Argitalpenak


2003ko abenduaren 07an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Napumoceno da Silva Araujo jaunaren testamentua
Germano Almeida
Txalaparta
175 orrialde/ 15 euro



Bego Montoriok euskaratua


Bego Montoriok euskaratu du Cabo Verdeko Boavista uhartean jaiotako Germano Almeida idazlearen Napumoceno da Silva Araujo jaunaren testamentua nobela arrakastatsua. Manso zuzendariak zinemara eramateaz gain, nazioartean ere sari ugari jasotako idazlana dugu hauxe. Germano Almeidak, bere lehen eleberria izan zen honetan, Mindelon guztiek begirunea erakusten zioten eta jadanik hilda dagoen merkatari entzutetsu baten benetako bizitza azaltzen du. Izan ere, Napumoceno jaunak testamentu luze bezain txundigarria utzi zien bere ondorengoei, eta haren bidez jakin zituzten gauzen artean, ordura arte inork ezagutzen ez zion alaba bat ere bazegoen, bulegoa garbitzen zion emakumearekin edukitako sexu harremanen ondorioz sortua.


Hondarribiko baserriak
Batzuen artean
Hondarribiko Udala
546 orrialde
19 euro



Hondarribian izan diren eta zutik dirauten baserriak


Fermin Olaskoaga, Luis Mari Elosegi, Jose Ramon Gebara eta Koldo Arteaga izan dira Hondarribiko baserriak ikerlanaren egileak. Hondarribiko Udalak hiri hori sortu zeneko 800. urteurrena ospatzeko bultzatu dituen ikerlanetako bat da, eta bertan izan diren eta oraindik zutik dirauten baserrien eta baserritarren berri ematen du, argazki ugarirekin. Erdi Arokoak dira Hondarribiko baserri asko. XV. eta XIII. mendeetakoak batzuk, eta XII.ekoak ere bai beste batzuk, hau da, 1203an Hondarribiak hiri-gutuna jaso aurrekoak. Hori eta liburuan aipatzen dituzten beste datu asko, ziurtasun osoz baieztatzeko moduan daude ikerlan honen egileak, eskuratzea lortu duten dokumentazio guztia ondo arakatu eta gero.


Vida y obra de D. José Miguel de Barandiaran. 1889-1991
Ander Manterola, Gurutzi Arregi
J. M. B. fundazioa
365 orrialde



Antropologo handiaren lanak


XX. mende osoan Euskal Herriak izan duen antropologo handienaren lanak biltzen dituen liburua da Jose Miguel de Barandiaran Fundazioak Sara bilduman plazaratu duen Vida y obra de D. José Miguel de Barandiaran. Nolanahi ere, liburu honetan aipatzen diren On Jose Mielen bizitzako gertakariak haren ikerketa, azterlan, argitalpen eta jarduera zientifikoen gainekoak dira bakarrik, ataundarrak bere bizitza luzean egin zituen lanak jasotzea baitu helburu. Horrela, bada, lehenengo atalean, haren ikerlanak agertzen dira. Bigarrengoan, 1916tik 1990era argitaratu zituen 575 idazlanak. Hirugarrenean, sortu zituen aldizkariak -Eusko-Folklore, Gymnasium, Idearium, Ikuska eta Eusko-Jakintza-. Eta laugarrenean, argazki bilduma.


Kerman arraina
Fanny Millard
Gatuzain
32 orrialde
13 euro



Etxeko txikienentzako ipuina


Marijane Minaberrik euskaratu du Gatuzain argitaletxearen Gatuberde haur saileko liburu polit hau, Fanny Millardek frantsesez sortutako Kerman arraina, alegia. Irudi koloretsuz eta hizki jostalariz horniturik dator arrain-ontzi batean asper-asper eginda bizitzea egokitu zitzaion arraintxoari buruzko kontakizuna. Hain aspertuta zegoen Kerman beti bakarrik presondegi hartan bizitzeaz, halakoan etxeko jabearen sakelara jauzi egin eta handik joan egin zela, munduan zer berri zen ikustera. Erreka gertu zuela sumatzean, sakelatik atera eta beste jauzi batez, uretan murgildu zen. Beste arraintxo batek egin zion ongi etorria, eta zenbait aholku ere eman zizkion gure Kermani. Errekan ondo bizi nahi bazuen, ez zien inolaz ere amuei kosk egin behar. Hura Kermanen ikara!


Brummm!
Anjel Lertxundi
Antton Olariaga
Elkar
30 orrialde
4,95 euro



Pospoloekin jolasten zuen haurrarena


Antton Olariagaren marrazki esanguratsuak lagun dituela dator Anjel Lertxundik sortutako istorio hau. Haur txiki bat du protagonista, Niko. Aita patatak zuritzen ari dela ikusi du mutikoak eta, lagundu nahirik, aulki bat arrastaka aitaren ondoraino eraman eta patata bat luzatu dio. Baina aitak sustoa hartu du, ez Nikok emandako patata. Gainera, aulkitik jaisteko oihukatu dio, eta haurrak hala egiten du, baina gero ez daki zer egin. Telebista piztuko luke, baina futbola ematen ariko dira, edo gerraren bat, eta Nikori ez zaizkio futbola eta gerra gustatzen, satorren edo zizareen dokumentalak baizik. Zer egin dezake? Bat-batean pospolo-kaxa bat ikusten du eta harekin hasten da jolasten.


