JENERAL OHIAK ESKAINTZEN DIRA

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Estatu Batuetako egunkari prestijiotsu batek argitaratu du, «Los Angeles Times»ek, eta pista garrantzizko bat ematen digu «gerra postmodernoak» hobeto ulertzeko. «Atzerriko armada ‘adiskideak’ formatzeko lanak gero eta gehiago enpresa pribatuei ematen dizkie Armada amerikarrak». Horrela esanda, «formatzea» hitzak gauza arinago bat dirudi; baina armada eta soldaduak «formatzea» zer den aspalditik dakigunez, gaiari «Los Angeles Times»ek berak beste garrantzia bat eman dio.

Horrela ezagutu dugu Estatu Batuen kanpo politikan esku hartzen duen faktore berri bat. Ziurrenik, garrantzia handia duena.
US Armyk bere «txapel berde» eta gainerako eliteko soldaduak misio berezietarako dauzka gorderik. Eta Afganistan batean -denboran hurbileneko etsenplua jartzearren- lehen erasoen eta lurraldearen «bakeratzearen» ondoren indar militar afganoak entrenatu eta antolatzeko ordua iritsi denean, Armada amerikarrak lan hauetako asko enpresa pribatuei azpikontratatu dizkie.
Pentagonoko bozeramaile baten iritzi polita ere bildu du «Los Angeles Times»eko kronikagileak: «Enpresa horientzako, terrorismoaren kontrako gerrak enplegu finkoa esan nahi du». Baina konfidantzazkoak beharko dute enpresa hauek, pentsa dezake terrorismoaren kontrako kanpaina mundial baten beharrean sinesten duenak... Ez kexa, horietako enpresaren bateko zuzendaritza taldea ikusten baduzu, jeneral eta koronel izarrek diz-diz egiten dutela berehala ohartuko zara.

gerra hotza bukatu ondorengoak.

Sobiet Batasuna pikutara joan ondoren, mertzenario konpainien bertsio modernoa diren korporazio hauek beharrezko tresna dira gaur Armada yankiarentzako. Gerra hotzaren ondorengo desordenean, mila lekutan esku hartu behar baitute Estatu Batuek. Eta horrela, konpainia azpikontratatzaile hauek aurkituko ditugu berdin Zaire, Somalia, Haiti, Bosnia-Herzegovina, Kosovo edo Kroaziako armadak antolatzen.
Esan beharrik ez dago enpresa hauen kotizazioak izugarri igo direla burtsan 2001eko Irailaren 11tik hona. Horra non behar zen inbertitu, eta ez teknologia berriak bezalako balore ahuletan!
Teorian, korporazio hauetako enplegatuek ez dute armak erabiltzeko baimenik. Baina nork kontrolatuko ditu horrelako txikikeriak beren lana oraindik lurraldearen kontrola ere eskuratu ez duten armadei laguntzea baldin bada? Behin Sierra Leona edo Angolakoak bezalako armada batzuei laguntzera joanez gero, mendebaletik «oihan» horietara joandakoen gaineko kontrolak ere oso arina izan beharko du.
Lehen tirabirak sortu dira halere konpainia horien eta zenbait politikari amerikarren artean, Estatu Batuen kanpo politika haiek zenbateraino errespetatzen duten beti oso argi ez omen dagoelako.
Enpresen erantzuna: erabat ados datozela AEBetako Armadak munduko armadei buruz uste duenarekin, armada profesionaletan dagoela etorkizuna alegia, eta beraiek mundu osoan zehar horiek formatzera dedikatzen direla.


MILITARY PROFESSIONAL RESOURCES INC.

