Argitalpenak


2004ko otsailaren 15ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu


Hi bai matxista zikina!
Antton Dueso
Desclée De Brouwer
75 orrialde
6 euro


Etxeko lanik ez egiteko metodoa


Familietako ohiko eztabaida dakar kontura Antton Duesoren liburuak. Horretan ari ziren Bixintxorenean ere. Etxeko lanak zirela-eta, ama haserre zegoen aitarekin, oso gutxi laguntzen zuelako; arreba ere aitaren aurka altxa zen, errieta bukatzeko asmoz. Baina hara nondik gaizki atera zitzaion kontua, orduantxe gogoratu zutelako besteek han inoiz kolpe zorririk jotzen ez zuena Bixintxo bera zela. "Hi bai matxista zikina!" esan zioten, eta mutikoa sutan jarri zen, oso moderno eta liberaltzat zeukalako bere burua. Beraz, handik aurrera etxeko lanak bere gain hartuko zituela esan zien besteei. Baita berehala damutu ere! Eskerrak lan zikin horiek sekula berriro egin behar ez izateko metodoa bururatu zitzaion!


Euskerazaintza
Batzuen artean
Euskeraren Erri Akademia
104 orrialde
Borondatezko harpidetza



Euskaldunok burujabetza galtzen hasi ginenekoa


Euskeraren Erri Akademiak plazaratzen duen Euskerazaintza aldizkariaren azkenengo zenbakian Paul Atutxak Bilboko Euskerazaleak Alkartean lehengo urteko azaroan eskaini zituen hitzaldiei eskaintzen zaie tarte zabala. Aipatu hitzaldietan azaltzen du noiztik hasi ginen euskaldunok geure burujabetza galtzen eta nora heldu ginen, eta nolako egoeran jabetu zen Sabino Arana burujabetzaren arazoaz, zein bide hartu zuen eta nora jo dugun euskaldunok geroztik Ibarretxeren Planera iritsi arte. Bestelakoan, aldizkarian agertzen diren gaien artean Baskoiak eta frankoak, Arturo Kanpion eta P. Broussainïen txostena eta Aragoiïko izen euskaldunak erdi-aroan aipa genitzake.


Escudero maisuarekin solasean
Jon Zelaia Mendizabal
Gero
158 orrialde
11 euro



Escuderoren bizitza eta lanak


Francisco Escudero euskal konpositorearen bizitza eta lanaren nondik norakoak dira Jon Zelaia musikariak Gero argitaletxean plazaratu duen lan honen ardatza. 1912an jaio zen Illeta oratorioa, Zigor zein Gernika operak eta beste musika konposizio askoren egilea; eta 2002ko ekainaren 7an hil zitzaigun Donostian Escudero maisua, zazpi hamarkada musika egiteari eskaini ondoren, euskal musika garaikideko zutabe garrantzitsu eta ezinbesteko bihurtu eta gero. Eta hain zuzen ere Francisco Escuderoren musika ezagutzea eta maitatzea nahi luke Jon Zelaia Mendizabalek, bere iritzian ia ezezaguna, gutxi zabaldua izan den sortzailea delako musikari zarauztarra. Maisua elkarrizketatuz agertzen ditu Jon Zelaiak haren bizitzako pasarterik gogoangarrienak.


Jakin
Batzuen artean
Jakin
110 orrialde
9,60 euro



Euskal kultura 2003. urtean


Urteroko ohiturari jarraituz, 2003ko azken zenbakian iazko urtean zehar kulturaren alorrean gertatutakoaren balantze modukoa eskaintzen du Jakinek oraingoan, guztira hamabi idazleren lanen bitartez. Hauetatik askok Euskaldunon Egunkaria desagerraraztera eraman zuten gertaera latz haiek hartu dituzte 2003ko euskal kulturaren esparrua astindu zuen gertakizun garrantzitsutzat, baina nolanahi ere, horrez gain, literatura, Nafarroako Gobernuaren kultur politika, Jorge Oteiza museoaren inguruko gorabeherak, Elizak homosexualitatearen aurrean duen jarrera, Ipar Euskal Herriko hainbat kultur ekintza, Eusko Jaurlaritzaren kultur politika, Behatokiaren urteko txostenak edota Zuberoako euskalgintza eta kulturgintza ere badituzte aztergai.


