Aeronautikan lider


2004ko maiatzaren 30ean
Ehiza-hegazkin bonbaketari berria Eurofighter programaren barruan dago, eta Italia, Alemania, Erresuma Batua eta Espainiak horietako 620 erosiko dituzte beraien ejertzitoetarako. Estatu horiek egingo dute ehiza-hegazkin berria, eta euskal konpainiak gauzatuko du programaren %14, motorraren hainbat osagai eraikiko ditu-eta. Jakina eta pentsatzeko modukoa da gauzatze hori burutzen denean euskal enpresaren fakturazioak nabarmen egingo duela gora, baina bertako arduradunek ez dute horren berririk eman.

Abian da Eurofighter programa

Erresuma Batuak, Alemaniak, Italiak eta Espainiak iaz onetsi zuten etorkizunean Europako ehiza-hegazkin bonbaketaria izango denaren behin betiko eredua. Horrekin, baieztatu egin dute Estatu horiek 620 Eurofighter Typpoon hegazkin eskuratuko dituztela, eta abian jarri da hegazkinaren serieko ekoizpena. Ondoren, aipatutako herrialdeei entregatuko zaizkie hegazkin horiek. ITP euskal enpresa da borroka-hegazkin hori garatu eta eraikitzeaz arduratuko den partzuergoko kideetako bat. Hain zuzen ere Espainiako Estatua ekimen aeroespazial horretan sartu zenean sortu eta eratu zen ITP. Azken hamahiru urteetan hegazkinaren motorraren (EJ-200) hainbat garapen fasetan parte hartu du. Zehatz-mehatz eta esklusiboki, tobera, karkasa eta gainontzeko kanpoko interkonexio sistemak eraikitzeaz arduratzen da ITP. Guztira, %16ko parte hartzea dauka Europako hegazkinaren proiektuan.

Munichen sinatutako akordioaren bidez, aipatutako lau gobernu europarrek 620 hegazkin eskuratuko dituzte. Erresuma Batua da ehiza-hegazkin gehien erosiko dituena: 232. Alemaniak 180 eskuratuko ditu, Italiak 121 eta Espainiak 87. Kontuan hartuta hegazkin bakoitzak bi motor dituela, ITPk ziurtatuta dauka gutxienez EJ-200 modeloko 1.240 propultsoreren eraikuntza. Fabrikazioaz gain, ITP euskal enpresa Espainiako Gobernuak eskuratzen dituen ehiza-hegazkinen motorren mantenuaz ere arduratuko da.

Euskal sektore aeroespaziala, goraldian

Euskal sektore aeroespaziala Araba, Bizkaia eta Gipuzkoara mugatzen da eta sektore horretan jarduteaz gain, ekoizpen zibilean ere jardun da. Azken hamarkadan zertxobait hazi da eta Europako Batasunean munduko liderra da sektore aeroespazialeko esparru askotan. Hala adierazten du SPRIk aeronautikako Hegan klusterraren laguntzarekin egin duen txostenak. Lehen aipatutako ITPren kasua indar horren adierazgarri da. Euskal sektorea 35 enpresek osatzen dute. Gamesa, ITP eta Sener dira nagusi, eta 2002. urtean, guztira, 4.343 pertsona zeuzkan lanean. Sektore aeroespazialean zuzenean edo zeharka jardun diren gainontzeko euskal enpresak ondorengoak dira: Aeromec, Aeroespace, Alfa, Aratz, Astorquia, Burdin Berri, Burulan, DMP, Doiki, Euroutil, Goi Alde, Imesaza, Iontech, Lazpiur, Matrimor, Mecanizados Kanter, Messina Bilbao, Metraltech, Novalti, Nuter, PCB, Precical, Siegel, Sisfle, SK-10, Spasa, Tecnasa, Tecnichapa, Tegraf, Tey, Tratamientos Térmicos TTT, eta Troqueles y Utillajes Ayala.

