GARDENTASUNAREN DESAFIOA

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Guggenheimeko 103 aretoan ikusgai dauden bost lan hauek museoko bildumaren parte dira, hots, lehenago ere berauek ikusteko aukera zuen bertara hurbiltzen zen bisitariak. Baina asteotan, lan guztiak batera ikustean, argi ikusten da lan hauek batzen dituen elementu artistikoa: argia eta gardentasuna erabiltzen dute errealitatea irudikatzeko.

Bost artelanek puntu horretan bat egin arren, Petra Joos erakusketako komisarioak adierazi bezala, «ikuspuntu, ideia eta forman bereizten dira». Horregatik teknika eta material desberdinak erabili ditu artista bakoitzak.


Bizitza hauskorra.

«Levitas» izenburuko lana Javier Perez artista bilbotarrak burutu zuen 1998an. Lurrean barreiatutako beira puztuko esferek osatzen dute lan hau. Esferak barrutik hustuak daude eta arrasto bitxiak irudikatzen dira modu horretan. Lan honen bidez bizitzaren hauskortasuna eta ezegonkortasuna aditzera eman nahi izan du Perezek.


Alabastrozko gela.

Cristina Iglesiasek bi lan ditu erakusketa honetan. Horietako bat, «Titulurik gabea (Alabastrozko gela)» 1993an egin zuen artista donostiarrak, burdina eta alabastroa erabilita. Estalki materialaz gain, argiak eta honek hartzen duen espazioak berak ere osatzen dute obra. Egitura garbi ikusten da obra honetan eta, modu horretan, aipatutako elementuen (materialen, argiaren eta espazioaren) ezaugarriak agerian daude, egituraren eta formaren konplexutasuna bezala.


Kontraesana

.
Cristina Iglesiasek erakusketa honetan duen bigarren lanak «Titulurik gabea (Sareta II)» du izena eta 1997an egina da. Zura, erretxina eta brontze hautsa erabili ditu Donostiako artistak sareta edo zelosia arabiarrak gogora ekartzen dituen gela exotiko hau osatzeko. Hortaz, erabilitako materiala ez da gardena, baina sareta horrek ematen dio gardentasuna obrari. Modu horretan, barrutik kanpoan dagoena ikus daiteke eta kanpotik ere barruko espazioa ikusten da. Iglesiasen lanean ohikoa da artistak kontraesana bilatzea eta lan honetan ere edukiak elkarren kontra ari direla dirudi, gela hau aldi berean babesleku eta kartzela edo kaiola izan baitaiteke.


Sendotasun faltsua.

Susana Solano artista katalanak Burdina, PVC, soka eta argazkia erabili ditu «Jaosokor» (1997) izeneko lana egiteko. Sendotasun itxura faltsua ematen du kanoa formako obra honek, egitura sendo hori osatzeko material garden eta arina erabili baitu. Plastikozko zati gardenak uraren ezaugarriak islatu nahi ditu eta argia ezinbestekoa da lan honetan ere. Joos komisarioak dioenez: «Argiak ematen dio materiari itxura eta zentzua». Obra hau Indonesiako indigena baten argazkiak ere osatzen du. Izan ere, lan honek artistak bertara egindako bidaia du oinarri. Lan honen bidez artea munduarekin harremanetan jartzeko premia eman nahi du aditzera Solanok.


Emakumeen plazerra.

Juan Luis Moraza gasteiztarrak erretxina sintetikoz egindako takoiak erabili ditu «Estasia, statusa, estatua» (1994) lanerako. Zapata takoi hauek tamaina eta forma ezberdinekoak dira baina, modu ordenatuan ilaratan jarrita daude eta horrela emakumezkoen plazerra irudikatu nahi izan du Morazak. Artista honek formarekiko eta egunerokotasunarekiko interes berezia agertu ohi du eta hori lan honetan ere islatzen da. Joosen hitzetan «objektuen mugen aurrean ere kezka sentitzen du eta gai transzendenteagoak adierazten saiatzen da».
Erakusketa honetan, beste askotan bezala, hainbat artisten lanak biltzen dira kontzeptu beraren inguruan. Petra Joosek adierazi bezala, «dagoeneko ez dago artista talderik, inguruan duten errealitatea islatu nahi duten ahots indibidualak dira hauek». 60ko hamarkadan artistek gizarte hobe baten alde aktiboki borrokatzen zutela dio komisarioak. 90eko hamarkadan aldiz, globalizazioan murgildutako munduaren aurrean, «artisten lanak gizarte aldakorra rentzat desafio bilakatzen dira». Eta «Gardentasunak» gizarte opakoaren desafio