Aho bizarrik gabe
Imanol Lazkano
Bertsolari Liburuak
510 orrialde
20 euro



Imanol Lazkanok egin duen bideaz


Suerte izugarria izan omen du bizitzan Imanol Lazkano bertsolariak. Horrela aitortzen du -betiere umore puntu nabariarekin- Aho bizarrik gabe liburuan, non berak bizitako hainbat eta hainbat gertakizun kontatzen dizkigun. Suerte izugarrizkoa izan dela dio, baina ez bere bizitza lore arteko paseo bat izan delako, arantzatsua eta gogorra ere izan baita. Baina nekea ez omen da hainbeste neke, eta arantza ez hain arantza, inguru oso batek babesten zaituenean, eta babes horixe izan du beti azpeitiarrak, bere idazlan honetan azaltzen duenez. Liburuan, gainera, bat-bateko bertsoez eta bertso jarriez osatutako atalak eta Andoni Egañak eta Joxerra Garziak eginiko hitzatzea daude jasorik.


Adio, adio!
Pello Añorga, Jokin Mitxelena
Elkar
36 orrialde/ 5,70 euro



Maite ditugunen heriotzak utzitako zauria nola osatu


Gai benetan ausartari heldu diote Pello Añorgak eta Jokin Mitxelenak irakurle gazteenei begira bien artean sortu duten Adio, adio!-n: maite ditugunen heriotzak utzitako zauria nola senda daitekeen, edo bederen haren mina nola leundu agertzen baitute bertan. Emaztea eta semea istripu batean galdu dituen aita bat da narratzaile. Emaztea berehala hil zen. Semeak hil ala bizi eman zituen hilabeteak ordea, azkenean amaren ondora joateko. Eta txantxangorrien laguntza baino ez zitzaion geratu aita horri.


Oilarraren
promesa
Joan Mari Irigoien
Elkar
148 orrialde
11 euro



Joan Mari Irigoienen aurreneko nobela


1976an ikusi zuen aurrenekoz argia Oilarraren promesak, Joan Mari Irigoienek idatzitako lehen nobelak. Arrakasta izan zuen garai hartan errealismo magikoko ukitu nabarmenekin Franco eta francozaleen diktadurapean nekazal giroko herri batek bere nortasuna mantendu nahian, bizirik irauteko egiten duen borroka kontatzen duen narrazio honek. Hogeita hamar urte pasa eta gero berriro plazaratu da, goitik behera berrituta, Joan Mari Irigoienek aurrekoari zati handiak kendu eta berri batzuk erantsi baitizkio. Donostiatik oso gertu zegoen Altza herria, Oilarraren promesaren egilearen jaioterria. Eta herri horri suertatu zitzaion narrazioan Azpil izena daramanak jasaten duen suntsiketa, azkenean herri izatea ere ukatu ziotelarik, bertako handimandien interesak medio, aldameneko hiriburuak irentsi zuenean eta uholdeka bereganatzen ari zen etorkinentzako etxebizitza erraldoi zatarrez erabat desitxuratu. Zementu eta hauts, hauts eta zementu, hilerri erraldoi kareztatu baten itxura hartu zuela Azpilek dio nobelako pasarte batek. Baina baita azpildar guztiek ez zutela burua makurtu ere.


Azkenak
“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Errusiak baieztatu du Putin eta Trump datozen egunetan bilduko direla

Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]


Boubacar Diouf: “‘Manteroa’ izatea ez da delitua; bakean bizi nahi dugu, diskriminaziorik gabe”

Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]


Nafarroako suteak nekazaritzako makina batek sortu zituela baieztatu du gobernuak

338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.


ChatGPT psikologo bezala erabiltzearen arriskuez mintzatu da Mireia Centeno Gutierrez psikologo eta psikopedagogoa

Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Miren Agur Meabe
“Zalantza askorekin idatzitako liburua da, baina zalantzek bultzatzen gaituzte aurrera”

Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]


‘Stabat mater’ borobila

Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana. 

Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia. 

Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.

Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]


Eguneraketa berriak daude