2002KO HAMAR KRISI HUMANITARIO AHAZTUENAK


2007ko otsailaren 21ean
Mugarik Gabeko Medikuak erakundeak argi adierazi du bere mezua. Alegia, munduko krisi humanitariorik latzenak ez direla komunikabideok gure orrietan jarraitzen ditugunak. Eta ez da baieztapen teoriko horretan gelditu: "Komunikabideek 2002 urtean gutxien jorratu dituzten hamar krisi nagusiak" izeneko azterketa plazaratu du.
Hamar krisi lazgarri horien zehaztea interes handikoa da. Komunikabideontzako, hain gutxi erabiltzen dugun autokritika ariketan saiatu gaitezen. Eta herritarrarentzat, munduko irudirik ikaragarrienak ezagutzen ez dituela jakin dezan.
Hain hurbil daukagun Afrikako krisiak dira nagusi ikerketa horretan, eta Angolako krisiak irekitzen du zerrenda. Angolan UNITA talde gerrilleroak eta Luandako gobernuak iazko apirilean bake hitzarmena sinatu zutenean, orduantxe hasi zen ikusten horko gerra ikaragarriaren ondorioak zein neurrikoak diren. Bakera iritsitakoan, 27 urtetan bazter guztietan ezkutaturik egon ziren herritarrak eta taldeak hasi ziren azaltzen, eta lehen itzalpean bezala orain egun argitan ikusi dira hiltzen, gobernuaren indiferentziaren eta nazioarteko iritziaren erantzun mantsoegiaren artean. Azken hamarkadan Afrikan izan diren janari emergentzien artean (eta bada esatea!) Angolakoa izan dela okerrena dio MGM erakundeak.
Bigarrena zerrendan Kolonbia da. 1985etik honantz gerrak 2 milioi herritar lekuz aldatzera behartu duela kalkulatzen da, eta 2002ko hauteskundeen ondoren egoera okertu baino ez da egin. Hirietan bizi ez diren kolonbiarrak osasun alorreko kasik zerbitzurik gabe bizi direla dio MGMk, urtero 25.000 pertsona asesinatzen diren eta beste 3.000 bahitzen dituzten estatu batean. Elgorria berriro hedatzen hasi da populazioaren baitan, eta malaria ere bai.

AFRIKAK ODOLUSTEN SEGITZEN DU.

Kongoko Errepublika Demokratikoan gerra zibila bukatu zenetik gertatzen denaz komunikabideok gutxi kezkatzen gara, baina hango egoera ere beldugarria dela dio MGMk. Gerrak milioika herritar hil eta azpiegituren zati handi bat birrindu ondoren, milioika pertsonak segitzen du bere jaioterrietatik urrun, gosete aldiak ikusi dira iaz hainbat eskualdetan. Eta gaur oso sendagarriak izanagatik berriro milaka pertsona hiltzen ari diren gaitzen zerrenda zabaldu egiten da egunetik egunera: elgorria, malaria, tuberkulosia... Kolerak ere biktimak saldoka egin ditu herri jakinetan. Eta haurren hilkortasun tasa izugarria da... Afrikan lehengaietan aberatsena izango den herrialdean.
Liberia estatu ttikiak -bere izen sugerentearekin paradoxa osatuz- estaltzen du beste krisi larri bat. Gobernuaren eta gerrillaren arteko gerra zibilean segitzen du, eta Monrovia hiriburuan bertan eraikin gehienak birrinduta daude. Gose eta ur eskasia kasuak gero eta ugariagoak dira, eta MGM erakundeak bereziki iheslarien egoera kritikoa azpimarratzen du: iturri ofizialetan 1,8 milioi biztanle aitortzen zaizkion herrialde koskor horretatik urteotan 250.000 biztanlek egin dute ihes ingurukoetara, iaz bakarrik 90.000k, eta barne desplazatuak 80.000tik gora dira. Iheslari hauei guztiei alde bateko zein besteko gudariek egiten dizkieten basakerien zerrenda gogorra da.
Somalia eta Sudanek osatzen dute zerrenda honetako herrialde afrikarren atala. Somalian ere oraindik gori dagoen gerra zibilaren ondorioak ari dira noziten. Gerrak zauritutakoez gain (bai erasoetan eta bai zelaietan utzitako minen ondorioz), goseteak eta gaitzen hedatzeak herritarren bizi itxaropena 45 urteen azpira makurtu du. Zortzi milioi biztanletatik milioi erdi bat ondoko herrialdeetara ihes eginda dago. Eta bertan geratu direnak atenditzeko, milioi bat biztanleko 15 mediku daude. Oso antzeko egoera bizi dute berrikitan bakearen oinarriak sinatu diren Sudaneko hegoaldean ere: bake itxaropenez mintzatu eta idatzi dugu komunikabideok, baina bertako egoera humanitarioak okerrera egin omen du 2002. urtean.

