Argitalpenak
Hi bai matxista zikina!
Antton Dueso
Desclée De Brouwer
75 orrialde
6 euro
Etxeko lanik ez egiteko metodoa
Familietako ohiko eztabaida dakar kontura Antton Duesoren liburuak. Horretan ari ziren Bixintxorenean ere. Etxeko lanak zirela-eta, ama haserre zegoen aitarekin, oso gutxi laguntzen zuelako; arreba ere aitaren aurka altxa zen, errieta bukatzeko asmoz. Baina hara nondik gaizki atera zitzaion kontua, orduantxe gogoratu zutelako besteek han inoiz kolpe zorririk jotzen ez zuena Bixintxo bera zela. "Hi bai matxista zikina!" esan zioten, eta mutikoa sutan jarri zen, oso moderno eta liberaltzat zeukalako bere burua. Beraz, handik aurrera etxeko lanak bere gain hartuko zituela esan zien besteei. Baita berehala damutu ere! Eskerrak lan zikin horiek sekula berriro egin behar ez izateko metodoa bururatu zitzaion!
Euskerazaintza
Batzuen artean
Euskeraren Erri Akademia
104 orrialde
Borondatezko harpidetza
Euskaldunok burujabetza galtzen hasi ginenekoa
Euskeraren Erri Akademiak plazaratzen duen Euskerazaintza aldizkariaren azkenengo zenbakian Paul Atutxak Bilboko Euskerazaleak Alkartean lehengo urteko azaroan eskaini zituen hitzaldiei eskaintzen zaie tarte zabala. Aipatu hitzaldietan azaltzen du noiztik hasi ginen euskaldunok geure burujabetza galtzen eta nora heldu ginen, eta nolako egoeran jabetu zen Sabino Arana burujabetzaren arazoaz, zein bide hartu zuen eta nora jo dugun euskaldunok geroztik Ibarretxeren Planera iritsi arte. Bestelakoan, aldizkarian agertzen diren gaien artean Baskoiak eta frankoak, Arturo Kanpion eta P. Broussainïen txostena eta Aragoiïko izen euskaldunak erdi-aroan aipa genitzake.
Escudero maisuarekin solasean
Jon Zelaia Mendizabal
Gero
158 orrialde
11 euro
Escuderoren bizitza eta lanak
Francisco Escudero euskal konpositorearen bizitza eta lanaren nondik norakoak dira Jon Zelaia musikariak Gero argitaletxean plazaratu duen lan honen ardatza. 1912an jaio zen Illeta oratorioa, Zigor zein Gernika operak eta beste musika konposizio askoren egilea; eta 2002ko ekainaren 7an hil zitzaigun Donostian Escudero maisua, zazpi hamarkada musika egiteari eskaini ondoren, euskal musika garaikideko zutabe garrantzitsu eta ezinbesteko bihurtu eta gero. Eta hain zuzen ere Francisco Escuderoren musika ezagutzea eta maitatzea nahi luke Jon Zelaia Mendizabalek, bere iritzian ia ezezaguna, gutxi zabaldua izan den sortzailea delako musikari zarauztarra. Maisua elkarrizketatuz agertzen ditu Jon Zelaiak haren bizitzako pasarterik gogoangarrienak.
Jakin
Batzuen artean
Jakin
110 orrialde
9,60 euro
Euskal kultura 2003. urtean
Urteroko ohiturari jarraituz, 2003ko azken zenbakian iazko urtean zehar kulturaren alorrean gertatutakoaren balantze modukoa eskaintzen du Jakinek oraingoan, guztira hamabi idazleren lanen bitartez. Hauetatik askok Euskaldunon Egunkaria desagerraraztera eraman zuten gertaera latz haiek hartu dituzte 2003ko euskal kulturaren esparrua astindu zuen gertakizun garrantzitsutzat, baina nolanahi ere, horrez gain, literatura, Nafarroako Gobernuaren kultur politika, Jorge Oteiza museoaren inguruko gorabeherak, Elizak homosexualitatearen aurrean duen jarrera, Ipar Euskal Herriko hainbat kultur ekintza, Eusko Jaurlaritzaren kultur politika, Behatokiaren urteko txostenak edota Zuberoako euskalgintza eta kulturgintza ere badituzte aztergai.
Aho bizarrik gabe
Imanol Lazkano
Bertsolari Liburuak
510 orrialde
20 euro
Imanol Lazkanok egin duen bideaz
Suerte izugarria izan omen du bizitzan Imanol Lazkano bertsolariak. Horrela aitortzen du -betiere umore puntu nabariarekin- Aho bizarrik gabe liburuan, non berak bizitako hainbat eta hainbat gertakizun kontatzen dizkigun. Suerte izugarrizkoa izan dela dio, baina ez bere bizitza lore arteko paseo bat izan delako, arantzatsua eta gogorra ere izan baita. Baina nekea ez omen da hainbeste neke, eta arantza ez hain arantza, inguru oso batek babesten zaituenean, eta babes horixe izan du beti azpeitiarrak, bere idazlan honetan azaltzen duenez. Liburuan, gainera, bat-bateko bertsoez eta bertso jarriez osatutako atalak eta Andoni Egañak eta Joxerra Garziak eginiko hitzatzea daude jasorik.
