Makina bat kontu

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Kontuz printzesen eta maitagarrien ipuinekin
Haurrentzako opariak erruz kontsumitzen diren sasoi honetan, Liz Grauerholz eta Lori Baker-Sperry ikerlariek ipuin batzuk kaltegarriak izan litezkeela ohartarazi dute. Argitaratu berri duten ikerketan printzea maitemintzen duten printzesen ipuinak dira, hain zuzen, daturik esanguratsuenak eman dituztenak, batik bat, edertasunaz ematen diren azalpenengatik.
Izan ere, ipuin mota hauetan ederra izatea da duen baliorik garrantzitsuena eta, emakume modernoen independentzia gero eta handiagoa den arren, edertasunari eta itxurari balio handia emateko joera dago oraindik ere. Gainera, nabarmena denez, gizon-emakume erakargarriak sozialki hobeto ikusita ditugu.
Neskek txiki-txikitandik irakurtzen dituzten maitagarrien ipuinetan azaltzen denez, printzesek sekulako onurak eta ondasunak lortzen dituzte ederrak izateagatik bakarrik. Mezu subliminal honek errepresio handia sor diezaieke neskato gazteei, batez ere, gizarteak definitu duen edertasunera hurbiltzen ez direla iruditzen zaienean.
Liz Grauerholz eta Lori Baker-Sperry ikerlariek, Grimm anaiek XIX. mendean idatzitako 168 ipuin aztertu dituzte. Kontakizun hauen %43 film eta haur ipuin itxuran berriztatu dira eta gaur egun gehien gizarteratuta daudenak Errauskine, Edurne Zuri, Loti Ederra, Txano Gorritxu eta Hansel eta Gretel ditugu.

Tasmaniako Deabrua arrisku bizian
Minbiziaren antzeko gaitz batek erdira murriztu du Australiako ugaztun berezi hauen kopurua, urtebetean 150.000tik 75.000ra jaitsi baita populazioa.
Gaitz honen ondorioz, martsupialio honi lehendabizi zauriak egiten zaizkio aho eta muturrean. Berehala, zauriok tumore bilakatzen dira eta dena desitxuratu ondoren hiltzeraino ahultzen dute animalia. Horretan diharduten ikerlarien ustez, gaitz hau erretrobirus batek eragiten du, ihesa edo neumonia asiarra sortzen duen mikroorganismoaren antzeko batek.

Kutsadura gutxituko duen birus artifiziala sintetizatu nahian
Marilandgo Energia Alternatibo Biologikoen Institutuko ikerlariek bakterioak suntsitzeko gaitasuna duen birus artifiziala sortu dute. Birus sintetikoak ez dira gaurkoak. Enzimetatik abiatuta, birus asko sintetizatu dira orain arte (esaterako, polioa) baina urteak behar izan dira horretarako. Mikroorganismo berriaren prozedura, berriz, egun eskas batzuetakoa izan da.
AEBetako buruzagiek itxaropen handiak ipini dituzte teknologia honetan eta urte gutxi batzuetan funtzio jakin baterako bereziki diseinatutako mikroorganismo koloniak lortuko direla uste dute. Adibidez, planta energetiko bateko kutsadura edo karbono dioxidoa jango duten mikroorganismoak edota ur erradiaktiboetako efektu kutsakorrak garbituko dituztenak.


Azkenak
Lanbide Heziketa euskalduna, noizko?

Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]


2025-06-26 | Aiaraldea
Arartekora jo dute, “Osakidetzak ez dielako osasun sistema publiko eta duinaren aldeko 5.646 sinadurei erantzun”

Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan. 


2025-06-26 | Antxeta Irratia
Euskararen Mapa osatu dute Urruñan engaiatu diren herriko 42 eragilerekin

Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


2025-06-25 | Euskal Irratiak
Betharram ikastetxearekin lotutako bortizkeria kasuak ikertzeko, lekukotasunen bilketa abiatu dute

Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute


Billabesa gidariek greba mugagabea eginen dute uztailaren 1etik aurrera

Hilabeteetako protesten ostean, TCC enpresako zuzendaritzak ez du aurrera urratsik egin eta langileek leher egin dute. Greba mugagabera doaz, baita sanferminetako ez ohiko zerbitzuetan ere. “Enpresak erantzukizunez jokatuko balu saihestu litekeen zerbait” dio langile... [+]


Sustrai Erakuntzak salatu du enpresa batek Nafarroako lau eremutan kobre meategiak ireki nahi dituela

Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa. 


Ehunka herritar elkarretaratu dira Hernanin San Joan gaueko eraso arrazisten kontra

Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]


Sánchezen NATOko tratuak hautsak harrotu ditu zenbait estatu kideren artean

Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.


Galdakao-Usansoloko eta Gernika-Lumoko ospitaleetako “prekaritatea” salatu du ESK-k

Sindikatuak adierazi du bi ospitale horietan behin-behinekotasunean daudela langile gehienak, eta ordezkapenak ez direla bermatzen; ondorioz, langileen lan-karga areagotzen dela. Gehitu du larrialdi zerbitzuetan “gainkarga” dagoela.


Ezusteko bila

Madrilgo presidente Ayuso faxistak itsuskeria egin dio EAEko lehendakari Pradalesi, euskaraz aritu delarik, harrokeriaz, aldibereko itzulpen sistema erabiltzeari uko egin eta alde eginda. PPko senatari batek ere “txorradatzat” hartu du “hogei... [+]


Oporrik ez elkartasunari

Prekaritateak prekaritate, Euskal Herriko ezkerreko militanteak, oro har, ez gara txarto bizi. Udako oporrak dira horren adibide, asko baikara atseden plan bikaina dugunok; ikastaldi aroko gure ekologismoari, ordea, keroseno kiratsa dario. Zein baino zein hegaldi garestiagoak... [+]


2025-06-25 | Castillo Suárez
Alferrikako bidaia

Lehengoan batera elkarrizketatu gintuzten Gonzalo Hermo poeta galiziarra eta neu. Kontatzen nion niri ere gustatuko litzaidakeela esatea nire aurrekoak marinelak izan zirela, baina nire familian denak dira galdatzaileak. Gainera, eremu industrial batean bizi naiz, itsasotik... [+]


Eguneraketa berriak daude