Gotzain jaunaren baimenaz


2002ko urriaren 13an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Edozein dela ere, aginte motaren bat eskuratzen duenak bere erantzukizunak ditu, bai izendatu dutenekin, eta baita nonbaitera bideratu behar dituen besteekin ere. Eta horretaz ahaztu ez dadin, presio egiten hasiko zaizkio batzuk eta besteak. Horren adiera garbia baino ez zen 1972ko urrian ZERUKO ARGIAn gertatua, Setien jauna Donostiako eliz barrutiko gotzain izendatu berri zutenean. Denbora galdu gabe, Juan Jose Goenagak "Jose Maria Setien Gotzaiari eskutitz irikia" idazten zion bere orrialdeetan.


INFERNUKO TXIKITOAREN PERTSONIFIKAZIOA

Gizalegeak hala eskatzen zuela eta, "lehenik, bihoakizu nere agurra" esaten zion, ezer baino lehen, Juan Jose Goenagak Setien jaunari. Gero gerokoak! Hauexek, adibidez: "Direla egun batzuk, eta zure izendapenak egunkariaren leku txiki bateko tinta bustia zeukala oraindik, norbaitek esan zidan: ‘Ez zekiat ze ‘pekatu’ egingo zuen Joxe Marik, Donostiako Gotzai-Laguntzaille izendatzeko'. Badakit ez zaituela inongo ‘gora igotzeko’ sentimenduak bultzatu Donostiako Artzai-Laguntzaille lana artzeko orduan. Donostiako Gotzai izatea ez dut uste urrezko medalla irabazteko bidea denik".
Hain leku txarra ote zen, bada, gotzain izateko orduan, munduan bakarra den Donostia? Hala zirudien, bere burua aurkezteko premia sentitu zuen Juan Jose Goenagak lerro artean zioena irakurrita behintzat.
"Ni, neroni, zu baiño dexente gazteagoa nauzu. Zure lan eta pentsamendu kritikoaren berri banuen aspalditxodanik zure idazkien bidez. Ni, nere belaunaldiarekin batera Vaticano II-garrenaren ondorengoa naiz. Geroztik apaiz egiñak, alegia. Zenbait pertsonarentzat, zu izan zera alako ‘oposizioko gizona’. Beste zenbaitentzat, berriz, demonioaren edo gure artean esan ohi danez ‘ifernuko txikituaren’ personifikazioa, nik ez dakit nungo masoiak ordaindutako gizona. Guretzat, berriz, gure belaunaldiarentzat alegia, Vaticano II-garrengo gotzai zera. Gotzai ‘post-conciliar’ deitzen zaien oietakoa. Aurrerakoi, baiña Instituzioko gizona. Instituzio aundia aurrera atera nahi duen gotzai gaztea".


