GARDENTASUNAREN DESAFIOA

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Guggenheimeko 103 aretoan ikusgai dauden bost lan hauek museoko bildumaren parte dira, hots, lehenago ere berauek ikusteko aukera zuen bertara hurbiltzen zen bisitariak. Baina asteotan, lan guztiak batera ikustean, argi ikusten da lan hauek batzen dituen elementu artistikoa: argia eta gardentasuna erabiltzen dute errealitatea irudikatzeko.

Bost artelanek puntu horretan bat egin arren, Petra Joos erakusketako komisarioak adierazi bezala, «ikuspuntu, ideia eta forman bereizten dira». Horregatik teknika eta material desberdinak erabili ditu artista bakoitzak.


Bizitza hauskorra.

«Levitas» izenburuko lana Javier Perez artista bilbotarrak burutu zuen 1998an. Lurrean barreiatutako beira puztuko esferek osatzen dute lan hau. Esferak barrutik hustuak daude eta arrasto bitxiak irudikatzen dira modu horretan. Lan honen bidez bizitzaren hauskortasuna eta ezegonkortasuna aditzera eman nahi izan du Perezek.


Alabastrozko gela.

Cristina Iglesiasek bi lan ditu erakusketa honetan. Horietako bat, «Titulurik gabea (Alabastrozko gela)» 1993an egin zuen artista donostiarrak, burdina eta alabastroa erabilita. Estalki materialaz gain, argiak eta honek hartzen duen espazioak berak ere osatzen dute obra. Egitura garbi ikusten da obra honetan eta, modu horretan, aipatutako elementuen (materialen, argiaren eta espazioaren) ezaugarriak agerian daude, egituraren eta formaren konplexutasuna bezala.


Kontraesana

.
Cristina Iglesiasek erakusketa honetan duen bigarren lanak «Titulurik gabea (Sareta II)» du izena eta 1997an egina da. Zura, erretxina eta brontze hautsa erabili ditu Donostiako artistak sareta edo zelosia arabiarrak gogora ekartzen dituen gela exotiko hau osatzeko. Hortaz, erabilitako materiala ez da gardena, baina sareta horrek ematen dio gardentasuna obrari. Modu horretan, barrutik kanpoan dagoena ikus daiteke eta kanpotik ere barruko espazioa ikusten da. Iglesiasen lanean ohikoa da artistak kontraesana bilatzea eta lan honetan ere edukiak elkarren kontra ari direla dirudi, gela hau aldi berean babesleku eta kartzela edo kaiola izan baitaiteke.


Sendotasun faltsua.

Susana Solano artista katalanak Burdina, PVC, soka eta argazkia erabili ditu «Jaosokor» (1997) izeneko lana egiteko. Sendotasun itxura faltsua ematen du kanoa formako obra honek, egitura sendo hori osatzeko material garden eta arina erabili baitu. Plastikozko zati gardenak uraren ezaugarriak islatu nahi ditu eta argia ezinbestekoa da lan honetan ere. Joos komisarioak dioenez: «Argiak ematen dio materiari itxura eta zentzua». Obra hau Indonesiako indigena baten argazkiak ere osatzen du. Izan ere, lan honek artistak bertara egindako bidaia du oinarri. Lan honen bidez artea munduarekin harremanetan jartzeko premia eman nahi du aditzera Solanok.


Emakumeen plazerra.

Juan Luis Moraza gasteiztarrak erretxina sintetikoz egindako takoiak erabili ditu «Estasia, statusa, estatua» (1994) lanerako. Zapata takoi hauek tamaina eta forma ezberdinekoak dira baina, modu ordenatuan ilaratan jarrita daude eta horrela emakumezkoen plazerra irudikatu nahi izan du Morazak. Artista honek formarekiko eta egunerokotasunarekiko interes berezia agertu ohi du eta hori lan honetan ere islatzen da. Joosen hitzetan «objektuen mugen aurrean ere kezka sentitzen du eta gai transzendenteagoak adierazten saiatzen da».
Erakusketa honetan, beste askotan bezala, hainbat artisten lanak biltzen dira kontzeptu beraren inguruan. Petra Joosek adierazi bezala, «dagoeneko ez dago artista talderik, inguruan duten errealitatea islatu nahi duten ahots indibidualak dira hauek». 60ko hamarkadan artistek gizarte hobe baten alde aktiboki borrokatzen zutela dio komisarioak. 90eko hamarkadan aldiz, globalizazioan murgildutako munduaren aurrean, «artisten lanak gizarte aldakorra rentzat desafio bilakatzen dira». Eta «Gardentasunak» gizarte opakoaren desafio


Azkenak
Itsaso zakar bat eta bi ahots poetiko

Xak eta Ekiza

Non: Ondargain txiringitoan (Deba)
Noiz: abuztuaren 27an.

