2002KO HAMAR KRISI HUMANITARIO AHAZTUENAK


2003ko urtarrilaren 19an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Mugarik Gabeko Medikuak erakundeak argi adierazi du bere mezua. Alegia, munduko krisi humanitariorik latzenak ez direla komunikabideok gure orrietan jarraitzen ditugunak. Eta ez da baieztapen teoriko horretan gelditu: "Komunikabideek 2002 urtean gutxien jorratu dituzten hamar krisi nagusiak" izeneko azterketa plazaratu du.
Hamar krisi lazgarri horien zehaztea interes handikoa da. Komunikabideontzako, hain gutxi erabiltzen dugun autokritika ariketan saiatu gaitezen. Eta herritarrarentzat, munduko irudirik ikaragarrienak ezagutzen ez dituela jakin dezan.
Hain hurbil daukagun Afrikako krisiak dira nagusi ikerketa horretan, eta Angolako krisiak irekitzen du zerrenda. Angolan UNITA talde gerrilleroak eta Luandako gobernuak iazko apirilean bake hitzarmena sinatu zutenean, orduantxe hasi zen ikusten horko gerra ikaragarriaren ondorioak zein neurrikoak diren. Bakera iritsitakoan, 27 urtetan bazter guztietan ezkutaturik egon ziren herritarrak eta taldeak hasi ziren azaltzen, eta lehen itzalpean bezala orain egun argitan ikusi dira hiltzen, gobernuaren indiferentziaren eta nazioarteko iritziaren erantzun mantsoegiaren artean. Azken hamarkadan Afrikan izan diren janari emergentzien artean (eta bada esatea!) Angolakoa izan dela okerrena dio MGM erakundeak.
Bigarrena zerrendan Kolonbia da. 1985etik honantz gerrak 2 milioi herritar lekuz aldatzera behartu duela kalkulatzen da, eta 2002ko hauteskundeen ondoren egoera okertu baino ez da egin. Hirietan bizi ez diren kolonbiarrak osasun alorreko kasik zerbitzurik gabe bizi direla dio MGMk, urtero 25.000 pertsona asesinatzen diren eta beste 3.000 bahitzen dituzten estatu batean. Elgorria berriro hedatzen hasi da populazioaren baitan, eta malaria ere bai.

AFRIKAK ODOLUSTEN SEGITZEN DU.

Kongoko Errepublika Demokratikoan gerra zibila bukatu zenetik gertatzen denaz komunikabideok gutxi kezkatzen gara, baina hango egoera ere beldugarria dela dio MGMk. Gerrak milioika herritar hil eta azpiegituren zati handi bat birrindu ondoren, milioika pertsonak segitzen du bere jaioterrietatik urrun, gosete aldiak ikusi dira iaz hainbat eskualdetan. Eta gaur oso sendagarriak izanagatik berriro milaka pertsona hiltzen ari diren gaitzen zerrenda zabaldu egiten da egunetik egunera: elgorria, malaria, tuberkulosia... Kolerak ere biktimak saldoka egin ditu herri jakinetan. Eta haurren hilkortasun tasa izugarria da... Afrikan lehengaietan aberatsena izango den herrialdean.
Liberia estatu ttikiak -bere izen sugerentearekin paradoxa osatuz- estaltzen du beste krisi larri bat. Gobernuaren eta gerrillaren arteko gerra zibilean segitzen du, eta Monrovia hiriburuan bertan eraikin gehienak birrinduta daude. Gose eta ur eskasia kasuak gero eta ugariagoak dira, eta MGM erakundeak bereziki iheslarien egoera kritikoa azpimarratzen du: iturri ofizialetan 1,8 milioi biztanle aitortzen zaizkion herrialde koskor horretatik urteotan 250.000 biztanlek egin dute ihes ingurukoetara, iaz bakarrik 90.000k, eta barne desplazatuak 80.000tik gora dira. Iheslari hauei guztiei alde bateko zein besteko gudariek egiten dizkieten basakerien zerrenda gogorra da.
Somalia eta Sudanek osatzen dute zerrenda honetako herrialde afrikarren atala. Somalian ere oraindik gori dagoen gerra zibilaren ondorioak ari dira noziten. Gerrak zauritutakoez gain (bai erasoetan eta bai zelaietan utzitako minen ondorioz), goseteak eta gaitzen hedatzeak herritarren bizi itxaropena 45 urteen azpira makurtu du. Zortzi milioi biztanletatik milioi erdi bat ondoko herrialdeetara ihes eginda dago. Eta bertan geratu direnak atenditzeko, milioi bat biztanleko 15 mediku daude. Oso antzeko egoera bizi dute berrikitan bakearen oinarriak sinatu diren Sudaneko hegoaldean ere: bake itxaropenez mintzatu eta idatzi dugu komunikabideok, baina bertako egoera humanitarioak okerrera egin omen du 2002. urtean.

KOREAKO DRAMA ETA TXETXENIAKO LOTSAGARRIKERIA.

Hamarreko zerrenda osatzeko, Asiako krisi isil bat eta Europako beste bat aipatzen ditu MGMen informeak. Ipar Korean bertako gobernuak nazioarteko krisi baten estalkiz nahi du ezkutatu bere herritarrek bizi duten gosetea, erakunde horren iritziz herrialde hori bada ere elikadura alorrean munduan laguntza gehien jasotzen duten herrialdeetako bat. Eta bertakoek herritik ihes egiteko adina indar dutenean, Txinak ez ditu errespetatzen errefuxiatuen inguruko hitzarmenak eta sorterrira itzularazteko jazartzen ditu.
Europako krisi humanitario lausotua Txetxenian datza. Tropa errusiarrek bertan egiten dituzten basakerien albisteak zabaltzen dira tarteka, baina bai horietaz eta bai gerrak hor sortu duen goseteaz eta hedatu dituen gaitzez kasik batere ez. Orain gainera errusiarrek Txetxeniara itzularazi nahi dituzte inguruko herrialdeetara ihes egindako 180.000 txetxeniar, bertan jasoko duten tratuaz batere garantiarik eman gabe.
MGMko ordezkaria bera berriz bahituta dago. Arjan Erkel du izena Daghestan eta Txetxenian erakunde horren lana koordinatzen dituen gizonak eta berarekin batera izan zen bahitua Nina Davydovich ere, hau Drizhba erakunde errusiarreko arduraduna. Nork bahitu dituen ere ez dago oraindik garbi.
Ondorioz, MGMk bertan behera utzi ditu bi errepublika haietan egiten zituen lan humanitarioetako asko, nahiz eta emergentziazko batzuek atenditzen segitzen duen. Bertako profesionalekin bezala beste herrialdeetatik ekarritakoekin lan egin behar duen erakunde batentzako, segurtasuna lehen mailako baldintza baita.
Eta zaila da segurtasuna egoera muturreko egoeras horietan. Joan den astean bertan, bakea firmatuta egon arren gerraren arrastoen ondorioak luzaz nozituko dituen Angolan gertatutakoa bada argigarria: zazpi pertsona hil ziren MGMen kamioi batean zihoazela Angolako hegoekialdean. Haurrentzako txerto kanpaina baten barruan hamahiru pertsona zekartzan kamioiak tankeen kontrako mina bat zapaldu zuenean gertatu zen hori. Baina hain dago urrun baso mutur hori...

http://www.argia.eus/nethurbil helbidean, gai honi buruzko informazio gehiago eta Interneteko loturak.


Azkenak
Kaleratze kolektiboa ezarri nahi dute Maderas de Llodion

Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.  


Herriko dantzan parte hartzen ari ziren emakumeei eraso egin diete Errioxako Cervera herrian

Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]


2025-09-05 | Gedar
Gaztetxea lortu dute Etxaurin

"Bailara eraldatzeko ezinbesteko tresnatzat" hartzen dute Gaztetxea, eta elkartasuna adierazi diete "borrokan dauden beste Gaztetxe guztiei".


“Hondarribiko alardearen bi aldeak parez pare jartzea da zilegitasun bera ematea zapaltzaileari eta zapalduari”

Hondarribiko udal gobernuaren “ausardia faltaz”, kontsentsua bilatzearen tranpaz eta “gatazkaren espiritua berpiztu” nahi duen alarde tradizionalaren aldeko elkarteaz mintzatu zaigu Uxoa Anduaga, Jaizkibel konpainia berdinzaleko kidea. “Ez dira... [+]


Gipuzkoako Aldundiko zaintzaileek ez dute euskara jakin beharrik, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren arabera

Donostiako epaitegi batek aurretik emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. ELAk eta LABek mobilizazioa antolatu dute ostiralerako, eta Euskalgintzaren Kontseiluak bat egin du.


2025-09-04 | Joseba Alvarez
Dena blokeatu!

Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.

Izan... [+]


2025-09-04 | Karlos Zurutuza
Hizkuntzen museo txiki bat dago Parisen

Sena ibaitik metro eskasera egon arren, ez dago Mundolingua museoa aipatzen duen turismo gidarik. Kasualitateak baino ez gaitu eraman horra. Nolanahi, horrela aurkitzen dira, maiz, hiri baten sekretu gordeenak.


Magda Oranich i Solagran
“Ezin ahaztu dut Txiki azkenekoz besarkatu nuen momentu hura”

50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]


María Chivite lehendakaria:
“Poliziaren abusuak eskala handikoak izan ziren eta garai batean baino gehiagotan gertatu ziren”

UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Erresuma Batuan 700 lagun atxilotu dituzte jadanik, Palestine Action taldeari babesa adierazteagatik

Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]


Mirentxu Loyarte hil da, euskal zinemagile aitzindaria

Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Hizkuntza politika “ausart eta berrituaz” eztabaidatuko dute TMeLaborategiaren udako eskoletan

Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]


2025-09-04 | Aitor Aspuru Saez
Sara Fantova
“Ez dugu film feminista edo bolleroa egin nahi izan, baina gure esperientzia hori da eta islatu dugu”

Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Elizondoko Benito Menni egoitzako langileek 60 greba egun bete dituzte

Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.


Eguneraketa berriak daude