1988an sortu zen enpresa hau, MPRI, eta buruzagia ere egokia hautatu zuen: Carl Vuono jenerala lurreko armadako estatu goreneko buru izana da. Honek bere ondora bildu zituen, enpresako zuzendaritzara, beste zazpi jeneral ere. Egoitza nagusia Alexandrian daukate, Virginia estatuan, eta bertan izan direnek diotenez beste edozein bulego eraikuntzatik bereiztea kasik ezinezkoa da.
Enplegatuak erakartzeko, izan daitekeen arrazoirik onena erabiltzen dute: Pentagonoak baino soldata hobeak. MPRIren jabea den L3 Communications-en akzioak bi halakotu egin ziren Irailaren 11 famatu haren eta aurtengo irailaren artean. Mota honetako beste enpresa bat den Science Applications International Corporation-eko bost kargu gorenek 2001ean 285.000 eta 1,8 milioi dolarren arteko soldatak jaso dituzte, eta gainera bakoitzak 1,5 milioi dolarreko akzio multzoa du. Sektore guztia doa berdin ondo, nonbait: Equitable Services Corporation delakoan egindako kalkuluen arabera, 1990ean 55,6 mila dolar fakturatu zuen sektore honek 202 mila dolar salduko du 2010ean.
Merkatuko bi enpresa handi aipatu ditugu, SAIC eta MPRI. Honek eskualde askotako armadak formatu ditu, horien artean Kroazia, Bosnia-Herzegovina, Mazedonia eta Kolonbiakoak. Bere web gunean sartuz horietako askoren berri aurkituko duzu.
Jakina, zenbait gerraz ditugun irudipenak aldatzen dira «xehetasun» horiek ezagututa. Hala nola, zenbait adituk MPRIren eskua ikusi du 1995ean kroaziarrek serbiarrei Krajina kentzeko antolatu zuten ofentsibaren atzean. Gerra hark markatu zuen serbiarren ahulaldia, eta ondoren, 150.000 serbiarrek ihes egin behar izan zuten eskualdetik.
Konpainiako buruzagiek ukatu egiten dute hori horrela izan zenik («hain denbora laburrean horrelako fruituak lortzeko magoak ez gara» esan dute) baina zenbait adituk horretan ikusi du Balkanetako gerran Estatu Batuek Kroaziaren alde nola esku hartu duten esplikazioa.

BEZERO FALTARIK EZ.

Estatu Batuetako ekonomia eta kanpo politika aztertzen dituen Brooklings institutuaren baitan argitaratu du gai beraren inguruan bere azterketa P.W.Singer irakasle gazteak: «Gerlari Elkartuak: Industria Militar Pribatuaren igoera eta osagaiak». Singerrek hasieratik argitzen duenez, luxuzko mertzenario hauek bezero asko eta oso ugariak dituzte, Estatu Batuetako gobernutik hasi eta atzerrian interes handiak dituen edozein enpresa handitatik paseaz, bere lan humanitarioa egiteko babes militarra eskatzen duen Gobernuz Kanpoko Erakundeetaraino.
Singerrek argi esplikatzen du gerra modernoetarako konpainia horiek duten garrantzia: ezagutza dute, eta konozimentu hori da gerretan ere gaur egun arrakasta izateko osagairik inportanteena. Gerra eta operazioen taktikak, plangintza estrategikoa, analisi ahalmena inteligentzi zerbitzu txukunak edukitzeko, tropen garraioa, azpiegitura eta logistika, asistentzia teknikoa... «Industria Militar Pribatuak dira gerra modernoen osagairik berriena, eta beren eskuhartzea gaurko batailetan gero eta garrantzizkoagoa da».
Beste irakurketa sakonagoa ere badu Singerren ustez aldaketa honek: «Industria Militar Pribatuaren etengabeko hazkundeak, XXI. mendearen hasieran Weber-ek biolentziaren monopolioaz teorizatu zuena haustea dakar pixkanaka». Hori hala ote den argitzea, inguruan hain ugari ditugun adituei utziko diegu

http://www.argia.eus/nethurbil helbidean, gai honi buruzko lotura gehiago aurkituko duzu.


