hori; uda, edo frustrazio gordeenak gainditzeko etapa; uda, edo bete gabe utzi izan ditugun ilusioak betetzeko ilusioa; uda, edo ase gabe utzi izan ditugun egarriak asetzeko egarria; uda, edo urteari urte geure buruoi egiten diogun tranpatxo dialektikoa »oporrak egindako lanaren ordaina direla sinesterainokoa, eta ez opor soil, inolako maiztertzarik gabeko pasarte».
Hona zer den ganbatxo ondo egosiek eta txakolin freskoak gozatzen eta arintzen ez duten urtaroa »parentesia soil laburra dela dakigun sasoi eder ustea»: lanari ihes egin nahirik lortu genuen atsedenerako urte-sasoiak lanera itzultzeko premia halako bat »madarikatua bedi!» sortarazten digu.
Denbora egin, denbora bete, denbora irabazten dugulakoan bizi dugu dena, ohartu gabe denbora dela egin eta bete eta irabazten gaituena. Gu izan gara denboraren, eta ez denbora gure.
Udak denetarako ematen du?
Orain urtebete doi hil zitzaion ama, eta hori izan daiteke oinarriko arrazoia. Hark dena barkatzen zion, hark maitasunezko eroapen halako batez eramaten zuen semearen esklabutza. Ez zuen sosik uzten etxean, aurrezki kutxan sartzen baitzuen hizkuntza akademian irabazitako diru guztia. Ez zuen sosik ematen gurasoen etxeko premietarako, jatorduengatik, amaren lanaren ordainetan.
"Etxekaltea duk, baina ez eltze-kaltea" esaten zion aitak entzun nahi zuenari. Ama sutan jartzen zen aitari hori entzundakoan.
Aitak ez du negar handirik egin semea etxetik alde egiten ikusi duenean, maleta bat eskuan, aurrezki kutxako libreta patrikan.
"Poeta bazara, garbi ikusiko duzu paperezko orri honetan hodei bat dagoela airean. Hodeirik gabe, ez legoke euririk; euririk gabe, arbolak ez lirateke haziko; eta arbolarik gabe, ez legoke papera egiterik. Hodeia beharrezkoa da papera egon dadin. Hodeirik ez balego, ez legoke paperezko orri hau ere. Beraz, esan dezakegu hodeia eta papera elkar lotuta daudela".
"Are arretatsuago begiratzen badiogu paperezko orri honi, eguzkiaren argia ikusiko dugu bertan. Eguzkiaren argirik gabe, basoa ez litzateke haziko: izatez, ezer ez litzateke haziko. Guk geuk ere ezin dugu eguzkirik gabe hazi. Beraz, badakigu eguzkiaren argia dagoela paperezko orri honetan ere. Papera eta eguzkia, elkar lotuta. (…) Modu horretan begiratzen dugunean, konturatzen gara gauza horiek guztiak gabe, honako paperezko orri hau ez litzatekeela existituko. (…) Esan dezakegu dena hemen dagoela, paperezko orri honetan. Ezin duzu hemen ez dagoen gauza bakar bat ere seinalatu »denbora, espazioa, lurra, euria, mineralak, eguzkia, hodeia, ibaia, beroa». Dena dago elkar lotuta paperezko orri honetan. Paperezko orri honen existentzia lotuta dago gainerako gauza guztien existentziarekin".
Budismoak zerikusi handia du testu horri darion espiritualtasunarekin, budismoak zerikusi handia izan zuen Milosz-en bizitzarekin eta poesiarekin. Orain, hil denean, bizitzen hasi da gauza guztien existentziarekin loturik.
Baina gaurko olatuak ez dira oso handiak eta ikuskizuna ere ez da hainbesterainokoa. Egunkaria zabaldu dut. Afrikatik Italiara eta Espainiara uholdeka datozen etorkinez betetako pateren berri. Sotoak polizoiez betetako ontzien berri.
Trago bat eman diot kañari. Haize pixka bat sortu da iparraldetik. Itsasoa zakartzen hasi da…
Baina ez zaizkit heroiak gustatzen, eta Greziako olinpiar jokoei buruz irakurri ditudan albiste guztien artean, batek suspertu du nire arreta. 1900. urtean Parisen. Holandako bi arraunlari eta lemazain ontziko patroia gaixotu egin dira azken momentuan, eta ezin du estropadan parte hartu. Arduradunak lemazain baten bila hasi dira Senako inguruetan. Txikia behar du, pisu gutxikoa, ontzi batean ibiltzen dakiena. Halako batean begi biziko mutil koskor argi bat aurkitu dute. Tratuan hasi dira. Mutilak ez du eragozpenik. Esan dizkiote egin beharrekoak, mutilak egin ditu saio batzuk, eta ez zaio batere kostatu lemako lana: estropada irabaziko dute eta, estropadarekin, urrezko domina. Baina sari-banaketako orduan mutila ez da inondik ageri.
Mutilak beste eginkizun batzuk zituen? Ez zuen ezer jakin nahi ospakizunekin? Auskalo. Kontua da ez zutela ezer gehiago jakin mutilaz, eta kontua da ipuin polit baterako ematen duela istorioak.
Agian, horrexegatik piztu zuen nire arreta.
Ez dakit nondik hartua: "Arnasaren faltan dago zerua".
Dena esateko: gero eta sarriagotan nagusitzen zait mundua hankaz gora dagoela esaten didan aldarte itxaropenik gabea.
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.
2010ean "Mavi Marmara" itsasontzia abiatu zenetik, Palestinarekiko elkartasun itsas operaziorik handiena osatzen du Global Sumud Flotillak. Israelgo Gobernuak terroristatzat jo ditu nazioarteko ekintzaileak.
Bilboko erdigunean amaitu behar zuen txirrindularitza etapak, baina Deustun sartzear zirela antolakuntzak erabaki hori hartu du, helmuga ingurua manifestariz beteta zegoelako. Aurretik ere igaro dira helmuga puntu horretatik, eta istiluak izan dira. Ertzaintzak gutxienez hiru... [+]
Kontratua segi ala eten, enpresaren erabakia "errespetatuko" lukeela argi utzi nahi izan du Imanol Pradales lehendakariak, Euskadi Irratiari egindako elkarrizketan. Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza.
Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]
Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.
Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.
“Israelgo Estatuaren enbaxadore” gisa datozen txirrindulariei parte hartzen uzteagatik, zale ugarik protesta egin du Vueltaren aurka, hamargarren etapan. Irunberrin, errepidea mozten saiatu diren herritarrak baztertu eta bi pertsona identifikatu ditu Poliziak.
Trumpek asteartean baieztatu du Venezuelako ontzi bati eraso egin eta bertan zeuden 11 lagunak hil dituela. Hildakoak Tren de Aragua "talde terroristako" kideak zirela eta droga trafikoan ari zirela adierazi du Donald Trumpek. Venezuelak dio bideoa Adimen Artifizialez... [+]
Pentsioak osatzeko 145.000 sinadura bildu dituen herri ekinaldi legegilea eztabaidatzeari ezezkoa eman ondoren, Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimendua oso gogor agertu da Eusko Jaurlaritzaren jarrerarekin eta "bi aldiz engainatuta" sentitu direla azaldu du. EH Bilduk eta... [+]
Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]