INSTITUZIORAKO FITXATUA

Hori ote zen aurpegiratu nahi ziona? Antza denez, bai.
"Ez dakit gotzai ‘post-conciliar’ baten erretratu-robotik ba ote den -botatzen zion gotzain berriari, deblauki-. Baldin balitz, ez ziñake erretratu orretatik urruti ibilliko. Bestalde, jakingo duzu orrelako erretratoek itzal asko berekin izaten dituztela... Aspaldi batetan norbaitek esan zidan: ‘I, Setien Jauna Donostiako Gotzai egingo ote duten zurrumurrua zebillek’. Eta onela erantzun nion: ‘Nahiago nikek egingo ez balute... Gizon oiek libre behar dizkiagu, gotzai eginkizunetatik kanpo...’. Asmatuko zenduan (buru argia duzulako) zer barne-pentsamendu darabilkidan nere baitan... alegia Instituziorako fitxatzen dituzten pertsonak askatasuna galtzeko arrisku gorrian jartzen direla... Eta au ez dizut Gotzai eginkizuna gutxiestearren esaten. Gotzaiaren eginkizuna zer den nik baiño obeto jakingo duzu, noski. Baiñan, bestalde badakit, gotzai eginkizuna, bereziki gaur egun, ez dela Eliz-ministerioa bakarrik. ‘Ekilibrioko’ diplomazi-politikari ordu asko ematen dizkiozuela". Hara hor Juan Jose Goenagaren gogoa asaldatzen zuena!
Baina behin hasiz gero, hobe azaltzea barruan zituen kezka guztiak. "Gipuzkoako Apaizgo taldearen berriez ziur nago ondo jabetuta egongo zerala. Nik eta gure belaunaldikook apaiz giroa gutxi ezagutzen dugu, eta bestalde, gazteegi gera erabaki lekuetan parte artzeko. Gipuzkoak dituen gora beheretaz jakiñaren gaiñean izango zera... Parroki askotako egoera xelebreaz ere… asko ikusi beharko duzu (Nik dakidanez, sekula ez zera parroki batean egon). Euskal gaztediaren ‘exodoaz’ ere badateke zer esanik".
Urrunegi joan ote zen? Badaezpada, agur imintzioak egiten hasi zen gure gizona:"Gauza auetxek esan nahi nizkizun, Z. ARGIAtik agurra bidaltzea. Luzeegi egin gabe eta bukatzeko, atzo bertan gertatutako bat kontatuko dizut: Nere lagun kuadrillarekin nenbillela, batek onela esan zidan: ‘I, beste nagusi bat duzue, e...!; ze moduzkoa dek...?’. Banekien gotzaiak goitik behera izendatzen zirela, baiñan atzo nun artu nuen. Ez goitik behera etorri zeralako. Ez. Baizik eta ni, neroni, olaxe mintzatzen naizelako gure parrokiko militar sub-ofizialekin itzegiten dudanean, nagusi berria izendatu dietela-ta".
Beno, esana! Hortik aurrera, benetan agurtzea baino ez zuen: "Bukatzeko. Ez dizkizut aipatu gaur Gipuzkoak eta Euskal-Erriak dituzten arazoak. Ortarako izango duzu komisio eta kontsejatzaille treberik. Orrenbestez, agur. Gaizki esanak barkatu"

Esaera zaharrak
Kanpoan larrosak, etxian arantzak eta zorrotzak (Zumaya). Kanpoan bildotx, etxian otso (AN. Baztan). Kanpoan uso, etxian otso. Kanpoan eder, etxean beltz (AN. Areso). Kostata atebak andria, erriz erri bandorra joaz (G. Andoain). Norbaitek, azkenean, nai (gura) zuana iritxi duala esateko. (...) Kukua etorri, gosia etorri; kukua fan, gosia fan (AN. Lizarraga). Fan (joan). Koipe gabeko makillai eztio inork eltzen (G. Motriku). Irabazirik ez duen lana iñork ez du nai (...) (1972-X-15)

Indartsuak indartsuago
Itxurakabe indartzen ari da indartsuen indarra aurrerapenei esker. Ez da nolanahiko indarra, besterik gabe, egunerokoen, aldizkarien, irratiaren eta telebistaren giltzak eskuan edukitzea. Bide berriok gabe ez lukete erria ain erraz zuzenduko. Irakurleen, entzuleen eta ikusleen buruak, argitu ordez, lilluratzen eta lausotzen dituzte. Bai erraz erortzen direla erosleak saltzailleen eskuetan! (...) Saltzailleak gastatzaillea eta erosle porrokatua dan jendea behar du. Itsu-itsuan erosiko duena. Gauza berrien eta obeagoen irrika duena. Ez erosi aurretik ‘zertarako behar dut’ bere buruari askotan galdetzen diona. Au bera gertatzen da Lehendakaritzarako norbait behar denean edo Erriari iritzi-eskatzearen itxura egin behar zaionean, ‘Etxean ondo bizi nahi baduzu, lasai bizi nahi baduzu, pakean bizi nahi baduzu, eman zure autarkia alakorentzat edo artarako’. Ez da edozein, tresna oien giltza-jabe dena eta ez zaio utzi ere edonorri uzten. Ez onenak, jendea gehien itsutzen dakienak baizik eskura dezake agintearen gaillurra (...) (1972-X-15)

