Sartu rockaren itzaletara


2021eko uztailaren 23an
duela hiru urte Denek dakite lehen lana kaleratu ostean, Sartu izeneko bigarren diskoarekin datoz orain 4 Itzal taldekoak. Banda gipuzkoarra Euskal Herri mailako talde ezagunetatik zetozen musikariek osatu zuten hasieratik: Xabier Solano (Etzakit), Haritz Harreguy (Sen), Koldo Soret (Utikan, Mugatik) eta Haritz Beristain Txiki (Kashbad). Haritz Harreguyk, ordea, 2002aren erdialdean taldea uztea erabaki zuen eta bere ordez Txikirekin Kashbaden aritu zen Gorka Sesma sartu zen gitarrajole gisa. Sartu joan den urteko iraila eta urria bitartean grabatu zuten Hernaniko Oialumeko borda batean Karlos Osinagarekin.

«Sartu gure mundura»

Diskoaren azalean ageri zaigun atearen sarrailak eta tituluak berak 4 Itzalen mundura sartzeko gonbita luzatzen dute. Xabier Solano abeslari eta gitarra jolearen esanetan, "hitzek ere zerikusia izan dute diskoaren izenburua aukeratzerako orduan, entzuleari hitzekin sortutako gure munduan sartzeko gonbita egiten baitiogu". Aurreko lanean punk eraginak aipatzen ziren eta kanta lasaiagoak ere tartekatzen ziren. Sartu, ordea, disko askoz ere gitarreroagoa da. Taldekide guztiek aho batez disko rockeroagoa dela onartzen dute. "Ez genuen aurretik erabaki disko gitarrero eta rockero bat egin nahi genuenik. Baina grabatu eta entzun dugunean inpresio horrekin gelditu gara guztiok".

Denek dakite diskoarekin erkatuz taldean eginiko konposizio lana nabarmentzen da CD berrian. "Aurreko diskoan taldeak Xabierrek eginiko abestiak jo zituen, oraingoan, ordea, guztiak sentitzen gara abestion sortzaile". Gorka Sesma gitarrajole berriaren sarrerak ere taldeari beste ukitu bat eman diola onartzen dute musikariek. Estreinako lanean esku artean zuten materiala hartu eta hura moldatuz diskoa grabatu zuten. Azken bi urteotan, aldiz, talde moduan garatzeko aukera izan dute. Eta Sartu da hain zuzen ere elkarlan horren fruitua. Hitzei dagokienez, aurrekoan ez bezala, taldekideak izan dira gehientsuenen egileak. "Hitz nahiko barnerakoiak dira, barruan dauzkagun sentimenduak dira, horregatik nahiko intimoak direla uste dugu", diosku Txiki bateria joleak. Hitzetan Jon Garmendia Txuria, Mikel Peruarena, Unai Iturriaga eta Joni Ubeda izan dituzte kolaboratzaile. Dena dela, eskatutako hitzetan ere izan du zeresanik taldeak; izan ere, abestien gaien nondik norakoak bandaren eta letristen artean zehaztu baitituzte. Jon Maia ere izan dute hitzetan lagun, baina azkenean bertsolariak idatzitako kanta ez da diskorako aukeratutako kanten artean gelditu. Izan ere, taldeak hainbat abesti grabatu eta horietatik hamabi aukeratu baitzituen azken emaitzera.

Rockaren borda

Gaur egun teknologia berriak musika ahal den modurik erosoenean, pertsonalenean eta batzuetan merkeenean grabatzeko aukera eskaintzen du. 4 Itzalek Hernaniko Oialumeko borda bat alokatu zuen diskoa patxadaz eta beraien erara grabatzeko asmoz. Aurretik lokalean zenbait maketa grabatu zituen, gero Garaten maketa landuago bat burutu eta azkenik borda alokatzeko urratsa eman zuen. Lisabö taldeko Karlos Osinagak bere grabaketa ekipoa hartu eta bera izan da lan teknikoa jorratu duena. "Bordan geundela pixka bat entseatu, buelta batzuk egin eta gustura sentitzen ginenean grabatzen hasten ginen, soinu naturala lortu nahi genuen", aitortu du Txikik. Rock diskoen ohiko grabaketa prozesuan bateria izaten da estudioan lanean hasten den lehen musikaria. Kanta guztiak grabatu eta nahasketak egiteko mementoa heldu arte hor bukatu ohi da bere betebehar nagusia. Taldea ordea, betiko prozesu hori alde batera utzi eta bateriaren lanak grabaketan zehar jarraikortasuna izan dezan ahalegindu da. Horregatik, grabaketa egun bakoitzean bi abesti oso grabatzen saiatu dira. "Izan ere, orain arte nik bateriak sartu ostean egin beharreko lana amaitua nuela konturatzen nintzen, dagoeneko ez nengoela grabaketan ohartzen nintzen", diosku Txikik. Ia abesti guztietan baxua eta bateria aldi berean grabatu dituzte naturaltasun eta zuzeneko sentsazio hori lortzeko asmoz. Nahasketak Azkaraten egin dituzte Angel Katarainekin.

