EZPALAK


2003ko ekainaren 22an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Antzerki Ferien gorabeherak

Hazten ari da Donostiako Antzerki Feria. Hori dio Donostia Kulturako antzerki arduradun Norka Chiapusok. Iazko Ferian 250 programatzaile, antzerkigile, ekoizle eta alorreko beste hainbat bildu ziren. Uztailaren 9tik 12ra luzatuko den aurtengo edizioak 29 ikuskizun eskainiko ditu. Antonia San Juanen «El veneno del teatro», Golden Apple Quarteten «17 años Golden» edota Yllanaren «Marionetas del pene» dira aipagarrienetakoak. Euskal antzerkiari dagokionez, Hikak, Adosek, Vaivenek, Antzerkiola Imaginarioak eta Tentazioak hartuko dute parte. Dantzak ere lekua izango du. Damian Muñoz, Natalia Monge, Matxalen Bilbao eta Edu Muruamendiarazen koreografiak ikusi ahal izango dira. Nabarmena da ere kaleko ikuskizunen indarra, mundu guztitik etorriko baitira konpainiak. Nafarroako Erriberriko Antzerki Klasikoko Jaialdian berriz, oraindik ez dakite aurten kaleko ikuskizunik izango ote den. Zenbait arazoen ondoren, Nafarroako Gobernuak iazko aurrekontu bera eskainiko dio, 360.607 euro. Oraindik data zehatzik ez du, baina abuztuaren 8a eta 24a bitartean izango dela dirudi.




Euskal artearen bilduma osatuz

Obra batzuk erosi egin ditu Bilboko Arte Eder Museoak, beste batzuk oparitu egin dizkiote eta beste zenbait Foru Aldundiak utzi dizkio gorde ditzan. Modu honetan, euskal arteari eskainitako bilduma indartuko du Museoak. Marcial Aguirreren «Elena Kochen bustoa», Eduardo Zamacoisen «Bufoiak boloetan jostatzen» eta «Agurra» eta Enrique Nietoren «Mañaria» erosi ditu. Foru Aldundiak Raimundo Madrazoren «Damaren erretratua urdinean» eta ustez XV. mendekoa den anonimo bat utzi dizkio. Vicente Larreak Euskalduna Jauregiaren kanpoan dagoen eskultura handia egiteko eredu gisa erabili zuen «Dodekathlos» oparitu dio eta bi partikularrek Carmelo Ortiz de Elguearen eta Enrique Barrosoren lanak eman dituzte.


Hasi dira jaialdiak

Uda, musika eta jaialdiak. Osagai hauekin udan hiru jaialdi izango ditugu. Uztailaren 4an eta 5ean Sopuertan Mendebala jaialdia ospatuko da. Kantauriko musikak eta kulturak bilduko dituzte bertan. Tapia eta Leturia, Luar Na Lubre edota Budiñoren musika entzun ahal izango da. Egun berean hasi eta hilaren 6ra arte Arrosan azkenekoz egingo da Euskal Herria Zuzenean. 26 musika taldeen artean, Oskorri, Sorkun eta Skunk talde euskaldunak bertaratuko dira. Bestalde, uztailaren 11n hasi eta abuztuaren 2a arte luzatuko den Pirineos Sur jaialdiak 5.000 ikusle euskaldun espero ditu, nahiz eta ez duen euskal artistarik egitarauan. Programak musika latinoamerikarrari eskainiko dio leku berezia.


Musika zabaltzea.

Errenterian dagoen Euskal Musikaren Artxiboak, Eresbilek ez du bakarrik musika partiturak gordetzeko funtzioa. Gordeta dituztenak zabaltzea ere sartzen da euren helburuetan. Hori dela eta, euskal konpositoreen lanak argitaratzeari ekin dio. Orain artean, Norberto Almandozen sei lan zituen argitaratuak. Aste honetan jakin dugu Francisco Escudero maisuaren hamaika konposizio sinfoniko garrantzitsuenak argitaratuko dituela hiru urteko epean Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzaz. Eresbilek konpositore euskaldunen 80.000 lan gordetzen ditu. Horietako asko eskuz idatziak dira. Ondorioz, irakurtzeko zailtasun handiak daude. Horregatik, euskal musikagileen lanak argitaratzea garrantzitsua da elkarte musikalek euren errepertorioetan sartzeko aukerak handituko baititu.


Idazleak eta lan baldintzak

Konturatu ez arren, egungo lan munduan nola moldatu azaldu omen ziguten idazle klasikoek. Izan ere, Ramon Irigoyenek «Los clásicos en la empresa. Del currículo de Cervantes al acoso moral del Cid» liburuan bildu du lan baldintzen inguruan idazle klasikoek irakats diezaguketen guztia. Cervantes irakurriz curriculum bat idazten ikasi ei daiteke; Fray Luis de Leonek oposaketak gainditzen erakusten omen digu; Cid-ek akoso morala jasan ei zuen; eta Julio Cesarrek gidaritza zer zen azaldu zigun lehen aldiz.


