GARZONKERIAK AEK-N
Garai hartan, 1998ko azaroan, AEKn administratzaile lanetan ari ziren 14 bat lagun, ETArekin loturak zituztenaren akusaziopean, Madrilera deklaratzera deituak izan ziren. Koordinakundeak oso larritzat jo zuen gertatutakoa, baina «Euskaldunon Egunkaria»ren aferan ez bezala, orduan ez zen atxiloketarik egon.
Gertatutakoak baina bere ondorioak izan zituen. Alde batetik AEK 18/98 sumario barruan txertatu zuten eta bestetik, iruzur fiskal hori aztertu asmoz, administratzaile judizial bat ezarri zitzaien, zeinak, AEKren gestio eta mugimendu guztiak kontrolatuko zituen. AEK-k funtzionatu ahal izateko, administratzaile judizialaren onespena behar zuen. Horrek guztiak, hornitzaileei begira sortzen zituen oztopoak ez ziren gutxi izan. "Pertsona bat zegoen Madrilen, eta guk hemengo gertaera eta mugimendu guztien berri eman behar genion hari, horrek eskatzen dituen bidaiekin, bere onespenak..." azaldu digu Joxe Leon Otañok.
Garzonek ipinitako epea igaro ondoren, administratzaile judizialak ordura arte aztertutako guztiarekin AEKren aldeko txostena egin zuen, leporatzen zenaren gainean ez zuelako inolako zantzurik bilatu. "Berak ulertzen ez zuena zen, langileok gure soldatarekin nola irits gintezkeen hilabete bukaerara" gaineratu du Otañok.
"Hasierako akusazio guztiak gainetik kendu ziren, hiru urte igaro ondoren eta horrek guztiak ekarri zuenarekin, bai matrikulazioan, bai hedabideetan uneoro eman zitzaigun jipoia..." gaineratu du Otañok.
Iruzur fiskalari zegokion akusazioa, ordea, hor zegoen. Alde batetik Gizarte Asegurantzarekiko eta bestetik BEZarekiko. Auzia EAEko auzitegietara etorri zen. "BEZari dagokionez, guk hasieratik esan genuen berau arautzeko ahala EAEko diputazioek zutela. Guk bagenituen aktak, zeinetan gure kontratazio motetan BEZa salbuetsita zegoela esaten zen. Hala ere euren ustetan iruzur bat zegoen, eta BEZari zegokion iruzur horrek 2.043.441 euroko iruzurra esan nahi zuen. EAEko auzitegiek aktak ikusi ondoren BEZetik salbuetsita geundela ikusi zuten. Iruzurrik ez zegoenez, kasua itxita geratu zen" azaldu du Otañok.
Garai hartan AEK-k hitzarmen bat egina zuen. Hau da, laboralizazio plan baten barruan sartuko zirela 2000. urtean. Zertarako? Gizarte Asegurantzarekiko % 100 egoteko. "Aurkitu zutena zer zen? 1996an ez geundela % 100ean Gizarte Asegurantzari zegokionean. Baina hori gauza jakina zen" adierazi du Otañok.
Akta guztiak burutu eta banan banako zenbaketa egin ondoren, horrek 2.524.250 eurotako isuna edo balizko iruzurra suposatzen zuen. Hori zen AEKri leporatzen zitzaion iruzurra. Erabakiaren aurrean helegitea ipini, eta egun ebazpenaren zain daude.
"Orduan geratzen zitzaigun aukera bakarra, balizko iruzur hori Madrilekin negoziatzea zen. Hau da, ordaintzen hastea. Negoziaketa hori hasiz gero, egunean egongo ginatekeen edozein egitasmo aurrera eraman eta diru laguntzak jasotzeko. Hala egin genuen, asko kostata eta Madrilera joan-etorri ugari egin ondoren. Gure ondasunen %80 berme gisa jarriz, negoziaketa onartu zuten" azpimarratu du Otañok.
"Oso luze jo zuen, kontraste handiak eginez, garai hartako egitura, barne funtzionamendua eta egitura guztiak eraldatzeko asmoarekin. Eraginkortasunean irabazi, gauzak ahalik eta gastu gutxienekin egin, operatiboagoak izan eta gizarte mailan ere eskaintza ahalik eta toki gehienetara iristea izan ziren finkatu genituen erronkak" adierazi du Otañok.
Eskaera arruntari dagokionean, gabezia batzuk sumatu zituzten orokorrean, eta AEKri zegokionean segur aski intzidentzia handiagoarekin. Garzonen aferak ere horretan pisu handia izan baitzuen. Eta noski, horrek guztiak jendearengan eragina izan zuen.
"Guk Plan Estrategikoa burutu genuen urte hartan, esandako guztiak kontuan hartuz, gerria estutu eta eraginkortasunean irabazi asmoz, aurrera begirako erronkak tokian tokiko eskaintza berriak zirela ikusi genuen. Hor zegoelako Helduen Euskalduntze Alfabetatzearen etorkizuna, hor eta betiko eskaintzetan" gaineratu du Otañok.
Bi atal nagusi ari da saila aztertzen; alde batetik euskararen sustapena nola bideratuko den, eta bestetik langileriari dagokionean, egoera nola aldatuko den (lan baldintzak, formazioa...). Hau guztia Euskalduntze Alfabetatze saila burutzen ari den bidea da.
Bestalde, HABEk abian ipini du Helduen Euskalduntze Alfabetatzearen norabidea zehaztuko duen bideragarritasun plana. Ondorioz, aurrerantzean jarraitu beharreko bidea zein izango den definituko da. Izan ere eskariaren beherako joeraren aurrean, sektoreak aldaketa baten beharra duela aurreikusi da.
Oraingoz, enpresa bati eman zaio egoeraren diagnosia egiteko lana. Bertan, 1993tik 2001era Euskalduntze Alfabetatzeak izan duen bilakaera aztertu da. Eta dagoeneko lehenengo fasea itxi da.
Ikerketa horren ondoren, HABEk ekainerako Euskalduntze Alfabetatzeari buruzko dekretu berria egingo du. Helduen Euskalduntzearen diseinu berria izango da, aurrera begira zer egin behar den zehaztuko duen diseinua.
Beraz saila osatzen duten eragile eta Hizkuntza Politikarako sailaren baitatik aterako da, hemendik aurrera Helduen Euskalduntze Alfabetatzea izango dena
Egoera horren aurrean egoitza bat erosi zen Baionan. Alde batetik Baionan dagoen euskaltegia zentralizatzeko, eta bestetik Iparraldeko euskaltegiak kudeatuko dituen bulegoa osatzeko.
"Baina oraindik ez gaude bertan kokatuta, egoitzak obrak eskatzen dituelako, eta mementoz, bertan inbertitzeko baliabiderik ez dugulako. Egoerak aukerarik ematen ez duelako. Beraz, in passe batean gaude, baina helburua horixe da, egoitza sendo bat egitea, iparraldean ere gauzak sendotu daitezen" azaldu du Otañok
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.
Israelgo lehen ministroa Segurtasun Kabinetearekin biltzekoa zen asteartean, "Gaza osorik okupatzeko planaz" eztabaidatzeko eta hori aurrera eramateko; baina atzeratu egin dute bilera. Israelgo armadaren buru Eyal Zamirrek, aldiz, Gazan diharduten lurreko soldaduei... [+]
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Pablo Gonzalez Polonian atxilotu zuten 2022an espioitza leporatuta. 2024ko abuztuan aske utzi zuten baina ez zuten bere prozesua itxi. Orain, prozesua berriz ireki eta epaileek 2025eko udazkenean epaitu nahi dute Gonzalez.
Bigarren aldiz da El Salvadorko presidente Bukele, konstituzioak legegintzaldi bat baino gehiagoz presidente izatea debekatzen badu ere. Orain, konstituzioa aldatu eta nahi beste aldiz hautatu dezakete presidentea.
Gasteizen igandean eginiko agerraldian, Txosnak. Gureak, denonak dinamikako kideek gaitzetsi dute txosnak ez direla enpresen gisara tratatu behar: "Gure ospakizunak edukiz hustu nahi dituztenen kontra, konpromisoaren, aniztasunaren eta autogestioaren alde egiten... [+]
Urtero legez, hitzordua izan dute igandean Sare eta Etxerat elkarteek Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan. Euskal preso, iheslari eta deportatuak etxeratzearen aldeko aldarriak egin dituzte.
Bahituen "egoera larriaz" eztabaidatuko dute biltzarrean egongo diren herrialdeek, Danny Danon Israelek Nazio Batuen Erakundean duen enbaxadorearen arabera. Hamasek adierazi du bahituek osasun arreta jasoko dutela baldin eta Israelek Gazara laguntza humanitarioa... [+]
Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]