Makina bat kontu


Eraikinetako airea esterilizatzeko sistema berria
Buffaloko Unibertsitateko (AEB) ingeniari eta zientzialariek eraikin handietako airea modu ziur eta merkean garbitzeko sistema berria aurkeztu dute egunotan. Aparatuak BioBlower du izena eta minutu gutxi batzuetan antrax, baztanga, tuberkulosi, gripe eta airean bizi diren gainerako agente biologiko kaltegarriak eta espezie toxikoak suntsitzeko ahalmena du. Asmatzaileek diotenez, aplikazio ugarietan erabiltzeko aukerak eskaintzen ditu.
Asmatzaileek agindu dutenez, sistema berri hau urrats handia izango da agente patogenoak erabat suntsitzeko bidean, indarrean dagoen teknologiarekin alderatuta, bai baititu hainbat abantaila. Orain erabiltzen diren sistemek paperezko iragazki bereziak erabiltzen dituzte. Iragazki hauek airean bizi diren espora handiak harrapatzeko gai dira baina oso maiz aldatu, biltegietan oso kontuz gorde eta erabili ondoren suntsitu egin behar izaten dira. BioBlower delakoak, berriz, mantenu minimoa besterik ez du eskatzen eta iragazkien beharrik ez du. Aparatu honek airea azkar batean tenperatura handietan berotuz funtzionatzen du eta laborategietan egindako frogek erakutsi dutenez, patogenorik zailenak ere %99,9ko portzentaian hiltzen ditu. 150 gradura bitartean esporarik gehienak kalterik jasan gabe pasatzen dira, baina BioBlowerrek egiten duen moduan, airea 200 gradutik gora berotzean, milisegundo eskas batzuk aski dira denak suntsitzeko.
Sistema honetan airea konpresio mekanikoz berotzen da, eta hala, beroketa modu uniformean eta ia bat-batean gertatzen da. Konpresio horrek eragiten duen konbustio kimikoari esker, agente toxikoak erre egiten dira.

Transgenikoak praketan sartu zaizkigu
Puntako teknologia esparru gehienetara heltzen da eta, noski, baita modaren mundura ere. Orain gehien saltzen diren prakak, alegia zahar itxurako galtza bakeroak, esate baterako, puntako ikerketen ondorio dira, eta hala, ordenagailu eta laserrez gain, bakterio transgenikoak ere erabiltzen dira sekula dendatik atera ez den jantziari askotan erabili izanaren efektua emateko. Beste modu batera esanda, lehen harria igurtziz egiten zena orain bioteknologiaz lortzen da.
Urtero saltzen diren milioika pare horiei entzima eraso baten bidez ematen zaie azken ukitua. Aipaturiko entzima hauek bakterio jakin batzuek sortzen dituzte eta horretarako hartzidurarako aproposak diren makina industrialak erabiltzen dira.
Asko dira teknologia berriei esker merkatuan ikusten diren efektuak: ipurmasail eta izterretako kontrasteak, "katu biboteak" edo iztaietako tolesdura zurituak... Efektu bat edo beste lortzeko, entzimak kotoiaren polimeroa erasotzeko duen moduari erreparatzen zaio »polimeroaren bihotzetik erasotzen badu jantziak pigmentazio bat erakutsiko du eta azaletik erasotzen badu beste bat».
Ikerlariak orain dela lau bat urte hasi ziren kotoiaren proteinak aztertzen eta genetika bidezko manipulazioa esparru honetara egokitzen. Helburua: mikroorganismoen lana hobetzea eta, prakaren ehuna hondatu gabe efektu originalagoak asmatzearen alde, entzima berriak sortzea.


Azkenak
Hezkuntza publikoko irakasleek akordioa lortu dute Jaurlaritzarekin

Tentsio handiko ikasturtea amaitzear, ostegunean hasi eta ostiralean jarraituriko azken negoziaketa maratoian Eusko Jaurlaritzarekin akordioa sinatu dute sindikatu guztiek, ELAk izan ezik. Datorren asteko grebak bertan behera geratu dira. Segidan, adostu dutena eta batzuek eta... [+]


Menopausian elikadura lagun izateko tresnak

Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.


Ondo ereindako uzta

BRN + Auzoko eta Sain mendi + Odei + Monsieur le crepe eta Muxker
Zer: Uzta jaia.
Noiz: maiatzaren 2an.
Non: Bilborock aretoan.

---------------------------------------------------------

Ereindako haziek ura, argia eta denbora behar dute ernaltzeko. Naturak berezko ditu... [+]


Maiatzaren 18an ospatuko dute Sortzen jaia Takoneran

Sei urteko etenaldiaren ostean, maiatzaren 18an, Sortzen jaia ospatuko dute Takoneran D ereduko eskola publikoen aldeko jaia.  Ikuskizunak, haurrendako jolasak eta Gorka Urbizu edota Borla taldeen kontzertuak izango dira.


Zure onurarako da

Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.


47 milioi euro gehiago Esako urtegiaren segurtasuna bermatzeko

Ebroko Konfederazio Hidrografikoko (CHE) lehendakariak egin du iragarpena aste hasieran: Esako urtegia handitzeko lanen laugarren moldaketari aurten ekingo diote eta urtegiaren eskuin magala egonkortzeko 47 milioi euro gastatuko dira.


2025-05-09 | Arabako Alea
Gasteizko lorezainak udalarekin bildu dira lehen aldiz

Gasteizko Udalak esan du enpresa negoziatzera deitzen ari dela. Sindikatuek eskatu diote Gasteizko langileak defendatu ditzala Enviserren jabea den AEBetako inbertsio funtsaren aurrean.


“Txosnak eta herri jaiak defendatzeko” ekimena egingo dute maiatzaren 31n Bilbon

Bilboko, Gasteizko eta Donostiako herri jaietako ordezkariek agerraldi bateratua egin dute maiatzaren 8 honetan, txosnei jarritako zailtasunak salatzeko eta jai eredu herrikoa "desagertzeko arriskuan" dagoela ohartarazteko.

 

 


Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea
“Hikaz egiten ere, eginez ikasten da”

Aurreneko aldiz Euskaraldiaren barruan Hikaldia egingo da. 83 herrik eman dute izena. Iaz hitanoa bultzatzeko sortu zen ZirHika talde eragileak antolatu du ekimena, Tauparekin batera. Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea elkarrizketatu dugu. Bi helburu dituzte estreinaldian:... [+]


Soluzioa ez da teknikoa, soziala da; Arnaldo Otegiri erantzuna

Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]


Turiel: “Bilatu daitezke arrazoi teknikoak, baina itzalaldia prezioen sistema perbertsoak eragin zuen”

Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]


Robert Prevost estatubatuarra izango da aita santu berria, Leon XIV

"Bake zubiak eraikitzeko laguntza" eskatu dio jendeari balkoitik egin duen lehen agerraldian.


Hezkuntza publikoko irakasleen eta Jaurlaritzaren arteko negoziazioak ostiralean jarraituko du

“Proposamen oso eskasa egin du Hezkuntza Sailak, berme eta zehaztapenak txertatu barik”, kontatu dio ARGIAri STEILASeko bozeramaile Haizea Arbidek. Ostegun honetan bilera izan dute sindikatuek eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak, EAEko irakaskuntza publikoko... [+]


Eguneraketa berriak daude