Makina bat kontu
Stellamedusa ventana marmoka Kaliforniako Golkoan bizi da, itsasertzetik gertu, 150 eta 550 metroko sakoneran.
Orain arte marmokak zortzi azpi-familiatan banatuta zeuden.
Eguneko otordurik garrantzitsuena omen da gosaria. Hala diote, behinik behin, elikaduran adituek. Haatik, gazte askok ez dute horrelakorik uste, bildu diren datuek diotenez. Berriki egindako azterketa bati jarraiki, 24 urtetik beherako gazteen %40ak astean behin gutxienez baraurik pasatzen du eguartea. Ohitura honek ez dakar ondorio onik: gehienetan gutxi eta gaizki janez edota litxarreriak zizka-mizka irentsiz pasatzen da eguna eta gero, arratsaldeko edo gaueko otorduan, errekuperatu egiten da goizean jan ez dena. Labur esanda, elikadura orekatu bat jarraitzeko egin behar ez den guztia egiten da horrelakoetan. Egokiena egun osoan beharko diren kaloria guztien herena gutxienez gosaritan jatea da.
Harold 'Skip' Garner Dallas-eko Southwestern Medical Center-eko (AEB) doktoreak programa informatiko lagungarri bat asmatu du Hiesa, minbizia edo dena delakoa ikertzen ari direnen lan astuna samurtzeko. Izan ere, biomedikuntzan aditua den doktore honek azaldu duenez, bere programak pentsamendu zientifikoaren prozesua emulatzen edo itxuratzen du eta horri esker ordu askotako lana ken diezaioke ikerlariari. Ordenagailuari literatura zientifikoa «irakurtzen», datuak alderatzen eta erabiltzailearen interesaren arabera laburbiltzen eta sailkatzen irakastea izan da Garnerren lan nagusia.
Programa informatiko honek dagoeneko emaitza onak eman ditu bihotzeko gaitzen azterketan eta, oraingoz lan mota hau erabat ordenagailuen esku uzterik ez badago ere, denbora benetako deskubrimenduetarako gordetzen laguntzen dio ikerlariari.
Sortutako programa Irisdescent da eta medikuntzan gehien erabiltzen den Medline datu-basean lanean jarri da. Mediku askok kontsultatzen du aipatu datu-basea eta askotan ordu ugari irakurtzen pasatzen dute gai bati buruzko ideiak finkatzeko. Irisdescentek irakurketa automatikoa egiten du eta irakurritako datuak estatistikoki multzokatzeaz gain beraien arteko loturak, probabilitatearen araberakoak, egiten ditu.
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]
Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.
Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]