Azkenak
Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Alonsotegiko Udalari dirua itzultzeko eskatu dio Bizkaiko Aldundiak, iruzurra egin zenetik hamairu urtera

Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]


“Txosnetako beto politikoaren aurkako” kanpaldiaren kontra oldartu eta lau pertsona atxilotu ditu Poliziak Gasteizen

Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | Nicolas Goñi
Europan, oraingo sinplifikazioaren izenean, biharko bizitzak kaltetuko dira

Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]


Sektore publikoan gurasotasun baimena luzatu eta seme-alaba bakoitzeko diru laguntza handituko duela iragarri du Jaurlaritzak

Eusko Jaurlaritzaren Familia, Haur eta Nerabeen V. plana aurkeztu du Nerea Melgosa sailburuak asteazkenean. Hamazazpi "trakzio-neurri berritzaile" jaso ditu planak, baina ez dute zehaztu noiz jarriko diren indarrean.


CAFek giza eskubideak errespetatzen dituela “baieztatu” beharko du, Belgikako kontratu milioiduna eskuratzeko

Beasaingo enpresak 1.695 milioi euroko kontratua lortu du Belgikako SNCB-NMBS tren konpainia publikoarentzat 54.000 plaza dituzten bagoiak egiteko. Baina aurretik, belgikar konpainiak eskatu dio bere jarduerek nazioarteko zuzenbidea eta giza eskubideak errespetatzen dituztela... [+]


2025-07-24 | Gedar
Aurka kolektiboa
“Auzi politikoa da: zertarako egiten dugu musika?”

Musika-eszena antikomertzialean alea jartzeko asmoz sortu dute Aurka kolektiboa. Martin eta Katalin kideekin hitz egin dugu arlo horretako kolektiboen loraldiaz, musika politizatuaz eta musikaren potentzialitateez, industria musikalaz, makrojaialdiez eta beste.


Euskarafobia ari du beste behin Lizarrako Udalean

Lizarrako Udalak udarako antolatu dituen bost musika ikuskizunetan eta beste horrenbeste film emanaldietan bat bera ere ez da euskaraz izanen; datorren astean hasiko diren festen egitarauan haurrentzako ekitaldi bat dago euskaraz programatua, justu, erraldoi eta buruhandien... [+]


2025-07-24 | El Salto
Israelek Marwan Al-Hams doktorea bahitu du, Gazako kanpaina-ospitaleetako arduraduna

Abu Youssef Al-Najjar Ospitaleko zuzendari Marwan Al-Hams kanpainako ospitaleen arduraduna da eta Gazako Osasun Ministerioko bozeramailea. Uztailaren 21eko arratsaldean atxilotu dute Israelgo Indar Armatuek.


Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu dira entzuketa prozesuan

Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak bultzatuta eta Agirre Lehendakaria Center erakundearen eta New Yorkeko Columbiako Unibertsitatearen gidaritzapean egindako entzuketa prozesuaren emaitzak aurkeztu dituzte uztailaren 23 honetan. Museoa eraikitzearekin sustatuko... [+]


Prep botika farmazietan eskuragarri jartzeko asmoa iragarri du Espainiako Osasun Ministerioak

GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.


2025-07-24 | Estitxu Eizagirre
Beste itzalaldi bat saihesteko eta negozio elektrikoa berpizteko dekretuari ezezkoa eman dio Espainiako Kongresuak

7/2025 Errege Lege-Dekretua ekainaren 24an onartu zuen Espainiako Ministroen Kontseiluak baina atzera bota du Diputatuen Kongresuak, uztailaren 22an.


2025-07-23 | Onintza Enbeita
Aloña Erauskin. Biziraulea
“Sortzetiko gaixotasunak ditugunok ez daukagu erabakitzeko aukerarik gauza askotan”

Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.


2025-07-23 | Iñaki Lasa Nuin
Gizakia kosmosa da

Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.

Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]


Eguneraketa berriak daude