Ahaztu entxufea

  • Loreak informazioa bildu behar du Interneten, hurrengo erreportajea bi egun barru entregatu behar baitu! Ongi pentsatu ondoren, parkean lan egitea erabaki du. «Eskerrak», pentsatzen du, «kablerik gabeko teknologia dagoen!». Hala, datorren asteburuan mendira joango da Patxirekin, bere mutil lagunarekin. Patxiri eguzkia asko gustatzen zaio, eta bide batez berak eta orain Ingalaterran dagoen Jon lankideak proiektu handizale horren inguruko zenbait xehetasun zehaztuko dituzte, larunbat arratsalderako hitzartua duten txatean.

2003ko irailaren 21ean
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Lorea gutako edonor izan daiteke. Istorioa 2003. urtean kokatua egon daiteke, baina agian aproposagoa da urte batzuk beranduago kokatzea, Wi-Fi edo kablerik gabeko sistema oso zabaldua dagoen urteren batean, alegia.

Kaliforniako Silicon Valleyn kokatuta dauden zenbait enpresetan ezarri ondoren, helburu komertzialetatik at sortutako sistema bat da Wi-Fi. Hasiera batean enpresa horietako langileek beren etxeetan ezarri zuten, ondoren beraien auzoetara hedatu zen eta pixkanaka arrakastatsu bihurtu den teknologia bilakatu da. Helburu komertzialak bere egin ditu, baina irabazi asmorik gabeko ekimen irekiak ere indartsu etorri dira kablerik gabeko teknologia horren ildotik.

Etorkizuna

Gaur egungo enpresa askoren nahia bulego mugikorrak izatea da. Besteak beste, horregatik bihurtu da hain ezaguna Wi-Fi sistema. Batzuk etorkizun oparoa aurreikusten diote. Forward Concepts aholkularitza etxeak, esaterako, 2007an AEBetan 530.000 kablerik gabeko sarbide puntu edo hot spot egongo direla aurreikusten du, Europan 800.000 eta Asian milioi bat eta lau milioi artean. Forrester Research-ek egindako azterketa baten arabera berriz, Wi-Fi sistemak ez du arrakastarik izango Europan, ordenagailu eramangarrien kopuru urriaren eraginez.

Edonola ere, jatetxeak, hotelak eta aireportuak kablerik gabeko teknologiari lekua egiten ari dira, badaezpada ere. Besteak beste, Mc Donalds katea San Franciscoko 75 jatetxetan eta Singapurreko 140tan Wi-Fi zerbitzua eskaintzen hasi da duela gutxi. Gainera, teknologia hau aproposa izan daiteke kablea sartzeko zailtasun geografikoak dituzten zonaldeetarako, nekazaritza guneetarako esaterako.

Ezaugarriak

Abiadurari dagokionez, oraingoz kablea baino motelagoa da. Orain arte segundo bakoitzeko lortu zitekeen abiadurarik handiena 11 Mb-ekoa zen, baina joan den ekainaren 12tik aurrera -802.11g estandarra onartu zenetik- 54 Mb-ekoa da. Hala ere, abiadura hori teorikoa da, trafikoa erabiltzaile guztien artean banatu behar baita eta praktikan ez baita kopuru hori lortzen. Bestalde, seinalea 100 metro ingururaino iristen da eta beronek hormak zeharka ditzake.

Arriskuak

Aipaturiko espektro erradioelektrikoa arazo bat izan liteke etorkizunean, Wi-Fi sistema aritzen den 1-10 GHz-ko zati horretan bertan hainbat komunikazio eta etxeko aparailuk funtzionatzen baitute. Eutsi ahal izango ote dio espazio horrek hainbesterainoko zamari?

Baina kablerik gabeko teknologiak bestelako arrisku edo arazoak ere ekar ditzake. Segurtasuna da horietako bat. Kablerik gabeko teknologiak WEP deituriko zifratze sistema erabiltzen du. Adituek diotenez, zifratze sistema hori puskatzea oso erraza da. Hain zuzen ere, Wi-Fi-ren arazo nagusiena zera da, komunikazioak airetik igortzen direla eta beraz, nahiz eta enkriptatuta egon, datuak seinalea iristen den eremuan dagoen edonork har ditzakeela. Gainera, WEB gakoak ez dira aldatzen, beraz behin segurtasun oztopoa puskatuta, berriro ere egin daiteke. Etorkizunari begira, 802.11i estandarra ateratzekotan dabiltza eta diotenez, bertan segurtasunak garrantzi handia izango du.

Hala ere, bada hainbeste zehazten eta aipatzen ez den beste arrisku bat ere: uhin elektromagnetikoez inguraturik egoteak gizartearen osasunean izan ditzakeen eraginak, hain zuzen ere. Oraindik ez da frogatu uhin horiek arriskutsuak direnik, baina nork daki zer entzutekotan garen.