Hiltzaileak
Martin Ugalde
Manuel Larramendi Kultur Bazkuna



Martin Ugalderen ipuinak entzuteko formatuan


Andoaingo Udalaren babesa izan du Manuel Larramendi Kultur Bazkunak Martin Ugalderen Hiltzaileak, Venezuelan euskaraz argitaratu zen lehen lana entzuteko formatuan kaleratzeko orduan. Martin Ugalderen ipuinik gogoangarrienak biltzen dira bertan. Joxe Manuel Goikoetxea izan dute narratzaile eta Irusoin grabaketa-etxeko ahots askok hartu du parte haien irakurketan. Erbestean zegoela, 1956-1957 urteetan idatzi zituen Martin Ugaldek. 1936ko Gerrako gertaeretan oinarritutako narraziook.


Mandarin dotore
Du Fu, Wang Wei, Li bai
Paper Hotsak
124 orrialde
30 euro



Tangdarren garaiko olerkiak euskaraz


Liburu-disko zoragarri batekin plazaratu zaigu Gaztelupeko Hotsak-en Paper Hotsak argitaletxea. Mandarin dotore du izena, eta bere orrialdeetan Jose Luis Zumetak irudi bihurtu ditu Rafa Egigurenek euskaratutako Txinako Tangdarren erresumako zenbait olerkarik idatzitako poemak. Joserra Senperenak, bestalde, olerkiok irakurtzeko musika konposatu eta jo du. VII. mendetik X. mendera luzatu zen Tangdarren agintaritza oparoa. Erresuma hartako funtzionarioek olerkigintzan nabarmenak behar zuten izan, eta mandarinak Mandarin Dotore bilakatzen ziren. Etxe oneko semeak izaki, bidazti ibiltzen ziren gaztetan, eta karguren bat eskuratu arte bide luzea ibili behar izaten zuten azterketa inperialetan parte hartzeko. Horregatik, beharbada, ibaiez eta mendiz bete zituzten olerkiak, eta alde egin behar duenaren kezka eta urrun dabilenaren herrimina aipatzen dituzte sarritan. Erresumaren aldeko arduraren bat betetzen goizean, eta gauean erbestean galduta, bazuten bere garaiaren berri, eta gerra sekula goratu gabe, mendekoaren aldeko eta bidegabekeriaren kontrako olerkiak idatzi zituzten, liburuan ikus daitekeen bezala.


Azkenak
Hernaniko Txosna Batzordea: “Faxismoari eta arrazakeriari bidea itxiko diegu”

Hernaniko San Joan jaietan magrebtarren kontrako eraso gehiagoren berri eman dute Hernaniko Txosna Batzordeak eta Amher SOS Arrazakeriak. Salatu dute herrian asteak daramatzatela "jarrera, gezur eta ekintza antolatu arrazistak" bizitzen, eta ohartarazi dute: "Hau... [+]


Fermin Leizaolaren mundu interesgarriak

Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.  

Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]


Lurra eta konpromisoa ardatz, Bizkaiko hamar emakume baserritarren historia kaleratu dute

Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.


2025-06-27 | Hala Bedi
Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote uztailaren lehenetik aurrera

Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.


LGTBIQ+ Komunitatearen Nazioarteko Egunaren bezperan, “sexu askapena eta harrotasuna” aldarrikatu ditu EHGAMek

Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua". 


EHUn kitxuaz, komunitate indigenen erresistentzia aldarrikatzeko

María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]


'Missa Solemnis'
Bihotzetik zeruraino

Beethovenen 'Missa Solemnis'

  • Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
  • Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]

Baztango Udalak “euskal errepublikaren parte” dela erabaki du

Aurrez, Plentziak, Alkizak eta Gernikak euskal errepublikaren parte izatea erabaki zuten. Baztanekin, dagoeneko Euskal Herriko lau herriek hartu dute erabakia.


'Artxibo biluzia'
Memoria indibiduala, memoria kolektiboa eraikitzeko

Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.

-------------------------------------------------------

Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]


Adin txikikoak dituzten Gasteizko bi familia kale egoeran geratzeko arriskuan daude

Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]


2025-06-27 | Xuban Zubiria
Bretoiera eta Bretainiako kultura sustatzen zuen Breizh kooperatiba itxi dute

Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.


Frantziako Estatuak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko ditu, baina helburuetatik urrun

Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]


Ed Rojas
“Trans legea onartu dute, baina zer gertatzen da identitate ez-bitarrekin?”

Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]


Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


Eguneraketa berriak daude