Makina bat kontu


Karbono 14, antzinatasunaren erakusle

Saclay-ko CEAn masa-espektrometriako aparatu berezi bat instalatu berri dute, Artemis izenekoa. Honekin urtero 4500 lagin baino gehiago aztertzea itxaron da, karbono 14 deituriko sistemaren bidez.
Jakina denez, karbono 14an oinarritutako sistemak milaka urteko antzinatasuna duten fosilak datatzeko erabiltzen dira. Karbonoa oso ugaria da Lurrean, bai zoluan baita atmosferan ere; gehiena oso egonkorra den karbono 12 eran dago eta portzentaia txiki bat karbono 14 moduan. Izaki bat hiltzen denean izakiak eta inguruak izaten duten gas-trukaketa eten egiten da eta izakian metatuta dagoen karbono 14a ez da berritzen.
Williard Willard Franck Libby Libby-k 1940an karbono 14aren desintegrazio-abiadura neurtu zuen eta 5730 urtean kopuruaren %50 desintegratzen zela frogatu zuen. Beraz, fosiletan topatzen den karbono 14aren kantitatea neurtuta jakin daiteke zenbat desintegratu den eta, ondorioz, noizkoa den.
Guztia ongi badoa Artemisek eguneko 24 ordutan eta asteko zazpi egunetan lan egiterik izango du.


Sudur elektronikoak usaintzeko

...... .. .. ....
Demagun jatetxe batera joan nahi duzula eta Internetetik jatetxekoek prestatutako plater batzuen argazki bat bidaltzen dizutela. Eta argazkia ikusteaz gain, prestatutako jakia usaintzeko aukerarik balego...
Alberta-ko unibertsitateko bi ikerlari usaina elektronikoki aztertzen ari dira eta jada lortu berri dute lehen sudur elektronikoa. Sudur honek hamar usain desberdin ezagutu ditzake une honetan eta oso usain desberdinak gainera, hala nola frutak, kafea, gasak eta espezieak.
Sudur elektronikoa PC bati konektatzen zaio eta honek interpretatzen du sudurrak usaindutakoa. Orain arte hainbat usain-detektagailu erabili dira industrian, batez ere arrain ustela topatzeko edo pertsonentzat arriskutsuak izan daitezkeen gasak detektatzeko. Hala ere, detektagailu hauek oso garestiak izateaz gain ez daude ingurune multimedia batean erabiltzeko diseinatuta.
Mandal eta Castro ikerlariek sortutako sudurraren osagai elektronikoak merkeak dira eta elektronikako edozein dendatan topa daitezke. Dena den, honek ez du esan nahi sistema erraza denik; giza begiak kolorearentzako hiru hargailu dituen bitartean, giza sudurrak gutxienez mila hargailu desberdin ditu usainak detektatzeko, beraz, sudur elektroniko batek ere mila hargailu desberdin beharko lituzke usainak ongi detektatzeko.
Aipatu ikelariek hainbat eragozpenekin topo egin zuten beren ikerketan, batzuk gainera espero ez zitezkeenak. Adibidez, irudietan edota audio-seinaleetan ez da behar molekulak higitzea, baina usaintzeko bai eta gainera molekula horiek itsatsita gera daitezke sudur elektronikoan arazoak sortuz. Arazo honi aurre egiteko garbiketa-sistema berezi bat sortu behar izan zen. Une honetan ikerlariak analizatu eta kodifikatutako usaina birsortzeko sistema ari dira aztertzen. Hau da, sistemak ulertzen du usaina baina jatetxeak guri bidalitako e-maila zabaltzean sistemak usaina sortu egin behar du.
Oinarrizko ikerketak bizpairu urtetan amaitzea itxaron bada, produktu komertziala ez da bost urte baino lehenago ez da lortuko.


Azkenak
Ei politikariak, “pope” akademikoek esaten badizuete, aktibatuko al zarete behingoz?

Behetik gorako komunikazioetan ez da erraza mezuen garrantzia transmititzea eta makinaria politikoa aktibatzea. Askotan, gure mezuak "belarri batetik sartu eta bestetik atera" egiten direla sentitzen dugu. Beraz, gaurkoan, nazioarteko ikertzaile ospetsu batzuek... [+]


Mundu mailako lapurra

Azeria kanido bat da, otso eta txakurren familiako haragijalea. Animalia zuhur, maltzur eta argiaren fama dauka, eta ez alferrik! Ez da indartsuena izango, baina beti moldatzen da han eta hemen, mokaduren bat lortzeko.


Eguneraketa berriak daude