Azkenak
Tentsioa eta liskarra Gasteizko Udaleko osoko bilkuran, herritarrek PPko zinegotzi Antépararen negozioak salatzean

Ekainaren 20ko osoko bilkuran, herritarren txanda baliatuta, hitza hartu zuen Auzoan Bizi etxebizitza sareak, gasteiztar guztiei errolda eskubidea bermatzea aldarrikatzeko. Etxebizitza sareko kideek PPko zinegotzi Gustavo Antépararen negozioak ere salatu zituzten, eta... [+]


San Martzial eguna, Irungo Udalak elikaturiko marmotaren eguna

Irungo udal gobernua ez da gai izan 29 urte luzetan alardeari lotutako gatazka konpontzeko… ez duelako nahi izan, beste alde batera begiratu duelako, alarde baztertzailea babestea aukeratu duelako, ausardia politiko falta eta arduragabekeria instituzional itzela erakutsi... [+]


Oporretako plana

Ostirala da, bero handia egin du gaur ere. Baserriko lanak bukatu ditugu, belarretan egin dugu. Nekatuta, izerditan, berotuta, baina pozik! Denon artean lortu dugu, denok bat ekinda lana hobeto egiten da.


2025-06-30 | Jakoba Errekondo
Zelai gorrietako gorbela eta patata

Belazea gorri azaltzen zen, egun batetik bestera. Gorri-gorri, gorri bizi urrutitik ikusgarri. Gorbela zen, itsas-belarra edo alga. Nekazariak itsas bazterretik bildu eta lehortzeko belazean zabaltzen zuena. Gorbel arrea eta gorbel gorria izaten ziren eta gu bezalako... [+]


2025-06-30 | Garazi Zabaleta
Oiartzun Burujabe
Auzolan praktikak herriko nekazari eta abeltzainekin

Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]


2025-06-30 | Nagore Zaldua
Itsaso bat zahagi gardenetan

Aszidiak tunikadun modura ere ezagutzen diren itsas ornogabeak dira. Munduko ozeano guztietan dauden animalia iragazle sesilak dira: bizitzaren zatirik handiena azalera solidoetara –arroka, maskor edo egitura artifizialetara– finkatuta emango dute, ura etengabe... [+]


2025-06-30 | Uriola.eus
Ertzaintza auzokideei oldartu zaie Bilboko Alde Zaharreko familiaren etxegabetzean

Goizean goiz bildu dira ostiralean (ekainak 27) AZET Etxebizitza Sindikatuko kideak eta Alde Zaharreko auzokideak etxegabetzearen aurrean deitutako auzo erantzunera. Bi ordu baino gutxiagoan adin txikiko seme-alabak dituen familia bat etxegabetu dute Bidebarrieta kalean... [+]


2025-06-30 | Irutxuloko Hitza
Zortzi errefuxiatu familia etxegabetuko dituztela salatu du Donostiako Etxebizitza sindikatuak

Ostiral arratsaldean (ekainak 27) egindako agerraldian, Etxebizitza sindikatuak elkartasuna adierazi die etxegabetuko dituzten zortzi errefuxiatu familiei, tartean adin txikikoak daude, eta haien egoera salatu du. 


Hernaniko Txosna Batzordea: “Faxismoari eta arrazakeriari bidea itxiko diegu”

Hernaniko San Joan jaietan magrebtarren kontrako eraso gehiagoren berri eman dute Hernaniko Txosna Batzordeak eta Amher SOS Arrazakeriak. Salatu dute herrian asteak daramatzatela "jarrera, gezur eta ekintza antolatu arrazistak" bizitzen, eta ohartarazi dute: "Hau... [+]


Fermin Leizaolaren mundu interesgarriak

Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.  

Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]


Lurra eta konpromisoa ardatz, Bizkaiko hamar emakume baserritarren historia kaleratu dute

Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.


2025-06-27 | Hala Bedi
Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote uztailaren lehenetik aurrera

Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.


LGTBIQ+ Komunitatearen Nazioarteko Egunaren bezperan, “sexu askapena eta harrotasuna” aldarrikatu ditu EHGAMek

Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua". 


EHUn kitxuaz, komunitate indigenen erresistentzia aldarrikatzeko

María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]


Eguneraketa berriak daude