-------------------------------------------------------

Euri langarraren eta lanbro-lainoen artean pasatu dugu Gipuzkoako muga, kostaldean zehar doan errepidetik itsaso zakarrari beha. Bandera... [+]


“Inoizko euskal zinemarik indartsuena” izango da 73. Zinemaldian

Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.


26 herrialde prest dira Ukrainan esku hartzeko, baina Putinek erantzun die helburutzat joko dituela

Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]


Hizkuntza bat gutxiago munduan: azken caddo hiztuna hil da

Caddo hizkuntza gorde eta biziberritzeko ahaleginean ari den ekintzailea da Alaina Tahlate. AEBetako jatorrizko caddo herriko hizkuntza hori jario oneko hiztun bakarrarekin gelditua zen: Edmond Johnson, 95 urteko hiztunarekin. Tahlate gazteak aitortu zion estutasunez bizi zuela... [+]


Asimilazioaren kontrako topagune izanen da Izpegi irailaren 19 eta 20an

Izpegiko besten hirugarren edizioa ospatuko dute, Basaizea Baigorriko kultur elkarteak, Baztango Gazte Asanbladak eta Baigorriko zein Erratzuko gazteek elkarlanean prestaturik. Hitzaldiak, bazkaria, ibilaldia, kontzertuak... izanen dute zeregina.


Azpiegitu handiak
Osasunak bat egin du Nafarroako AHTren aldeko Plataformarekin

Osasuna futbol taldeak bat egin du Nafarroako Abiadura Handiaren aldeko plataformarekin, azken honek ostegun honetan jakinarazi duenez. UGT sindikatuak eta Eraikuntzaren Industrializatzearen Aldeko Nafarroako Klusterrak ere bai.


Bilboko etapa Palestinak “irabazi” zuela azpimarratu dute, eta protestan jarraitzera deitu

Palestinarekin Elkartasunak manifestazio nazionala antolatu du urriaren 4rako. Ostiral honetan Euskal Herriko 130 udaletxeren aurrean protestatzera deitu du Gernika-Palestina ekimenak.


2025-09-05 | Sustatu
Itzulbide jarri dute martxan Osakidetzan, euskarazko lan-hizkuntza eraginkorragoa izateko

Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]


Ikasle nafarren %30ak ikasiko du aurten euskarazko D ereduan

Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.


Pantailen gehiegizko erabilera, desinformazioa eta indarkeria praktikak identifikatu ditu adingabeen artean Macsonrisas-ek

Ikasleek pantailekin duten harremana aztertu eta "Heziketa digitala LH eta DBH" izeneko txostenean jaso dituzte ondorioak Macsonrisas-eko kideek.


Kaleratze kolektiboa ezarri nahi dute Maderas de Llodion

Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.  


Herriko dantzan parte hartzen ari ziren emakumeei eraso egin diete Errioxako Cervera herrian

Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]


2025-09-05 | Gedar
Gaztetxea lortu dute Etxaurin

"Bailara eraldatzeko ezinbesteko tresnatzat" hartzen dute Gaztetxea, eta elkartasuna adierazi diete "borrokan dauden beste Gaztetxe guztiei".


“Hondarribiko alardearen bi aldeak parez pare jartzea da zilegitasun bera ematea zapaltzaileari eta zapalduari”

Hondarribiko udal gobernuaren “ausardia faltaz”, kontsentsua bilatzearen tranpaz eta “gatazkaren espiritua berpiztu” nahi duen alarde tradizionalaren aldeko elkarteaz mintzatu zaigu Uxoa Anduaga, Jaizkibel konpainia berdinzaleko kidea. “Ez dira... [+]


Eguneraketa berriak daude