1831n jaio zen Tolosan Ramon Artola. Gero Donostiara joan zen bizitzera eta bertan hil zen, 1906an. Sagardoaren graziya izenburua zuen bere bertsoen antologia batek eman zion hasiera Auspoa Liburutegiari, 1961ean. Gerora, ofizioz iturgina eta pintorea zen gizon honek bertsotan moldatutako ipuinek ikusi zuten argia argitaletxe berean. Eta orain Sagardoaren graziya II kaleratu du Antonio Zavalak, Ipuiak edo kontutxoak liburuan agertzen ziren bertsoak alde batera utzirik, bildu ahal izan dituen Ramon Artolaren bertso jarri guztiak jasotzen dituen liburua. Oraindik ere tabernetan-eta Ramon Artolaren zenbait bertso entzuten direnez, haiek kantatzeko erabili izan diren zenbait doinu ere agertu ditu Zavalak Sagardoaren graziya IIn.

Lantegia klase antagonismoaren espazioa izatetik kolaborazio espazioa izatera iritsi den edota iristear dagoen honetan, prozesu hori ehun bat urteren buruan nola gertatu den azalduz, Oihana García Insaustik plazaratu duen lan berri honen izenburu zehatza Partehartzea enpresan. Begiratu historikoa, begiratu kritikoa eta lankidetzaren begiratua da. Eta hain zuzen ere, horixe egiten du egileak bere azterketan zehar: aldaketa historiko sakon horren ezaugarriak agertzeaz gainera, egungo enpresa-kultura berria goratu beharreko jainkosa berri bat bezala ikusten dutenen ahotsak zein kritikoki aztertzen dutenenak bildu ditu, jarraian ikuspuntu kooperatibotik hurbiltzeko enpresan partehartzearen gaira.

Hezkuntza munduan edo aisialdi taldeetan aritzen direnek kontatzeko ipuinak dira José Serna Andrésen Ipuin esperimentalak. Haurrek ere euren kasara irakur ditzakete hogeita bi kontakizun polit hauek, jakina, baina ipuin bakoitzaren bukaeran ikasgelan edo kanpalekuetan landu ahal daitezkeen zenbait ariketa gehitu dizkie egileak. Esate baterako, ipuinetako baten helburua gizakiok hurkoa onartzeko dugun ahalmenaz hausnarketa burutzea da, eta jarduera gisa paperezko hegazkinak egitea proposatzen da. Lino izenburua duen ipuinaren helburua, berriz, izen guztien zilegitasunaz ohartarazi eta ezizen mingarriak erabiltzeko joerak baztertzea da, eta jarduera gisa, katu aurpegia duten kartulinazko mozorroak egitea proposatzen zaie haurrei. Eta horrela beste guztietan.

Hizkuntza normalkuntza eta glotopolitika lantzen dituen Bat Soziolinguistika aldizkariaren azken zenbakian agertzen den dosierrean Hezkuntza mundua eta hizkuntza berreskurapena jorratu dute, honako gai hauek aztertuz: euskararen erabilera egitasmoak EAEko ikastetxeetan; euskal irakaskuntza Ipar Euskal Herrian; Nafarroako irakaskuntzaren egungo egoera; euskal curriculuma: hizkuntza arloa; Gizarte Zientziak ingelesez; gaitasun eleaniztunaren eta elebakarraren arteko aldeak; ikastola eta eskoletan euskararen erabilera; euskararen irakaskuntza eta jabekuntza-ikaskuntza estrategiak (2-4 urtekoek) D ereduan; eta euskara eta hezkuntza. Gainera, hizkuntzaren kalitatea hezkuntzan gaiari buruzko hainbat iritzi artikulu ere jaso dituzte.

Jokin Mitxelenak marraztu eta Juan Kruz Igerabidek idatzi duen ipuin honetan, bere argazki kameraz txoriak ehizatzea oso gustuko duen gizon baten eta Okili-kiliren arteko harremana kontatzen da. Hiru senideetatik azkena jaio zen okiltxo hori. Ahul samar, gainera. Gurasoek kezkatuta begiratzen zioten txita txikienari, lo baitzegoen beti. Iritsi zen bakarrik moldatu beharko zuen garaia, eta habian gelditu zen okiltxoa, basoan zehar janari bila hegan ibiltzeko ez zuelako indarrik. Noizbehinka jaiki eta habiatik kanpora irteten zen, bai, baina baita berehala nekatu eta bertara itzuli ere. Baraurik jarraitzen zuela eta geroz eta ahulago zegoela ikusirik, hari laguntzea erabaki zuen argazkilariak.

Senez itzulpen aldizkariaren azken zenbakian aurkituko dituzuen lanen artean, poema itzuliak, itzulpengintzaren gaineko itzulpenak, itzulpen pragmatikaren muin-muineko azterketak, informatika eta itzulpen kalitatearen arteko loturak eta interpretazioaren etorkizuneko norabideak daude. Bestalde, Xabier Olarrari egin diote elkarrizketa, eta Pello Zabaletak Jose Antonio Azpirozek 80ko hamarkadaren hasieran itzuli zuen Heinrich Böll-en Pailazo baten aburuaken kritika egiten du.

Ahotsak entzuten ditu Gonzalo Etxagueren lehen nobela honen protagonistak. Etxe Zurian bizi da gizon hori, ahotsen aholku onei jarraituz bere ama hil zuenetik. Onuragarritzat jotzen duen ekintza hura eskertzeko-edo, Etxe Zurira joateko aukera eman zioten orduan, eta berak berehala onartu zuen, bestela bakar-bakarrik geratuko zelako baserrian, beste inoren konpainiarik gabe, eta Estepanek asko maite du besteen konpainia. Etxe Zurian lagun mordoa egin du, eta etxeak berak ere liluratu egin du, jostatzeko aproposak diren lekuz beterik baitago. Horrela bada, pozik biziko zen Estepan bertan, mediku jauna eta jende zuriaren setakeriarengatik izango ez balitz. Oso bizitza tristea iruditzen zaio Estepani hauena, ez baitituzte aurrean dauzkaten pertsonen ahotsak baino entzuten. Baina okerrena ez da hori, besteei ere ahots ikusezinak entzuteko eskubidea ukatu egin nahi dietela baizik. Eta ekintzara pasatzea erabakitzen du. Gonzalo Etxague Burgos izatez madrildarra da eta bertan jaio eta urte askotan bizi izan da. Madrilgo Euskal Etxean ikasi zuen euskara ere, hango euskara irakaslea izan delarik oraintsu arte. Gaur egun Hendaian bizi da.