Goizetan
Iragarkia, 1972-X-15
Euskeraz, frantseraz edo erdaraz mintzatzen dakien andereño batek, aurrak ezitzea edo orrelako zeregiñen bat gustora artuko luke. Orrelakorik eskaini leziotekenak deitu bezaiote Donostiara, 429452 urrutizkiñera, Nekanetaz galdeginaz

«Urria» mauka hobea!!!
Iragarkia, 1972-X-15
30 egun: Logelarakoak, tresilloak, eser-etzan-lekuakmolde-egiturak etengabe eraberritzen
Eraman eta ezarri debalde Probintzi barruan
Donostian: Moraza 3 eta 14.nean
Irunen: San Marzial 12.nean
Amuebladora Comercial Hispania
Probintzia osoaren zerbitzuan


Azkenak
2025-07-23 | Euskal Irratiak
Battitta Boloki: «Kanakian deskolonizazio prozesu bat abiatu dute, eta bidean da»

Joan den astelehenean, Paris inguruko Bougival herrian izenpetu zen "oinarrizko akordioa", Kanakiaren etorkizun politikoari buruzko dokumentu garrantzitsua. Testuinguru honetan, Kanakiako Nazio Askapenerako Fronte Sozialistak bere lehen adierazpen ofiziala plazaratu... [+]


Pestizidak baimenduko lituzkeen legearen kontra 1,5 milioi sinadura batu dituzte Frantziako Estatuan

Duplomb Legeak hiru neonikotinoide baimenduko lituzkeela salatu du ELB sindikatuak. "Aberrazio zientifikoa, etikoa, ingurumenezkoa eta osasunekoa" dela salatu du legearen kontrako sinaduren biltzaileak. 


Sergio Ayucar: “BSHri oso merke atera zaio Eskirozko lantokia ixtea”

ELAk eta LABek ez dute lan batzordearen gehiengoak erdietsitako eta langileen gehiengoak onartutako aurreakordioa sinatu: "Ez da 1.000 familiarentzako irtenbiderik planteatzen. Finean, lanpostu askoren galera eta fabrikaren itxiera dakar", adierazi du LAB sindikatuko... [+]


Israel Gazan “inoiz ikusi ez den sufrimendua” eragiten ari dela salatu dute Mendebaldeko 28 estatuk, baina neurririk iragarri gabe

"Oinarrizko premiak bilatzen dituzten bitartean zibilak, haurrak barne, anker hiltzea" salatu dute. Gazan hamabost pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta AFP albiste agentziako kazetariek ohartarazi dute euren lankideak gosez hiltzen ari direla zerrendan,... [+]


Subflubiala Ez plataformak protesta zaratatsua egin du Bizkaiko Foru Aldundiaren aurrean

Subflubialaren behin betiko proiektua onartu zuenez Aldundiak pasa den astean, eta dozenaka pertsona batu dira proiektua gelditzea eskatzeko.


71 urteko espetxe zigorra ezarri diote Hondarribiko surf irakasle bati, 11 adin txikikori sexu abusuak egitea egotzita

2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]


Frankismoko dokumentu klasifikatuak argitaratuko dituen legea onartu du Espainiako Gobernuak

Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.


Espainiako Auzitegi Gorenak Loiolako kuartelari babes berezia ematen zion epaia bertan behera utzi du

2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]


Galizieraz egiteagatik eraso egin diote espainiar batzuek turismo-gida bati Galizian

Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.


Legazpiko Udala eta Sidenor kalte ordainak ordaintzera zigortu dituzte langile bat amiantoaren eraginpean jartzeagatik

Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu. 


Zabaltzen ari den morofobiaren azken adibidea, Gasteizen

Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]


Donostiako auzitegi batek ebatzi du zaharren egoitzako langile denek ez dutela euskarazko B2 maila eduki beharrik

Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]


Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


Eguneraketa berriak daude