Etxe uzta


2003ko azaroaren 16an

Eskertzekoa da, astero-astero landareen inguruko hirurehun eta hirurogeita hamabost artikuluxka idatzi ondoren baten batzuk irakurtzen dituztela jabetzea. Aste batzuk badira txoko honetatik pagotxa-hazi eskea egin nuela eta Gipuzkoa eta Nafarroaren muga aldetik eskaintza bat baino gehiago jasotzea mirakuluaren parekoa iruditzen zait. Urrutixeagotik, baina halatsu piztu didate gaurkoa idazteko grina.
Ameriketan banbu kanaberaz etxe saldoak egiteko asmoak ugaritzen ari dira. Guadua deitzen diote han banbuari (Bambusa angustifolia, sinonimo erabilia Bambusa guadua). Landare hau gramineoen Poazea familiako belarra da; familia hau oso zabala, zaharrenetarikoa eta gutxien ikertu denetakoa da. Banbua landareen erreinuko dinosauru bizia da. Sasoia eta sasoian denean egunean 10 cm. baino gehiago hazi ohi da eta bere bestengusu batzuk metrotik gora ere hazten dira. Landare guztien gisan hazten ari den artean bizi da banbua ere; zuhaitzak, biziko bada, urtero-urtero egurrezko azal berri bat erantsi behar dio aurrekoari, banbuak, ordea, lehen dituenak bere horretan utzi eta inguruko lurrak kolonizatuko dituzten kanabera berriak ematen ditu.
Banbuak izugarrizko aberastasuna eskaintzen dio bere inguruan bizi den jendeari: paisaian txertatzen dituen onurez gain (lurraren higadurari eutsi, karbonoa metatu...) kimu berriak zainzurien gisa jaten dira, alkohola sortu daiteke, txinatarrek milaka urte daramatzate berarekin papera egiten, ikatza ere egiten da...
2000 urtean Kolonbiako Armenian gertatutako lurrikaran hormigoiez eraikitako etxeek lurra jotzen zuten artean banbuzko egitura zuten etxeek zut jarraitzen zutela jabetu ziren. Geroztik ikerketa ugari burutzen ari da eta etxe, zubi, pabilioi... asko eraikitzen ari da hormigoia eta baita zura bera baino berreskuragarriagoa, eta finean ekologikoagoa delako. Costa Rican ere "Proyecto Nacional del Bambu" deitu dutena medio milaka etxe eraikitzen ari dira.
Gurean ere gero eta maizago ikusten dira banbuak, bai baserrietan pardak, itxiturak eta abarretarako baita lorategietan ere. Inork eraikuntzaren bat egin nahi badu hauen kanaberekin hona hemen egin beharrekoen heptalogoa: 4-5 urteko kanaberak aukeratu, ilbeheran eta egunsenti inguruan moztu, lurretik altxatuta zutik hilabetez eduki izerdia husteko, garbitu eta ongi lehortzeko moduan aterpean jarri horitu arte, tratatu nahi baduzu pentaboratoa aukera egokia da, torlojo eta azkoinaz lotu, izpi ultramoreetatik babesteko itoko luketen berniz eta esmalteak baino hobea da liho-olioa erabiltzea.


Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude