Xantaiak


2004ko uztailaren 25ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Alemaniako Pferd-Rüggeberg multinazionalak, arrunki Caballito esaten zaionak eta Gasteizen instalatua dagoenak, bere produkzioaren parte bat Ekialdeko Europara lekualdatzearekin mehatxatzen du. Arrazoia: hango langileak bidezko hitzarmen baten alde egiten ari diren greba, kaleratutako bi lagun berriro hartzearen aldeko eta beren lanpostuen aldeko bihurtuz joan dena. Azken orduotan akordioren batera iritsi ez badira, greba zortzi hilabetetik gora ari da luzatzen. Multinazionalaren xantaia bat besterik ez da, langileek hitzarmena behetik jokatuz negozia dezaten, bi lagunen kaleratzea onar dezaten eta pertsonalaren murriztea asumi dezaten. Caballitok baliatu duen xantaia-sistema ez da multinazional horren esklusiboa. Euskal Herriaren iparraldean nahiz hegoaldean instalatutako beste multinazional batzuek ere, baita Euskal Herriko patronal batzuek ere, metodo berak baliatu dituzte. Newell, Mercedes Benz, Wolkswagen, Michelin edo Carrefour multinazionaletako langileek ere badute multinazional horien kontrako hamaika bataila kontatzeko. Beste batzuek, lotsagabekeria handiagoz, Euskal Herriko lurra utziz bukatu dute, errentagarriago baitzaizkie beste leku batzuk. Hor ditugu, itxitako beste enpresa multinazional batzuen artean, Cabot, Ericson, Winkler edo Ruwell.

Multinazional guztiek, ordea, badute ezaugarri komun bat: errentagarritasun ekonomikoak planetaren alde batetik bestera mugitzera daramatza, langabezian geratzen diren milaka familien atsekabea bost axola zaiela. Euskal Herrira etortzen dira, abantaila fiskalik handienak bereganatzen dituzte, lur-sail industrialak eta enplegua sortzeagatiko diru-laguntzak eskuratzen dituzte... Eta, beren etekinak lortutakoan, laster batean joaten dira beste leku batzuetara »Asiara, Ekialdeko Europara...», haietan etekinak are handiagoak baitira kostu laboral txikiagoengatik. Horregatik, hitzarmenak negoziatzean, instalazioak uztearekin eta produkzioa Euskal Herritik kanpora eramatearekin mehatxatzen dute beti. Zergatik? Langileak desmobilizatzeko eta, hartara, malgutasun laboral handiagoa lortzen saiatzeko, kostu laboralak gutxitzeko, prekarietatea mantentzeko eta pertsonalak murrizteko... Caballitoko langileen borroka multinazionalaren xantaien kontrako duintasunaren eta erresistentziaren adibide bat izaten ari da. Duintasun horrek, ordea, ez du administrazio publikoaren ordainik jaso, zeren, Alemaniako multinazionalari era guztietako erraztasunak eman ondoren, era guztietako galera laboralak asumitzen eta onartzen baititu, hari atsegin ematearren... eta, langileen eskariei kasu egin beharrean, bere polizia grebalarien kontra egozten du.

Administrazio publikoen eginkizuna funtsezkoa da enpresa multinazionaletan gertatzen diren gatazka laboralen tankerako edozeinen eboluziorako, bai eta haien egonkortasunerako ere. Multinazionalek Ipar Euskal Herrian duten intzidentzia bereziaz gain, ez dugu ahaztu behar Hego Euskal Herrian enpresa multinazionalen 350 filial inguru ditugula, Espainiako estatu osoan daudenen %37. Enpresa horiek fakturazio totalaren %45a dute eta enpleguaren %58a mantentzen dute, kontuan hartuz industria auxiliarrarengan duten dependentzia handia. Enpresa txiki askoren etorkizuna, zuzenean, multinazional horien erabakiei lotua dago, baina ez dute inolako kontrolik haiengan. Horrela, Hego Euskal Herriko hamar enplegutatik sei multinazionalen mende daude! Administrazio publikoek, ondorioz, ondo begiratu eta kontrolatu beharko lituzkete multinazional horien jokabideak. Gainera, euskal herritarren diru publikoei esker ere daude hemen instalatuak, haien bitartez eman baitzaizkie lur-sail industrialak, abantaila fiskalak eta enplegua sortzeagatiko diru-laguntzak.

Patronalaren lehendakaria. Langileen eta sindikalismo abertzalearen zoritxarrerako, ordea, EAEko lehendakaria "patronalaren lehendakaria" bezala ari da portatzen. Tesi hori mantentzen du, behintzat, ELA sindikatuaren Landeia aldizkarian oraindik orain ateratako editorial batek, eta bat dator Euskal Herriko gainerako sindikatuenarekin. Besteak beste, editorial horrek honela dio: "...Egia da, EAEko instituzio gorenaren jarrera bestelakoa izatea nahiko bagenu ere »ez hain partziala eta patronalari entregatua, baizik eta jende langilearen arazoen aurrean harberagoa eta sentikorragoa», klaseko terminoetan baino ezin dugula interpretatu Ibarretxek egiten eta esaten duena, lehendakaria enpresariekin dagoela ondorioztatzeko, haien artean beste bat gehiago bezala sentitzen baita, erreparorik gabe jartzen baita haien alde eta ez baitago prekarietatea edo gehiegikeria nozitzen dutenekin edo beren laneko egoera hobetzearren borrokatzen direnekin; haientzat inoiz ez du izan solidaritateko edo elkar ulertzeko keinurik, haietaz ez da oroitzen ez bada zerbitzu minimoekin mehatxatzeko edo grebalariak legez kontra ordezten dituzten enpresak babesteko". Norabide horretan bertan egotzi dituzte kritikak LABek edo Batasunak, eta Arabako herritarrei mobilizatzeko deia egin zieten, patronalaren inposizioaren kontra eta administrazio publikoaren utzikeriaren kontra protestatzeko.


Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude