Makina bat kontu
Sumendia Hego Poloan
Lanak Laurence M. Gould itsasontzian burutu dira eta AEBetako eta Kanadako ikerlariek parte hartu dute. Aurkikuntza ausazkoa izan zen, orain urte batzuk Larsen B deituriko izotz-plaka zergatik erori zen aztertzen ari baitziren.
Esku artean ditugun datuen arabera, sumendiak 700 metroko altuera du »itsas hondoko erreferentzia hartuz», eta itsas maila baino 275 metro beherago dago. Sumendiaren konoak 1,5 kilometro kubiko harkaitz dituela kalkulatzen da. Sumendiaren lehenengo arrastoak hainbat itsas marineli esker lortu ziren, haiek itsasoko urak zuen kolore arraroa hainbatetan aipatu baitzuten. Dena den, 2002ko urtarrilean sonarraren bidez irudikatutako mapetan, glaziarren joan-etorria oztopatzen ez zuen egitura zentrukide eta simetriko baten berri eman zen. Hortaz, geologia egitura berri baten aurrean gaudela uste da.
2004ko apirilean zientzialariek bideokamerak, tenperatura-zundak eta harkaitzak ateratzeko sistemak erabiliz, sumendiaren gainazala hainbat espeziek kolonizatu duela ikusi da. Hala ere, harkaitz beltza azaltzen den lekuetan espezierik ez dagoela ere ikusi da eta honen arabera laba ez oso aspaldi isurtzen zela frogatu ahal izan da.
Harkaitzak dragatzeko sistemen bidez harkaitz basaltikoak hartu dira eta tenperatura zunden bidez puntu bero asko detektatu izan da.
Datu hau Energiaren Nazioarteko Agentziak (ENA) eman du eta kezkagarriagoa dena ere bai, hots, energia berriztagarrien kontsumoa 1970. urtean % 4,6 zen bitartean, 2001ean %5,5 baino ez da izan. Beraz, oso gutxi hazi da aipatu urte-tartean eta horren errua estatuek egindako inbertsioei egotzi diete: 1987tik. gaurdaino estatuek ikerketa-gaietan inbertitutakoaren % 7,7 baino ez da izan energia berriztagarriei dagokiena. Emandako datuak ez dira homogeneoak estatu guztietan. Adibidez, Alemania da, alde handiz, energia berriztagarrien arloan aurreratuen dagoena eta gainerako herrialde aurreratuak batezbestekotik behera daudenez, Bonn-en aurkeztutako gogo onak estatuen borondatepean geratu dira.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]