Irabazi-asmorik gabeko ekimenak

Ordenagailuko programen ekoizpenaren kasuan helburu komertzialak dituzten egitasmoen eta software librearen inguruko mugimenduaren arteko dikotomia gertatzen den bezalaxe, kablerik gabeko teknologiaren esparruan etekinak bilatzen dituztenen eta inolako irabazi-asmorik gabeko komunitateak osatu nahi dituztenen arteko polarizazioa gertatzen da. Euskal Herrian ere badugu horren adibiderik: Bilbon, Gasteizen, Donostian eta Iruñean wireless komunitateak sortu dira. Kasu horietan pertsona talde bat elkartu da haririk gabeko teknologia beren hirietan zabaldu eta horrek eskaintzen dizkien abantailei probetxua ateratzeko. Beste kasu batzuetan berriz, hirietako udalak dira ekimenaren bultzatzaileak, dela turismoa erakartzeko, dela hiritarrei zerbitzu gehigarri bat eskaintzeko. Hori da esaterako, Espainiako Zamora herriko esperientzia.

Badirudi beraz, gero eta gehiago zabaltzen ari den teknologia dela. Hala ere, ziur txanpon egarriak oztopo bat baino gehiago jarriko dizkiola etorkizunean Wi-Fi sistemari. Esaterako, Telekomunikazioen Merkatuko Batzordearen ebazpen baten arabera, Interneteko sarbidea doan eskaintzea "lehia askean distortsioak eragin ditzakeen ekintza da eta hori telekomunikazioen sektorean indarrean dagoen araudiaren oinarrien aurka doa". AEBetan ere, Interneterako sarbidea eskaintzen duten zenbait enpresek iragarri dute beraien bezero diren zenbait enpresek konexioa beste erabiltzaile batzuekin banatzen dutela kablerik gabeko sareen bitartez, eta hori egitea debekatu egingo dutela.

Telekomunikazioen hainbat esparrutan gertatu ohi denez, hemen ere poltsikoaren eta jarrera altruista baten arteko dikotomia saihestezina da.

Euskal Herriko hainbat gune ari dira wireless teknologiaz hornitzen
Badira Euskal Herrian teknologia honen aldeko apustua egin duten enpresa eta instituzio gehiago. Esaterako, Euskal Herriko Unibertsitatea, zehazki Donostiako Informatika fakultatea izan zen Internetera kablerik gabe sartzeko aukera eskaini zuen Espainiako lehen unibertsitatea. Nafarroako Auritz berriz, kablerik gabeko Interneteko konexio unibertsala eskaintzen duen lehen euskal herria da. Gainera, SPRIk, Industriaren Sustapen eta Eraldaketarako Sozietateak leku publikoetan kablerik gabeko Internet konexioak diruz laguntzen ditu. Hala, "Konekta Zaitez WIFI" programari esker, Zestoako Bainuetxean, Robotiker enpresan, Kursaal Jauregian eta Bilboko Abba Parque Hotelean, besteak beste Internetera konektatzeko wi-fi guneak ezarri ahal izango dituzte. Urte amaiera bitartean 40 gune publiko teknologia horrekin hornitzea espero du Eusko Jaurlaritzak. Euskalduna Jauregia (irudian) jada prestatua dago.

Zer da?
Wireless: Haririk gabea esan nahi du.

Wi-Fi: Laburdura honek Wireless Fidelity (haririk gabeko fidelitatea) esan nahi du eta sare desberdinak haririk gabe konektatzeko erabiltzen den sistema izendatzeko erabiltzen da.

WLAN: Kableen ordez, antenak eta errezeptoreak erabiltzen dituzten sareak dira. Ingelesetik datorren hitz bat da, Wireless Local Area Network edo Hedadura Lokaleko Haririk Gabeko Sarea.

Hot spot: Harirk gabeko sare batera konektatu ahal izateko ezarri behar diren sarbide puntu edo zonaldeei deitzen zaie.

WEP: Kablearen Baliokidea den Pribatutasuna esan nahi du. Ingelesez Wired Equivalent Privacy. Haririk gabeko sare batera sarbidea, kable batera bezain segurua izan dadila ziurtatu nahi duen zifratze sistema da.

Bluetooth: Komunikazio sistema bat da. Bere izena Danimarkako errege Harold Bluetooth-etik hartu du. Errege horrek Danimarka osoa batzea lortu zuen eta Bluetooth teknologiak haririk gabe aparailu desberdinak konektatu edo lotu nahi ditu. Wi-Fi sistemak gainditu egin du lan-mahai baten gainean edo gela batean dauden aparailuak batzeko erabiltzen den teknologia hau, besteak beste Bluetooth-ek baino abiadura handiagoa duelako eta seinaleak zabalera handiagoa hartzen duelako.

Helbideak
www.redlibre.net
www.nextec.com.ar/redes_Inalambricas/redes_inalambricas.html
Bilboko wireless komunitatea: www.bilbowireless.net
Gasteizko wireless komunitateak: http://www.lagnetwireless.net/ eta http://membres.lycos.fr/vitoriawireless, www.anuestroaire.net
Donostiako wireless komunitate: www.euskalwireless.net
Iruñeko wireless komunitatea: www.pamplonawireless.net
SPRI: www.spri.es


Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude