Ezkerreko abertzalea naizela uste diat, Pello. Ezkerrekoa zeri esaten zaion noski. Botereari neurri zorrotzak jarri behar zaizkiola uste diat, ezin zaiola harrotzen utzi. Botere handia gutxiren eskuetan dagoenean zanpatuen kopurua eta zapalketaren gordina hazi egiten dela ikusia bainago mundura etorri nintzenetik. Eta etorri aurretikoak aztertuta, beti modu berean gertatu dela ikasi ahal izan diat.

Zapalduta daudenenganako joera abegikorra ezinbestekoa dudalako ere ezkerrekoa naizela iruditzen zaidak. Bihotz kaskatu honek sufritzen duenarenganako laguntasuna eskatzen zidak. Agintedunenganako justu kontrakoa gertatzen zaidala gainera. Eta horri guztiari era politikoa ematearen aldekoa nauk noski. Ez duk asmoetan eta otoitzetan geratzeko kontua.

Uste diat abertzalea ere banaizela. Nire lagun batek aurpegiratzen zidak: "O sea, eres patriota". Ez ba. Ez zaidak iruditzen elkarren itzulpena direnik. Patriota erdal hitzak, itsusia izateaz gainera (horregatik behar bada), esanahi ezkorra dik bere baitan, muturrera eramandako zerbaitena. "Pero eres nacionalista?". Hau normalean nazionalismoaren kontra sekulakoak eta bi bota ondoren. "Me parece que no soy nada que acabe en -ista". Horixe izaten duk nire erantzuna.

Abertzalea naizela egingo niake hala ere. Iruditzen zaidak, era labur eta soilean esanda, euskaldunok ez dugula zorte handiegirik izan gure administrazioak antolatzeko garaian. Boteredunen interesei men egin izan behar zieagu antzinatik, gure antigoaleko jauntxoek ez zietelako inoiz euskal soziedadearen interesei begiratu, beren patrikarenei baizik. Heredentzia makurra utzi zigutek. Bestetik, euskaltzalea izanik, uste diat euskal kultura sendo bizi dadin zazpi euskal herrien administrazio ahalik eta batuen eta autojabeena izatea komeni zaigula. Zehatz mehatz nola egin beharko litzatekeen ez dakidan arren, zatituta gauden bi estatuak horren nazionalistak eta zentralistak izanik - tradizioz, antolamenduz eta kultura propagandistikoaz- ez zaidak begitantzen bestela inoiz bake handirik emango digutenik.

Ez diat uste, ordea, ezker abertzalekoa naizenik. Besteak beste, ezker abertzaleak ez ezkerreko eta ez abertzale diren jarrerak denbora luzean mantendu dituela iruditzen zaidalako. Eta ez huskerietan, baizik eta sakon sakoneko kontuetan. ETArekiko morrontza lazgarrian, esaterako. Gaztetxoen erabilpena ere ongi ikusi izan dik eta bultzatu ere bai. Eta disensioaren aurreko jarrera itxi baino itxiagoa izan dik. Mendeku eta guztiz.

Hala ere, beltza, atzeratua, emakumea, iraktarra, arrantzalea, baserritarra, ETAren eta polizia torturatzaileen biktima, sufritzen duen edonor naizen bezala, orain ere, joku zikin gezurteroz baliaturik ilegalizatu dutenean, ezker abertzalekoa naizela uste diat.

Izua sortu nahi zigutek, Pello. Elixabetek horixe zioen. Eta egia duk. Baina beraiek ere izututa zaudek. Eta gure arteko asko ere izutu egin dituk. Ez da, baina, izuaren garaia, inoiz ez delako eta orain inoiz baino gutxiago. Erreflexiorakoa duk. Hik politak bota hituen Ongi Etorri ekitaldiko hitzalditxoan: Zer egin dugu gaizki euskaldunok horrela egon gaitezen, gure gazte asko espetxean urtetan eta urtetan usteltzen egon daitezen? Gure herriaren izena eta izana horren maiseatua egon dadin? Euskaldunon libertatearen izenean libertatearen kontrako hainbeste atentatu eta bidegabekeria gerta daitezen? Zergatik erreten handi hori, lubaki sakon hori abertzale eta abertzale ez direnen artean? Nondik atera da, nork sortu du eta handitzen?

Espainia gaixorik zagok, hire omenezko ekitaldian gogorarazi ziguten Xabier Agirrek eta Emilio López Adanek. Dituen agintariak eta hedabideak gaixotasun larri baten sintomak dituk. Eta sendatzen lagundu behar zioagu. Baina Euskal Herria ere gaixo zagok eta oraindik ez gaituk geure sintometaz ongi ohartu.
Hik gaixotasunari aurre egiten asko dakik. Lagundu mesedez. Ahal duala uste diat, Pello