Elizako ihardukitzaileen etsipena


2002ko urriaren 27an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Elijio aldizkari gisa sortu zuten kaputxinoek ZERUKO ARGIA, 1919an, eta nahiz berrogeita hamairu urteren buruan informazioari geroz eta garrantzia gehiago ematen zion aldizkariak, kaputxinoena izaten jarraitzen zuen, eta Elizako gorabeherek beti zuten txokorik haren orrialdeetan. Jende ugarik parte hartzen zuen «Eliza bizi da» deitu sailean, bakoitza bere iritziekin, batzuk konformistagoa, ihardukitzaileagoa besteek, baina esango nuke denetan Arostegitar Jokin nabarmendu zela, Erromako Eliz Ama Sainduaren jarrera ofiziala kolokan jarri nahi hartan. Eta hara non jakiten dudan, haren «Uste genuen...» lana irakurrita, bera ez zela Elizako Ihardukitzaileen taldekoa!


USTE GENUEN...

«Uste genuen... Esperantza galdutakoen itza. Itz tristea», zioen Arostegitar Jokinek. «Batikanoko Batzar Nagusiak itxaropen gozoak sorterazi zituen askoren biotzetan. Uste genuen, guztiz ongarriak izango zirala bere erabakiak Eliza eta gizartearentzat. Uste genuen Elizaren aldaketa eta eraberritzeak guztiz bikaiñak izango zirala. Uste genuen gure Eliza, beartsu eta oinperatuen Eliza izango zala. Uste genuen tokian tokiko Elizak, Erromako Kuriaren zentralizazioa apurtuta, askatasun aundiarekin jokatuko zuela. Uste genuen zuzentasunaren alde biziki jokatuaz, salatuko zituela gobernamendu zapaltzalleak. (...) Ia leenean gaude. Mando zar baten pauso makalak dira, aurrera Elizak egiten dituanak. Ustel atera zaizkigu itxaropenak. Oker jo digu kukuak".
Honela mintzo omen zen garai hartan Elizako asko, esperantza galduta.
«Elizaren eraberritze au makalegia zela-ta, Europa eta mundu guzian erantzule (contestatarios) asko genuen. Burruka aundia egiten zuten, baiña Eliz barnean. Euren kontura batzar zaratatsuak egiñaz, hamaika buruauste Gotzaiei emandakoak ziran. Pentsaera ausartak. Jokabide berri-berriak Elizari eskatzen zizkiotenak. Eliza zaarraren erakundeei egin oi zizkieten salaketak. Erantzule aurreratuen aien artean ere bazen euskaldunik. Gure Erriko Elizaren izenean parte artu oi zuten emen eta an, Europan zear egin oi zituzten Batzarretan. Burruka ori guzia ordea, gaur eguneko Eliz-Instituzio-erakundeen barnean egiten zuten».


ELIZAZ KANPO

Baina ihardukitzaile itxaropentsu horien ametsak guztiz zapuztu ziren, Arostegitar Jokinek zioenagatik: «Txinparta eta sua daritela besteak datoz: eskubi-eskubikoak», eta «eraberritze aundienetakoa Elizarentzat nai zuten erantzuleek, mututu bezala egin direla, esango nuke. Ez dut uste leen aiña Batzar aundirik egiten dutenik. Ez dut uste leen aiña salaketarik dagitenik. Gure Elizako gaurko erakundeetan burruka egiten aspertu egin dirala dirudi. Erre eta etsipenez jota, bear bada gaur aurkitzen dira. Auetako bat edo beste ezagutzen dut eta beren pentsaerari, burrukan aspertutakoena deritzat. (...) Zer egiñik ez dagoela eta Erantzule auetako batzuek, gaur eguneko Eliza erakunde barnean lan egiteari utzi diote. Beren erara, Jerarkiarekin artu-emanik gabe, beren pentsaera eta jokabideak aurrera eramaten saiatzen dira».
Arazoa horretan bukatu balitz, agian arazorik ez zen izango, baina bazen gehiagorik ere, dirudienez. «Jokabide auetan geienetan apaizak ditugu tarteko. Erriko kristau geienek ezin konpreni dute apaizen aldaketa au. Minbera eta kezka bizia sortzen dute askoren biotzetan. Neroni ere negargurea biotz barnean sartzen zait auetakoren bat sentimentuz beterik datorkidanean: Zer da au? Nora goaz? Zer egin behar dugu?».
2002 honetako egoera politikoan egiten diren galderen antza osoa dute, ez duzue uste? Baina itzul gaitezen Arostegitar Jokinen kezketara: «Egia aitortzen dut: Elizaren onerako benetako Erantzule izandakoak, geien, eurak minberatu eta atsekabetu dira beren bizitzaren aldaketarekin. Jokabide berriari eldu aurretik hamaika kezka eta larritasun izan dute. Aurrera egin badute, beren barru-kontzientziak aginduta egin dute. Beren jokabideak beste biotz asko larritu dituztela? Bai noski; beren ustetan ordea, eurak eta errian beste askok daramazkiten naigabemiñak guztiz dira bearrezko Elizaren onerako. Gaur eguneko erakundeak utzi eta beren bideari eldu diotenak errespetatzen eta maitatzen ditut», aitortzen zuen gizonak, «neure burua ordea illunpean ikusten dut eta ezin naiz argitu» adierazteko gero. Arrazoiak? Hauexek: «Eliz barnean beti izan dira nere ustetan erantzuleak. Auen artean Santu aundiak ere bai. Espiritu Santuak eraginda, bere garaian Asisko Prantzizko erantzule zan eta Eliz agintariek makilatu gabe ez zuten utzi. Burura auxe datorkit: Eliza barnean, gaurko erakunde barnean, Jerarkiaren mende, burrukalari eta erantzule izatea, ez al da oso zailla? Erakundeetatik kanpora burruka ez ote errexeago? Sinismenez, Profetismo batean erakunde barneko burrukalariek makilatu eta martirizatuagoak, ez ote izango? Jainko Erriaren onerako, zer obea? Kanpotik ala barrutik egiten den burruka? Negarrez ereiten duenak, pozean uzta bilduko duela, dio Liburu Santuak»

