Zuritzearen onurak
Baserrien inguruetan topa ditzakegun karobi edo hauen arrasto ugariek garai batean kareak edo kisuak izan zuen garrantziaz hitz egiten digute. Kare harria gure lurretan usu aurkitzen den lehengaia da. Harri hau karobi labeetan erre eta kare bizia ekoizten zen ia etxeero. Kare honek erabilpen anitz zituen: lurrezko ontzietan arrautzak kontserbatzeko, ukuilu, korta, etxe eta abar desinfektatzeko, landareak zurituz gaitz eta izurriteei aurre egiteko eta batez ere soro, baratze, belardi, sagasti eta abar ongarritu eta aberasteko.
Lurrari karea emateak izugarrizko onurak dakarzkio. Lehenik eta behin lurrak berez izan behar du kare-gosea. Buztin lurrak izaki honelakoxeak ditugu Euskal Herri atlantiarreko lur gehienak, kare premia nabarmenena dutenak, alegia.
Hiru mailatan lan egiten du kareak lurrean: desinfekzioa, fisikoa eta kimikoa. Desinfekzioan, lurrean dauden onddo, bakterio, intsektu eta hauen arrautza, har eta abar hil egiten ditu, arerioak kenduz landareei bizitza kalitatea hobetuz. Fisikoki, kareak lurra harrotu egiten du airearen eta uraren mugimendua areagotuz; lan hau bereziki egokia da buztina nagusi duten lurretan, buztin itxi gogor itoan landareen zainen lana erraztuz. Kimikoki, hasteko karea bera landareen eskuera jarri eta berarekin batera magnesioa. Honez gain lurraren gorabehera kimikoetan ugazaba den eta lurraren azidotasunaren neurria ematen duen pH-a orekatzen du, erdi pareko 6-ko neurri aldera. Honek beste ondorio batzuk dakartza: lurra bizitu egiten du, buztinetan gertatzen diren erreakzio kimikoak azkartu eta hauen bidezidor eta ataketan kateatuta dauden elikagaiak lurreko salda bizira bideratzen ditu landarearen eskuera jarriz.
Sail bakan batzuetan besterik ez da egun karea ikusten eta analisiek bere premia gero eta nabarmenagoa dela erakusten dutenez, garai bateko ohitura on hori berreskura dezagun. Ohartxo bat: batak bestearen lana kamusten duenez, karea eta simaurra ematea batera egin behar ez diren lanak dira, lan batetik bestera hilabeteko tartea behinik izan dadila.
Hainbat gauez jarraian, gorrotoa eta arrazakeria hedatu eta "etorkinen aurkako ehiza" egin dute Murtziako herri batean, "Espainia garbitzeko". Kolektibo antiarrazistek ultraeskuinaren inpunitatea salatu dute.
BiziLagunEkin plataformak desazkunde turistikoaren aldeko Euskal Herriko topaketak egingo ditu Donostian, elkar ezagutzea, esperientziak partekatzea eta gogoeta kolektiboa egitea helburu. Egitarauaren xehetasunak datozen asteetan jakinaraziko dituzte.
Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailaren arabera, hainbat pertsonen arteko borroka bat zela eta bertaratu dira larunbat gauean ertzainak Ordiziara (Gipuzkoa), eta liskarrak izan dira. Bi ertzain ospitaleratu dituzte: bat lepauztaia apurtuta eta masailean ukabilkada bat jasota;... [+]
Euskal Herritik eta Kataluniatik abiatu da aurtengo Mugak Zabalduz karabana. Calaisko itsasartea, Frantziako Estatuan du helmuga, giza eskubideak bermatzea eta berehalako erregularizazioa eskatzen ditu besteak beste.
Mugimendu Feministak deituta, ehunka herritar, ordezkari politiko eta jaietako talde bildu dira uztailaren 13an Iruñeko Gaztelu Plazan. Intentsitate handiko eraso baten eta intentsitate txikiko beste hainbat erasoren testuinguruan egin dute elkarretaratzea. Eraso sexistarik... [+]
Bere buruzagi historiko Abdullah Öcalenek joan den astean Turkiako Imraliko espetxetik eskatutakoari men eginez, PKK Kurdistango Langileen Alderdiak ekin dio armagabetzeari. Ostiralean egin dute ekitaldia, Iraken menpeko Kurdistango Sulaimaniya hirian, eta 30 gerrilari... [+]
153 orrialdeko txosten bat kaleratu du parlamentuak. AEBak ez ditu apenas zuzenean aipatu, baina horretarako "ikuspegi atlantista" terminoa erabili du: "Europak darabilen ikuspegi horrek gerra-komertziala ekarri du Europaren eta Txinaren artean, ageriko kalte eta... [+]
Konfiantzaren erronka izenburua jarri diote Kanakyko indar independentisten eta unionisten arteko akordioari. Ozeano Bareko uhartediak herrialde europarraren parte izaten jarraituko luke, baina estatu izaera lor dezake kaledoniarrek hala bozkatzen badute. Datorren urte hasieran... [+]
-_-X.png)
Israelek maiatzean Conscience itsasontzia bonbardatu eta ekainean Madleen itsasontzia bahitu ostean, nazioarteko ekimena berriz saiatuko da laguntza humanitarioa Gazara sartzen. "Erronka hau Gazako umeengatik da", adierazi du Askatasunaren Ontzidiak Siziliatik (Italia)... [+]
30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.
Civio fundazioak salatu duenez, Osakidetzak darabilen AA sistema batek (Quantus Skin) kontratuan agindutakoa baino askoz efikazia gutxiago dauka. 1.6 milioi euroko inbertsioa da, larruazalaren melanoma minbiziak detektatzea du helburu, eta bere emaitzak eskatu zuen %85eko... [+]
Laba, EHE eta Harituk antolatuta, bazkaria Oko Plazako Herri Sanferminak gunean izan da. Bertan, antolaketaren zergatiak azalduko dizkiguten galderak egingo dizkiegu.
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Ekainak akainak ekarri ditu: uda iritsi da. Udaberriko egun beroetan hasten dira akainak ehizean, udako ehizaldi nagusirako hankak prestatzen. Garo arruntaren (Pteridium aquilinum) garomenetan izaten da batez ere, bide ertzera zintzilik diren orri muturretan kulunka, gustuko... [+]