KOREAKO DRAMA ETA TXETXENIAKO LOTSAGARRIKERIA.

Hamarreko zerrenda osatzeko, Asiako krisi isil bat eta Europako beste bat aipatzen ditu MGMen informeak. Ipar Korean bertako gobernuak nazioarteko krisi baten estalkiz nahi du ezkutatu bere herritarrek bizi duten gosetea, erakunde horren iritziz herrialde hori bada ere elikadura alorrean munduan laguntza gehien jasotzen duten herrialdeetako bat. Eta bertakoek herritik ihes egiteko adina indar dutenean, Txinak ez ditu errespetatzen errefuxiatuen inguruko hitzarmenak eta sorterrira itzularazteko jazartzen ditu.
Europako krisi humanitario lausotua Txetxenian datza. Tropa errusiarrek bertan egiten dituzten basakerien albisteak zabaltzen dira tarteka, baina bai horietaz eta bai gerrak hor sortu duen goseteaz eta hedatu dituen gaitzez kasik batere ez. Orain gainera errusiarrek Txetxeniara itzularazi nahi dituzte inguruko herrialdeetara ihes egindako 180.000 txetxeniar, bertan jasoko duten tratuaz batere garantiarik eman gabe.
MGMko ordezkaria bera berriz bahituta dago. Arjan Erkel du izena Daghestan eta Txetxenian erakunde horren lana koordinatzen dituen gizonak eta berarekin batera izan zen bahitua Nina Davydovich ere, hau Drizhba erakunde errusiarreko arduraduna. Nork bahitu dituen ere ez dago oraindik garbi.
Ondorioz, MGMk bertan behera utzi ditu bi errepublika haietan egiten zituen lan humanitarioetako asko, nahiz eta emergentziazko batzuek atenditzen segitzen duen. Bertako profesionalekin bezala beste herrialdeetatik ekarritakoekin lan egin behar duen erakunde batentzako, segurtasuna lehen mailako baldintza baita.
Eta zaila da segurtasuna egoera muturreko egoeras horietan. Joan den astean bertan, bakea firmatuta egon arren gerraren arrastoen ondorioak luzaz nozituko dituen Angolan gertatutakoa bada argigarria: zazpi pertsona hil ziren MGMen kamioi batean zihoazela Angolako hegoekialdean. Haurrentzako txerto kanpaina baten barruan hamahiru pertsona zekartzan kamioiak tankeen kontrako mina bat zapaldu zuenean gertatu zen hori. Baina hain dago urrun baso mutur hori...

http://www.argia.eus/nethurbil helbidean, gai honi buruzko informazio gehiago eta Interneteko loturak.


Azkenak
2024-09-21 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 1.eguna
Zerk egiten duen pertsona

Urduritasunaren alarmak mugikorrekoak baino ordubete lehenago jota hasi da niretzat Donostiako 72. Zinemaldia, edo halabeharrak edo oparitu didan rol honetan. Goiz gosaldu eta akreditazioaren bila joan ostean, Victoria Eugenia antzokira hurbildu naiz 9:00etarako saiora, Emilia... [+]


Bonba-jostailuen oroimena oraindik bizirik da Libanon

Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]


2024-09-20 | Sustatu
Euskarabildua topaketa urriaren 17an: “Artifiziala ez den teknologia”

Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]


Sail Ofiziala. Irekierako filma
Apar gutxiko desioa


2024-09-20 | Gedar
Aurten ere, udako erailketa matxisten %15 egin dute poliziek edo polizia ohiek Espainiako Estatuan

Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.


2024-09-20 | George Beebe
Ez dago irismen luzeko misil nahikorik Mendebaldean Ukrainako egoera aldatzeko

(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).

George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.


Edmundo González Venezuelako “presidente legitimo” gisa aitortu du Europako Parlamentuak

Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.


Mozal Legearen erreforma eskatu du Nafarroako Legebiltzarrak

Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


2024-09-20 | Gedar
Balmasedako Glefaran enpresak etengabe gainditu ditu ezarritako kutsadura-mugak

2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]


Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


2.500 euroko isuna ezarri die Ertzaintzak sei aiaraldearri, iazko greba feminista orokorragatik

"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.


Eguneraketa berriak daude