Euskal literaturaren entziklopedia elektronikoa


2004ko maiatzaren 02an
Susa argitaletxearen www.susa-literatura.com webguneak ARGIA Saria jaso zuen urtarrilean, euskal literatura irakurlearen eskuetara bideratzeko egindako ahaleginagatik. Ez da, ordea, argitaletxearen webgune bakarra: www.armiarma.com ere Susaren ataria da. Literatur entziklopedia izateko helburu duen Literaturaren Zubitegia, Literatur Aldizkarien Gordailua, Kritiken Hemeroteka, Literatur Emailuak, Euskal Lokuzioei eskainitako tartea eta idazleen argazkiak biltzen dituen Zaldi Ero idazleekin izeneko txokoa dira web honenen atal nagusiak

Literatur edukien zubi

Martxoan aurkeztu berri dute Literaturaren Zubitegia izeneko literatur entziklopedia elektronikoa. Armiarma atariaren txoko horrek liburutegi elektroniko eta publikoa izatea du xede. Oraingoz, 638 idazle, 3.190 liburu, 1.436 aipamen, 2.035 esteka eta 678 kritika kontsulta daitezke. Idazleak alfabetikoki sailkatuta badaude ere, bilaketa aurreratua egiteko aukera eskaintzen du, alfabetikoki, kronologikoki naiz testu libre bidez. Ekin diezaiogun, beraz, euskal idazleen bilaketari!

Guztiontzako ezaguna den idazle bat aukera dezagun, Bernardo Atxaga esaterako. Nahikoa izan da bilaketan Atxaga idaztea emaitza berehala lortzeko. Joseba Irazu da bere benetako izen deitura. Asteasun jaio zen 1951ko uztailaren 27an eta 22 literatur lan argitaratu ditu gaurdaino. Ibilbide luze horretan zehar antzerkia, haur eta gazte literatura, narrazioa, nobela, poesia eta saiakera landu ditu. Bere azken lanaren titulua Pamiela argitaletxearekin argitaratutako Soinujolearen semea da. Hain zuzen ere liburu horren inguruko zazpi kritika irakur daitezke web orrian, baita Atxagari buruzko beste hainbat aipamen eta esteka ere.

Atxagarekin bezalaxe, autore bakoitzarekin web orri bat egin dute. Idazlearen argazkia eta jaiotza eta heriotza datak erakusteaz gain, bakoitzaren bibliografia agertu dute. Alde batetik, bibliografia aktibotzat definitu dutena ageri da, hau da, autoreak idatzi duena generoka sailkatuta. Bestetik, bibliografia pasiboa agertzen da, idazleari buruz idatzi direnak alegia. Euskal literaturaren historian erreferente izandako liburuak hustu, egileka banatu eta autore bakoitzari erantsi dizkiote. Liburu kritikak eta Interneten dauden euskal literaturako webguneetara estekak ere gehitu dizkiote egile bakoitzari. Bestela esanda, idazlearen web orrialdetik bere liburuaren kritika, aipamen eta esteketara zuzenean joateko zubiak eraiki dituzte.

Memoria historikoa

Literaturaren Zubitegiak efemerideei ere eskaintzen die tartea. Guztira, euskal zein erdal idazleen 3.500 efemeride inguru kontsulta daitezke. Literaturzaleentzat data esanguratsuenak aztertzea jolasa bada ere, komunikabideetan eta irakaskuntzan dihardutenentzat erreminta ezin hobea izan liteke.

Efemerideen orri nagusian, gauden egunekoak ageri badira ere, dataren edota idazlearen izenaren bidez bilaketan aurrera egiteko bidea eskaintzen da. Proba dezagun bada! Aurreko bilaketan Atxagaren jaiotza data jakiterik izan dugunez, datu hori erabiliko dugu efemeridearen bilaketari ekiteko, uztailaren 27a alegia. Guztira 14 jazoera aurkitu ditu, euskal idazleen inguruko 5 (urdinez) eta erdal idazleen inguruko beste 9 (beltzez). Euskaldunen artean agertzen da, noski, Atxagaren jaiotza data.

Datu-base entziklopediko osatua

Mikel Elorza Armiarma atariaren arduradunak jakinarazi digunez, datu basea etengabe eguneratzen dihardute. Bi urteko lanaren emaitza da Literaturaren Zubitegia eta etorkizunari begira, euskal literaturaren datu-base entziklopediko osatua izatea du helburu. Lan hori aurrera eramateko, Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta Eusko Jaurlaritzaren diru laguntza jaso dute, baita denbora gutxi barru aurkeztuko duten poesiaren inguruko webgune berri bat lantzeko ere. Mikel Elorzak aurreratu digunez, "euskal poesiaren antologia izan nahi duen webgunea izango da, euskal poesia beste hizkuntzetara itzuli nahi duen ataria".

Aldizkari eta artikulu digitalizatuak

Aipatu edukiez gain, euskal literaturari lotutako lanabes ugari eskaintzen ditu Armiarmak, besteak beste, Literatur Aldizkarien Gordailua. Ibiñagabeitia izeneko proiektu hori lau urtetan garatuz joan den bilduma da. Bertan, 29 aldizkari eta digitalizatutako 6.000tik gora artikulu bildu dituzte. Egan aldizkaria da sareratu berri dutena. 1948tik 1987ra bitartean kaleratutako 74 ale kontsulta daitezke, guztira 10.000 orrialde. Besteak beste, Juan San Martinek, Koldo Mitxelenak, Nikolas Alzola "Bitaño"k, Gabriel Arestik, Aingeru Irigaraik, Pello Zabaletak, Manuel Lekuonak, Antonio Arruek, Toribio Etxebarriak, Antonio Maria Labaienek eta Jon Etxaidek idatzitako testuak dira irakurgai.

2001. urtetik hona kritiken hemeroteka ere lantzen du Susak. Bertan, helduentzako euskal literaturako liburuei buruz argitaratutako kritikak biltzen dituzte. Orain arte 900 kritika baino gehiago jaso dituzte. Bestetik, aski ezaguna den Susa argitaletxearen Literatur Emailuak izeneko asteroko albistegiak kontsulta daitezke Armiarma atarian. Buletin horretan, literatur argitalpenak eta ekimenak iragartzen dira eta posta elektronikoz dohainik jaso daiteke. Azkenik, Miel Anjel Elustondok idazleei egindako argazki erakusketa ikusteko parada eskaintzen du web orrialdeak. "Zaldi Ero idazleekin" du izena txoko horrek eta berrehun argazkik osatzen dute erakusketa.

Datutegia aberasten

Orain arteko lanaren balorazioa egiterakoan, webguneak harrera ona izan duela adierazi digu Mikel Elorzak. Hala nola, Internet erabiltzaile askok webgunea bisitatu ostean, zuzenketak eta eduki osagarriak igorri izan dizkietela jakinarazi digu. Beraz, zuk zeuk webgunea bisitatu ostean zuzenketarik, informazio osagarririk, kexa edota iradokizunik helarazi nahi izanez gero, gordailuaarmiarma.com helbidera mezua bidali besterik ez duzu. Euskal literaturaren amaraunean murgiltzeko gonbidapena zain duzu www.armiarma.com helbidean!


ASTEKARIA
2004ko maiatzaren 02a
Azoka
Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude