BERTSOAREN GARAIPENA


2003ko ekainaren 15ean
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Hambi urtez Prudentzio Deuna Sariketa antolatu eta gero, Arabako Bertsolari Txapelketa antolatzeko erabakia hartu zuen iaz Arabako Bertsozale Elkarteak. Apustua handia izan arren, ilusio eta lanarekin, ezarritako helburuak arrakastaz betetzea lortu zuten. Elkarteko idazkaria den Oihane Perearen ustetan, iazko Txapelketan enbido bat bota zuen Elkarteak, «zein karta egokituko zitzaigun jakin gabe botatakoa izan zen, baina pareak eta jokoa tokatu zitzaizkigun». Aurtengoa ordea, errazagoa izan da Oihaneren ustez, pareak eta jokoa aurretik ziurtatuta zituztelako.


Antolakuntza

Antolamenduari dagokionez, iaz baino eskarmertu handiagoa somatu da txapelketa hasi zenetik finaleko saiora arte. Talde lana oinarri, ia akatsik gabe aurrera eraman baitituzte egin beharreko lanak. Gai jartzaile taldea adibidez, aurten sortu dute eskualde desberdinetako jendea elkartuz. Bakoitzak bere inguruko saioetan lan egin du eta ekarpena aberasgarria izan da. Aurrera begira, epaile taldearekin ere asmo beretsua daukate. Hedabideen eta gizartearen aldetik oihartzuna aurreko urtetan baino handiagoa izan dela ere azpimarratu behar da.

Bertsolarien maila goraka doala ukaezina da. Aurtengoan ezusteko bat baino gehiago izan da, txapelduna, besteak beste, berria baita. Zigor Enbeitak, zazpi urtetan nagusitasuna erakutsi ondoren, Asier Otamendiri kendu egin dio txapela. Bertsotarako dituzten dohaiak erakutsita finaletik oso gertu geratu dira Irati Anda eta Iñaki Viñaspre gazteak, eta finalean ohiko zen Rikardo Gonzalez de Durana ere, Printzipaleko saiorako aukerarik gabe geratu zen. Beste urte batzutan ez bezala, Txapelketa hasi berritan, inor gutxik esan zezakeen nortzuk izango ziren finalean jardungo ziren bertsolariak. Argi ikusten da mailarekin batera, bertsolari kopurua ere gorantz doala Araban.

Txapelketako arrakasta dena den, urtetan zehar egunak joan egunak etorri Elkartean egindako lanaren isla dela esan daiteke. Jende asko dago buru belarri eguneroko eginkizunetan murgilduta: Elkartean, antolakuntza lanetan, bertso eskoletan irakasten eta abar.

«Bertsozale Elkartearen proiektuarenganako konfidantza eta konpromiso handia somatzen dut jende honengan», erantzun zigun Oihane Pereak Araban bertsolaritza sustatzen dabiltzan pertsonengatik galdetzean.


Bertso eskolak

Bertso Eskolek eta hauen arteko hartueman eta koordinazioak ezinbesteko papera jokatzen dute Elkartearentzat, bere lanen artikulazioan. Urtean zehar aktibitate ugari antolatzen dira. Eskoletako haurren eta Gazteen topaketak urtero, astebukaera oso bateko gozamen bihurtzen dira, Eskolarteko Txapelketarekin batera.

Materialgintzan eta herrialde mailako ikastaroetan ere aurrerapausoak eman dira. Azken urtean adibidez, gai jartzaile taldea eta bertsolarien teknika trebatzeko ikastaroak egin dituzte kanpotik adituak ekarriz.

Honetaz gain, zenbait herrietako eskoletan, Hezkuntza Arautuan hasi dira gaztetxoak bertsolaritza ezagutzen. Elkartean diharduten bertsolari eta bertsozaleak joaten dira eskoletara, bertako irakasleen laguntzaz, haurrei, ikasteaz gainera, une ederrak igarotzen laguntzera.

Elkarteak bestalde, edozein herritako bertso saio, lehiaketa eta ekimen egin eta egiten laguntzen du. Oihaneren hitzetan, «akuilu lana egin nahirik» esku bat luzatzea da helburua. Esaterako, Mendialdeko Errebantxa Saria, Bertsolari Gazteen Bagare Saria, Gasteizko jaietako Aihotz plazako bertso saioak...

Honen guztiaren borobilketa gisa definitu digu Oihane Pereak Arabako Bertsolari Txapelketa, eskualde eta herrialdeko bertsozale eta bertsolarien topagune eta festa bihurtu baita.

Denbora aurrera doan heinean, Araban bertsoa ere aurrera doa gogoak bultzatuta. 21 urte igaro dira bertan lehen bertso eskola sortu zenetik; astiro-astiro, baina gelditu gabe aritzeak bere fruituak eman ditu.

Gasteiztik herrietara
Herrietako bertso eskolak poliki-poliki, pisu eta indar handiagoa hartzen ari dira. Bertsolaritza eta bertsozaletasunari dagokienez, Gasteiztik herrietarako zabalpena errealitate bihurtzen ari da, Amurrio, Laudio, Legutio, Agurain, Araia, Kanpezu eta Errioxa inguruan, esaterako, mugimendu handia baitago egun. Txapelketan adibidez, Aiara, Gorbeialde eta Gasteizko bertsolarien presentzia egon da, duela urte batzuetako egoera ikusita ezinezko irudituko zitzaiguna.

Zigor Enbeita, Arabako txapelduna: «Orain arteko finalik onena izan da»
Zigor Enbeita Izarran bizi da egun. 32 urte dauzka eta Prudentzio Deuna Sariketako partaide izan da urtero, txapela bi urtetan jantzi duelarik. Arabako Bertsozale Elkarteko lehendakaria da eta aurten, bi urtez finaletik kanpo gelditu ondoren, berriro txapela eskuratu du.

Zer sentitu zenuen txapeldun zinela jakitean?
Poza. Batez ere lan asko egin ondorengo saria delako. Ikusi dut, lan gogor eginda helburuak lortu egiten direla.

Txapela jantzi zizun pertsona aita izatea ere polita izango da?
Berezia izan zen aitak txapela ematea. Bera izan nuen bertsolaritzan maixu.

Lehenago Prudentzio Deuna Sariketako txapelduna birritan izana zara. Oraingoa hobea izan al da?
Bai. Iaz izena aldatu genion eta orain Arabako txapelduna naiz, ez Prudentzio Deuna Sariketakoa. Gainera azken urteetan, ez dut asmatu eta deskolgatuta geratuta nengoelako sentsazioa neukan. Otamendiri kentzeak ere poza ematen du.

Nola ikusi zenuen finala?
Orain arteko finalik onena izan dela esango nuke. Bertsolari gehienak beren mailan jardun ziren. Manex ikusi nuen oso gorabeheratsu. Oso bertso onak bota eta akats nabarmenak egin zituen aldi berean, eta hori baino gehiago eman behar luke. Otamendi ere ongi aritu zen, beste urte batzuetan bezala ez asmatu arren.

Lanak bukatuta pentsatzen al zenuen txapelduna izango zinela?
Ez nekien ziur. Ariketa batzuetan asmatu nuela uste dut, baina kartzelako lanarekin ez nintzen gustura gelditu. Oihane Pereak ariketa batzuetan oso maila ona erakutsi zuen. Zalantzak izan nituen, txapela norentzat zen jakin arte.

Zein asmo duzu aurrera begira?
Orain arte bezala lanean jarraitzea. Datorren urteko Txapelketan ongi aritu eta Euskal Herriko Txapelketarako sailkatze saioetarako ere ongi prestatzea dut helburu.


Azkenak
2025-07-18 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


2025-07-18 | Gedar
SAPAri 2,3 milioi emango dizkio Espainiako Industria Ministerioak

Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.


Euskara, katalana eta galiziera Europar Batasuneko hizkuntza ofizial gisa aitortzea babestu dute hainbat unibertsitatek

Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]


Aurreakordioa erdietsita, Eskirozko BSH enpresa abenduan itxiko dute

Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Epai euskarafoboen gainetik, euskaraz jarraituko dutela jakinarazi eta protestara deitu du UEMAk

​UEMAren zuzendaritza batzordeko kideek hedabideen aurrean agerraldia egin dute ostegun eguerdian Zarautzen, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboa salatzeko. Epaia "larria" dela adierazi dute, eta batez ere udalerri euskaldunei eta euskaraz aritzen... [+]


2025-07-17 | ARGIA
EH Bildu: “Ez da nahikoa salaketa, hizkuntza politika ausartak behar dira”

Nerea Kortajarena EH Bilduko legebiltzakideak prentsa agerraldi batean esan du Eusko Legebiltzarrean dauden "gehiengoak" baliatu beharko liratekeela "hizkuntza politika berri bat ahalbidetzeko". 


Eguneraketa berriak daude