Krisiaz eta langabeziaz jabetuta »gainbeherako eremuetako egoeraz ohartuta bereziki», Euskal Herrian azken urte hauetan hainbat programa jarri dira abian, enpresa berriak sortzen laguntzeko. Ekintzaile berriak aurkitzeko egitasmoak indartu dira, haiek milaka pertsona »batik bat gazteak eta emakumeak», langabeziatik ateratzeko. Instituzio publikoak ari dira lan horretan, hala nola, Eusko Jaurlaritza eta SPRI »Industri Sustapenerako eta Birmoldaketarako Elkartea» bezalako erakundeak, diputazioak, aurrezki kutxen erako erakunde finantzarioak eta udalak.

Egia esan, luzeegi joko liguke, bai Euskal Herri osoan, bai EAEn, arlo horretan egin den eta egiten ari den guztia xehetasunez azaltzeak. Horregatik, Bizkaian egiten ari direna laburtzen ahaleginduko gara, lurralde horretan egin baitituzte aurrerapen handienak.


Azken urte hauetan, hainbat erakunde publiko formazioa eta enplegua sustatzeko politikak garatzen saiatu dira, eta modu horretan enpresa berriak eta haien ondoriozko lanpostuak sortzeko bidea erraztu dute. Segidako erakundeek Bizkaian egindako lana aztertuko dugu.

CEDEMI erakundea da enpresa berriak sortzen gehien laguntzen ari denetako bat. 1997an, akordio bat izenpetu zuten hainbat administraziok, Ezkerraldea sozialki eta ekonomikoki biziberritzeko, eta hitzarmen haren emaitza da CEDEMI. Erakundeak 88 enpresa sortzen eta garapeneko sei proiektutan lagundu du 2004ko otsaila bitartean. Javier Maqueda gerenteak dioenez, zuzeneko 955 enplegu sortu dituzte eta 32 milioi eurotik gorako inbertsioa egin dute Ezkerraldean.

BEAZek, sortu zenetik, hutsetik hasitako 740 enpresa abian jartzen lagundu du: 164 milioi euroko inbertsiora iritsi da, eta 5.000 lanpostutik gora sortu ditu. Demak, berriz, 644 enpresa lagundu ditu. Garapen-ek, garapeneko agentzia guztiak biltzen dituen elkarteak, 3.097 elkarte sustatu ditu azkeneko zazpi urte hauetan, gehienak zerbitzuetako sektorekoak dira eta 5.800 lanpostu sortu dituzte. EHUko enpresa-mintegiko arduradun Joan Aurrek adierazi digunez, 12 enpresa eta 61 enplegu sortu dituzte aholkularitzaren bidez.

Betiere alderdi finantzariotik, BBK Gazte Lanbidean Fundazioak enpresa-proiekturen bat dutenei eskaintzen dizkie laguntzak, autoenplegua sustatzeko eta enpresa berriak sortzeko. Hauexek dira 2003ko ekitaldiko datu ofizialak: BBK Bahiak, Interneten edo teknologia berrien arloan, sei enpresa-proiektu eta 14 lanpostu sortzen lagundu du 2003an. Emankorrek, CEDEMIrekin elkarlanean, 12 enpresa- proiektu eta 17 enplegu berri lortu ditu eta Izartekek, Zamudioko Parke Teknologikoarekin eta BEAZekin elkarlanean, 34 lanpostu eta bi enpresa berriren sorrera bultzatu du bioinformatikaren eta telekomunikazioen arloetan.


SPRIk beste programa bat abiarazi du ekintzaileentzat: zazpi milioi eurotik gora jarri ditu egitasmorako eta EAEko 120 enpresa-proiektu finantzatzeko asmoa azaldu du. Ekimena joan den martxoaren 24an argitaratu zen Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian eta laguntzako bi fase aurreikusten dira testuan. Lehenik, ideia onduz joateko, negozio-plana lantzeko eta finantzazioa lortzeko ematen dira laguntzak. Proiektu berritzaileak izan behar dira industriaren arloan edo zerbitzu konexuak planteatu behar dituzte eta EAEko hiru lurraldeetako Enpresa eta Berrikuntza Zentroen (CEIen) babespean jardungo dira.

Lehen faseak ideiaren sorreratik negozioa abian jarri bitarteko aldia hartzen du. Fase horretan, SPRIko programak 30.000 euro jartzen ditu biziarteko funts gisa, eta 18 hilabeteko epea uzten du proiektua garatzeko. Horretarako, 2,16 milioi euro esleituko dira, 60 jardueretarako. Bigarren faseak, finantzazioa eskuratzekoak, 60.000 eta 120.000 euro bitarteko laguntzak aurreikusten ditu eta zazpi urteko amortizazio-epea eta biko gabezia ezartzen ditu. Fase horretan, beste 60 ekimen finantzatuko dira, bost milioi euroko aurrekontuaren bidez. Nolanahi ere, negozio-sustatzaileak egindako inbertsioen %30 finantzatu beharko du gutxienez.
Izendatu ditugun laguntzak jasotzeko eskabideak urte osoan egin ahalko dira diputazioen eta SPRIren egoitzetan, baina, dena dela, arduradunek EAEko CEI zentroetara jotzea aholkatzen dute: CEIAra, Miñaoko Parke Teknologikoan (Araba); CEI Berrilanera Eibarren, CEI Saiolanera Arrasaten, CEDEMIra Barakaldon eta BEAZera Sondikan.

Jarduera horiek Euskadi Gizarte Ekintzailea proiektuaren baitan daude. Industria Sailak uste du prest izango duela plan hori ekaina eta uztaila bitarterako, eta hortik 2007 urtera arte luzatuko du. Planak, bestalde, hiru helburu ditu: jarrera enpresarial berriak sustatzea, ekintzailearen ezagutza hobetzea eta ekintzailearen izaera gizartean ezagutzera ematea.