Diskoaren gailetak, CD-ak berak binilo itxura du, hau da, LP itxura du. Eta abestien artean gaur egun gutxitan entzuten diren biniloaren zaratatxoak eta efektuak sartu dituzte lanari jarraikortasuna emateko asmoz. Lehen kantan, adibidez, orratza biniloaren gainean jartzen deneko soinu ezaguna entzun daiteke. Seigarren kantan, berriz, diskoari buelta ematen diotela. Eta laugarren eta bosgarren korteen artean grabaketako bitxikerietako bat entzun daiteke: Koldo Soretek, Ni ta zu kantan ahotsa sartzen ari zela (gainontzeko guztiak Solanok grabatu ditu), lagun baten deia jaso zuen sakeleko telefonoan. "Lagunak ezer jakin gabe telefonoaren 'manos libres' sistema martxan jarri nuen besteek entzun eta barre batzuk egiteko", gogoratzen du taldeko baxujoleak. Osinaga teknikariak guztia grabatu zuen eta jasotakoa diskoan sartzea otu zitzaien. 4 Itzaleko kideak beste talde batzuetatik badatoz ere, ez dira binilo garaikoak, hogeitaka urte izanik ez baitute inoiz binilo diskorik argitaratu. Txikik, adibidez, Kashbaden lehen lana kaleratu zutenean jada diskoak CD formatuan karrikaratzen zirela gogoratzen du: "Orduan hasi ziren biniloak alde batera uzten, garai hartan formatu horretan Anestesiak kaleratu zuela oroitzen dut". Nahasketak egiten ari zirela zenbait aldizkaritan formatu klasiko horretan argitaratzeko aukerak eta prezioak begiratzen aritu ziren. Baina gaur egun diskoetxeek ez dute horrelako formatoekin lan egiteko asmorik agertzen. Dena dela, diskoa biniloan ikustea eta etxean edukitzea behinik behin gustatuko omen litzaiekeela onartzen dute.

Proiektu ezberdinak tartekatzen
Hainbat proiektutan ibilitakoak dira 4 Itzal taldeko partaideak. Eta orain ere halaxe dabiltza. Koldo Soretek, adibidez, Surfin Kaos taldea sortu du orain gutxi (bertan gitarra eta ahotsean dihardu) eta Xabier Solano Fermin Muguruzaren taldean dago. "Ni urtarrilean eta otsailean kanpoan izango naiz, orduan ez dugu joko. Eta martxoan diskoa aurkeztuko dugu Kafe Antzokian hasiko dugun zirkuitu horretan", diosku Solano taldeko gitarra jole eta abeslariak. Soretek, berriz, Solano kanpoan den denbora talde berriarekin kontzertuak eskaintzeko aprobetxatuko du. Gero proiektu ezberdinak ahalik eta ondoen partekatzen saiatuko dira.

Bideoklipa
Diskoaren diseinuan agertzen ez bada ere, Sartu lan berrian Lagundu kantaren bideoklipa ere aurki dezakegu CD-ROM formatuan. Txiki bateria jolearen lantegian grabatu zuten eta Iñaki Beraetxe eta Xabi Beraetxe arduratu ziren grabaketaz.


Azkenak
2024-09-22 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 2.eguna
Ondo kiribilduta


Sail Ofiziala. 2.eguna
Mus jarraituan

Bai, aste honetan Chill Mafiak agur esan du eta zer eta musean jokatzen. Mus Corrido kantuan, metaforka hegan. Hordago batzuk bai bota dituela taldeak iraundako hiru urteotan. Jaso gabeko enbidorik geratuko zen bidean,  jakina, baina momentuz, nahiko; jaso... [+]


2024-09-21 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 1.eguna
Zerk egiten duen pertsona

Urduritasunaren alarmak mugikorrekoak baino ordubete lehenago jota hasi da niretzat Donostiako 72. Zinemaldia, edo halabeharrak edo oparitu didan rol honetan. Goiz gosaldu eta akreditazioaren bila joan ostean, Victoria Eugenia antzokira hurbildu naiz 9:00etarako saiora, Emilia... [+]


Bonba-jostailuen oroimena oraindik bizirik da Libanon

Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]


2024-09-20 | Sustatu
Euskarabildua topaketa urriaren 17an: “Artifiziala ez den teknologia”

Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]


Sail Ofiziala. Irekierako filma
Apar gutxiko desioa


2024-09-20 | Gedar
Aurten ere, udako erailketa matxisten %15 egin dute poliziek edo polizia ohiek Espainiako Estatuan

Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.


2024-09-20 | George Beebe
Ez dago irismen luzeko misil nahikorik Mendebaldean Ukrainako egoera aldatzeko

(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).

George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.


Edmundo González Venezuelako “presidente legitimo” gisa aitortu du Europako Parlamentuak

Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.


Mozal Legearen erreforma eskatu du Nafarroako Legebiltzarrak

Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


Eguneraketa berriak daude