Liburu zuria

Orain urtebete hasi ziren lanean Eusko Jaurlaritza, SPRI industria elkartea eta EITB «Ikus-entzunezkoen Liburu Zuria» osatzeko. Ikus-entzunezkoen alorraren diagnostikoa eta beharrezko estrategia finkatuko dituen txostena aurkeztu berri da. Hainbat ahuldade zehaztu ditu. Besteak beste, sektorearen atomizazioa, EITBrekiko menpekotasuna eta nazioartera iristeko gaitasun eza. Ondorioz, urtea bukatu baino lehen, Ikus-entzunezkoen Erakundeen arteko Batzordea (IKEBATZ) eta, ekimen pribatua prozesuan sartzeko, Ikus-entzunezko enpresen Clusterra sortzea proposatzen du Liburuak. Bigarren fase batean, bi erakunde sortzea aurreikusten du: Ikus-entzunezkoen Ekoizpenerako Elkartea eta Ikus-entzunezkoen Zerbitzu eta Azpiegituren Kudeaketarako Elkartea.


Azkenak
Javier Milei eta bere arreba eroskeria trama batekin erlazionatu dituzte filtraturiko audio batzuek

Argentinako hainbat hedabidek Desgaitasun Agentzia Nazionalaren buru den Diego Spagnuoloren audioak zabaldu dituzte. Argentinako Gobernuan eroskeria dagoela aitortu eta azaldu du horietan Spagnuolok, eta ustelkeria kasu horren buruetako bat Argentinako presidente Javier Mileiren... [+]


2025-08-28 | Gedar
Bere historian lehen aldiz, 110.000 milioi euroko kapitalizazioa gainditu du Iberdrolak

Europako energia-enpresarik handiena da jada, eta bi handienetako bat munduan.


Frantziako Gobernuaren aurka “guztia blokeatzeko” deia indartzen ari da

Irailaren 10a izanen dute protestarako lehen hitzordua. 2018 urteko Jaka Horien mugimenduaren segipen gisa ikusten dute anitzek deia, nahiz eta alderdi politikoak eta sindikatuak dinamikari lotu izanak ezberdintzen dituen biak. François Bayrouren austeritate politikaren... [+]


Udazken beroa Frantzian?

2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.

Horri gehitu behar... [+]


Alemaniak derrigorrezko zerbitzu militarra “beharrezkoa” denean ezarriko lukeen lege proiektua onartu du

Europako azken urteetako joerari jarraiki, derrigorrezko zerbitzu militarraren harrabotsa Alemaniara heldu da: SDP Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata buru duen Defentsa Ministerioak borondatezko soldadutza ezarriko lukeen lege proiektua onartu du, "beharrezkoa" denean... [+]


Nafarroako lau pilotari ijitori omenaldia egin diete Mañuetako pilotalekuan

Flamenco On Fire jaialdian ospatu dute ijito komunitatearen, flamenkoaren eta pilotaren arteko harremana. Iruñeko Alde Zaharreko Mañueta pilotalekuan antolatu dute jaialdia, eta bertan omenaldia egin diete lau pilotari ijitori.


2025-08-28 | Jon Aleman Astitz
Supremazismo espainiarren “kontsentsu linguistikoa”

Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.

Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]


2025-08-28 | Iñaki Lasa Nuin
Gure jaiak

Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]


2025-08-28 | LAB sindikatua
38 urteko garraiolari bat hil da Erriberrin

LABek jakin ahal izan duenez, Iruñeko garraiolari bat hil da asteazken goizaldean Erriberrin, lanerako zerabilen kamioia bidetik atera eta irauli ostean.


Polizia “talde zaurgarri”?

Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]


Hainbat ekintzailek bidea moztu diote Israel-Premier Tech txirrindularitza taldeari Espainiako Itzulian, Gazako genozidioarengatik

Hainbat lagun errepidera atera dira Palestinako banderak eta Gazako genozidioaren aurkako mezuak eskuan, eta Israelgo taldeko txirrindularien taldekako asteazkeneko erlojupekoa oztopatu dute. Etaparen ondoren argitaratutako ohar batean, taldeak manifestarien "ekintza... [+]


Martxoaren 15 eta 22an iraganen dira Ipar Euskal Herriko udal hauteskundeak

Bozketa arauei dagokionez hainbat aldaketa bideratu zituen maiatzaren 21ean bozkaturiko legediak. Bozkatzeko prozedura argiturik, abuztuaren 27an eman du hauteskundeen agendaren berri Frantziako Gobernuaren bozeramaileak.


Gabriel Aresti omentzen arteak bateratuz

LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.


Estefi Etxebeste
“Mentalki ongi prestatzea dirudiena baino garrantzitsuagoa da harri-jasotzean”

Abuztuaren 9an errekor berria ezarri zuen Estefi Etxebestek (Ituren, Nafarroa, 2002) Sunbillako Ramon Latasa pilotalekuan. 100 kiloko harria 59 aldiz goratu zuen, eta 2014an Idoia Etxeberriak ezarritako 56 altxaldiak gailendu.


2025-08-27 | Patxi Azparren
Askapen prozesu heterokroniko, poliedriko eta “kuantikoa”

Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!

Prozesu heterokronikoa

Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]


Eguneraketa berriak daude