SPRIren txostenetik ondorioztatzen denez, euskal sektore aeroespazialak aireontzi zibilentzat lan egiten du, baina defentsa arloko hainbat programa eta helikoptero militarrentzat ere bai. Beste proiektu batzuen artean, sektore honetako euskal enpresek munduko hegazkin komertzialik handienarentzat, Airbus 380entzat, lan egiten dute eta, A340rentzat ere diseinu, egituraren kalkulu eta pisua gutxitzeko lanak egin zituzten; aktuatzaileak eta lurreratze trenetako piezak, adibidez. Eskualde mailako hegazkin zibilei dagokienez, aipagarria da Embraer enpresa brasildarraren eta Gamesa eta sektoreko beste konpainia batzuen arteko lankidetza.

Euskal sektoreak Kanadako Bombardier-entzat ere lan egiten du. EAEko euskal enpresak Iparraldeko Dassault Aviation-en Falcon F7X berrien egonkortze lanetan ere badihardute. Arlo militarrean, Europa mailako Eurofighter programaz gain, bestelako hainbat ekoizpen egiten dituzte euskal enpresek: erdi mailako garraioko EADS CASA C295 hegazkin europarraren 5.000 piezaren behin betiko muntaia (egonkorgailuak eta atzeko fuselajea barne), esaterako.

Eusko Jaurlaritza ITPko kide
Eusko Jaurlaritza ITPko kide da joan den otsailaz geroztik, Euskadiko Garatze Kapitalaren Baltzuaren (SOCADE) bidez. SEPI euskal talde aeronautiko horretatik atera eta handik bi hilabete eskasera, euskal gobernuak ITPko kapitalaren %5,3 bereganatzea erabaki zuen "arrazoi estrategikoak" aitzakiatzat hartuz. Horretarako, 13,2 milioi euro ordaindu behar izan zituen. Enpresan daukan parte hartzearekin, Eusko Jaurlaritzak guztira 61 enpresatan parte hartzen du. Jadanik 114,5 milioi eurotik gora inbertitu ditu horietan.
SOCADE da Eusko Jaurlaritzak proiektu garrantzitsuetan inbertitzeko daukan tresna nagusia. Gasteizko gobernuak kontrolatzen du baltzu horren %40. Gainontzeko %60 hiru foru aldundiena da. SOCADEk 47 milioi euro zeuzkan inbertitzeko 2002ko abenduan, eta ondorengoetan ere parte hartzen du: Acería Compacta de Bizkaian, Bizkaiko Labe Garaien oinordekoa den ACBn, Alfalan S.A.n, Cooperativa de Mungia Consonni-n eta Iparlat S.A.n.


Azkenak
2025-06-07 | ARGIA
Euskara hutsezko plaza bete dute Ziburuko Azokan

1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]


EAEko euskaltegietan A2 mailan matrikulatzea oraingoaren laurdena kostako da

Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei. 


Guardia Zibilak “hemendik fan egiteko” eskatuko dute ekainaren 14an Oñatin

Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
 


Gure haurrak ere badira ekimenak mobilizazioa egingo du ekainaren 12an, Gasteizen

Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.


Bake Bideak eta Bakegileak bide amaierara iritsi dira

Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.


2025-06-06 | Gedar
EAEko kartzelariak greba egitera deitu ditu ELAk

Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.


Idoia Asurmendi
Bihotzetik berriz pasatzea

IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.

----------------------------------------------------
 
Termometroak 30 gradutik gora markatzen ditu, uda giroa nagusi da eta Bilboko kaleak herritar aztoratuz beteta daude. Horrelako egun... [+]

Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.


111 Akademiak banatuko duen azken saria jaso du Miren Amurizak

Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.


Non daude kaparrak?

Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]


“Zaurgarritasun Indizea”, Jaurlaritzak nahi duena egiteko koartada

Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?

Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Eguneraketa berriak daude