Adio, adio!
Pello Añorga, Jokin Mitxelena
Elkar
36 orrialde/ 5,70 euro
Maite ditugunen heriotzak utzitako zauria nola osatu
Gai benetan ausartari heldu diote Pello Añorgak eta Jokin Mitxelenak irakurle gazteenei begira bien artean sortu duten Adio, adio!-n: maite ditugunen heriotzak utzitako zauria nola senda daitekeen, edo bederen haren mina nola leundu agertzen baitute bertan. Emaztea eta semea istripu batean galdu dituen aita bat da narratzaile. Emaztea berehala hil zen. Semeak hil ala bizi eman zituen hilabeteak ordea, azkenean amaren ondora joateko. Eta txantxangorrien laguntza baino ez zitzaion geratu aita horri.
Oilarraren
promesa
Joan Mari Irigoien
Elkar
148 orrialde
11 euro
Joan Mari Irigoienen aurreneko nobela
1976an ikusi zuen aurrenekoz argia Oilarraren promesak, Joan Mari Irigoienek idatzitako lehen nobelak. Arrakasta izan zuen garai hartan errealismo magikoko ukitu nabarmenekin Franco eta francozaleen diktadurapean nekazal giroko herri batek bere nortasuna mantendu nahian, bizirik irauteko egiten duen borroka kontatzen duen narrazio honek. Hogeita hamar urte pasa eta gero berriro plazaratu da, goitik behera berrituta, Joan Mari Irigoienek aurrekoari zati handiak kendu eta berri batzuk erantsi baitizkio. Donostiatik oso gertu zegoen Altza herria, Oilarraren promesaren egilearen jaioterria. Eta herri horri suertatu zitzaion narrazioan Azpil izena daramanak jasaten duen suntsiketa, azkenean herri izatea ere ukatu ziotelarik, bertako handimandien interesak medio, aldameneko hiriburuak irentsi zuenean eta uholdeka bereganatzen ari zen etorkinentzako etxebizitza erraldoi zatarrez erabat desitxuratu. Zementu eta hauts, hauts eta zementu, hilerri erraldoi kareztatu baten itxura hartu zuela Azpilek dio nobelako pasarte batek. Baina baita azpildar guztiek ez zutela burua makurtu ere.
Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.
Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]
Hankak lurrean dituzte gure solaskideek. Euskalgintzaren eta herri mugimenduen joko-zelaian dabiltza etengabe eta eskarmentu horretatik hitz egiten dute euskarari eusteaz, hizkuntza zapalkuntza ez normalizatzeaz eta erdaldunengandik espero beharko genukeenaz. Gorka Torrek ez du... [+]
"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.
Kezka, ezinegona eta... [+]
Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.
Miope bezain itsu,... [+]
Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.
Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]
Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]
Zazpigarren urtez, Adunako (Gipuzkoa) Zabala sagardotegian egin dute Ja(ki)tea sarien banaketa, euskal gastronomia tradizionala oinarri duten jatetxeen artekoa. Besteren artean, Getariako Kosta Aroak irabazi du bertako ekoizle onenaren saria, Tafallako Tubalek plater... [+]
Migratzaileak deportatzeko neurriez mintzatzeko, EB Europako Batasuna osatzen duten 27 estatuetako Barne eta Migrazio ministroak bildu dira asteartean, Kopenhagen. Ondorioztatu dute EBko herrialde gehienek babesten dutela etorkinak deportatzeko neurriak gogortzea... [+]
“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]
Cerdán auziari loturiko Servinabar sozietatearekin eta Antxon Alonsoren beste hemeretzi enpresarekin kontratu publikorik izan ote den jakiteko aztertu ditu EAEko gobernuak azken hamar urteetako esleipenak. Antxon Alonsok Espainiako Senatuko talde politikoen galderak... [+]
Madalenetan murgilduta gaudela irakurriko duzue askok artikulu hau, bestela ere pentsatu gure etorkizuneko egunerokoan, jai giro herrikoiak aurrez irudikatzen duen herria baita urte osorako desio dugun herri eredua, deskantsu pixka bat gehiagorekin, noski. Badira urte batzuk... [+]
Antza denez, dualista naiz, izan nahi ez dudan arren. Esaldia bukle bat da: izan nahi ez dudan zerbait naiz, orduan: nor da esaldian ezkutuan dagoen nia, dualista izan nahi ez duena? Edo, alderantziz, dualista dena da, hain zuzen, ni hori (izan nahi ez badu ere)? Nahaspila... [+]
Behin batean, esku bakoitzean sei hatz zituen ume bat ikusi zuen Kelly doktoreak. Gurasoek ebakuntza egiteko erabaki irmoa hartua zuten, baina umeak ez zuen nahi. Mutikoak sei edo zazpi urte izango zituen, eta ederra zen.
– Ez! Nahi ditut denak. Nireak dira eta nahi... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]