Irakurleak mintzo
Irakurri dut, gogoz irakurri ere, Urriaren amabostean argitaratu duzuen editoriala. Bertan indartsuak indartsuago agertzen direla adierazten zaigu, eta ongi adierazi ere. Komunikabide tresnak erabiltzen dituztenek badute indarrik asko, eta beren eginbidea ez da sarritan gizalegeari dagokion oietakoa izaten. Orregatik, bertan egindako aipamenari garrantzi aundia duela derizkiot. Alaz ere, lan orri zerbait gehiago eskatuko nioke. Izan ere, urruti samarreko exenplu eta adibideak ipintzen dizkigu. Gure inguruan gertatzen denaren azterketa bearrezkoa zaigu. Egiazko indarduna nor den, eta noren bizkar indartsuago biurtzen ari den ezagutarazi beharko luke lan orrek (...) (1972-X-29)

Deba, herri petrala
Hala dio Amatiño adiskideak, gure herriagatik, Umeen Eguna aipatzerakoan. Badu arrazoirik asko hori esaterakoan, zoritxarrez. (1972-X-29)

Zenbat gara 72
Agindu bezala, Xabier Kintanak Euskalduntzen deritzan euskara ikasteko metodo berria bidali digu. Berria diogu, bai agertu berria delako, baina, bai eta metodo berri batez baliaturik egina delako ere. Honako metodo hau irakasle talde batek moldatu du -Badiola, Etxebarria, Goikoetxea, Intxaurraga, Kintana, Legarreta, Munduate eta Zearreta irakasleek, alegia-, eta irudiak, berriz, J. Juaristirenak dira. Nik neuk ikus ahal izan dudanez, guztiz harrera ezin hobea izan du metodo berri honek. Larrekoren omenaldiaz sail honetan egin nuen aipamena irakurri eta gero, hiru irakurlek eskatu dit harako metodoa, ez bait dute oraingoz liburutegitan salgai aurkitu. Metodoari berari buruz ezer guti esan dezaket. Egia esan, azal azalez baino ez dut ikusi, eta, behar bada, zer ikusi guti du, esan gura dut, zera: teoriaz baino praktikaz beharko duela bere balioa frogatu. Dena den, euskara soilean moldatua da, inolazko erdararen morroitzarik gabe, ikaslea, hasiera hasieratik euskaraz behartzen duelarik. Azkenean, berriz, hiztegi erraz eta oinarritu bat dakar. Akatsen bat erantsi nahiez gero, bada bat nahiko nabaria, galde-erantzunez egina den metodo batetan are nabariago gainera. Galderaketako al/ahal delakoaz ari naiz, metodo honen barrena ez bait da inon agertzen. Irakasle talde honek izanen du, noski, arrazoiren bat edo beste hutsune honetaz, ez bait dugu uste ahaztu egin zaion gauza denik, aitzitik, zenbait azterketaren ondorio izanen da segurutik. Hala ere, dena den, metodo honek erdararekiko zezakeen morroitza bakarra dateke (...) (1972-X-29)


Azkenak
Euskal diaspora elkartuko da Boisen, eta jendetsua izatea espero dute

AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.


Gurasotasun baimena 16 astetik 17ra luzatuko du Espainiako Gobernuak, eta 32 aste gurasobakarrentzat

Astearte honetako gobernu bileran onartuko dute PSOEk eta Sumarrek, akordioa iragarri baitute. Neurria "berehala" ipiniko dela indarrean jakinarazi dute.


Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute

Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]


Zuzenean eta zeharka 434.000 palestinar hil ditu Israelek 2023ko urritik, Gazako biztanleriaren %20, kalkulu baten arabera

The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Agur esan du Hatortxu Rockek, baina segida izango du abenduan: Aske jaialdia

Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.


Gosez hiltzen ari gara

Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.


Octavio Alberola zendu da, Donostian Franco hiltzen saiatu zen anarkista

1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.


Paul Urkijoren ‘Gaua’ hurrengo filmaren soinu bandaren grabaketan parte hartu du Aiaraldeko Iaiaiai taldeak

Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.


2025-07-28 | Gedar
Arrazakeriarekin lotu ziren iazko gorroto-delituen ia erdia Espainiako Estatuan

%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.


Umezurtz geratu diren Palestinako haurrei eskolak ziurtatzeko 41.000 euro bideratuko ditu Salam Gaza erakundeak

Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]


2025-07-28 | Hala Bedi
Gasteizko kanpaldian jasandako Poliziaren bortizkeria salatu dute GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak

GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]


Espetxetik irten da Georges Abdallah, Europan espetxean denbora gehien zeraman preso politikoa

40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]


Eguneraketa berriak daude