BESTE KRISI BATEN ATARIAN DAGO BABCOCK EUSKAL HERRIAN


2002ko irailaren 08an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Kezkati ageri dira Trapagarango Babcock Borsing España (BBE) enpresako enplegatuak, berriro ere beste estualdi bat etor dakiekeelakoan. Jakina denez, Babcok Borsing (BB) multinazional alemanak erosi zuen Babcock Wilcox (BW) enpresa, aurrez eta ondoz ondo INI eta SEPI erakundeek kudeatu zuten jabetza publikoa, eta haren segida-edo da ekipamenduzko ondasunak ekoizten dituen Euskal Herriko lantegi hori. Jakina da, halaber, 80ko hamarkadaz geroztik beti krisian eta etengabe lanpostuak urrituz ezagutu dugula denok Babcock Wilcox enpresa publikoa, eta, pribatizatu ostean ere, hau da, duela hamar hilabete BB talde alemanaren eskuetara pasatu eta gero, 500 lanpostu suntsitu direla enpresa horretan: 1.150 langile ziren hasieran eta 650 dira gaur egun. Aurrekoak horrela izanik eta multinazional alemanak pagamenduak etenda dauzkala ikusita, ez da batere harritzekoa langileen buruhaustea.


ALARMA SEINALEEZ OHARTURIK, ATZERA JO ZUTEN BANKUEK.

Joan den ekainaren erdialdean igarri ziren lehen seinaleak: enplegatuen nominak pagatzeko likidorik gabe zebilen BB multinazional alemana. Hurrena, uztailaren 5ean, holdingeko 61 enpresetatik 25 aitortu zituen pagamenduen etenean izeneko egoeran. Egitate hori publiko egin zenean, areagotu egin zen larritasuna. Benetan, ordea, zer ari zen gertatzen? Bada, halako batean, finantzako erakundeak jabetu ziren multinazionalaren Frankfurteko Burtsako akzioek bizkor zihardutela balioa galtzen, eta bere kasa edo laguntzarik gabe utzi zuten taldea. Bestalde, Klaus Lederer presidentearen erabaki batetik etorri zen beherako joera hori. Arduradun nagusi horrek salgai jarri zuen HWD ontziolako akzioen %25, eta Ipar Amerikako banku batek erosi zuen parte hori, orduan nahiz orain ezezaguna den inbestitzaile baten izenean. Saldu aurretik, submarino ez atomikoak fabrikatzen espezializatutako ontziola horixe zen BBren negoziorik errentagarriena eta gainera taldeak kontrolatzen zuen gestioa, zeren bera baitzen akzioen %51ren jabe.

Horren segidan, berriz, beste berri hau jakin zen: aurrerantzean, multinazionaleko kargua utzita, HWD ontziola kudeatzen bakarrik arituko zen BBko presidentea. Gehiengoa galdu ondorengo erabaki horrek korapilatu egin zuen dena, lehenaz gain. Halatan, finantzako erakundeei iruditu zitzaien BBren diru egoera kaskarragatik zihoala ihesi lehendakaria, eta ukatu egin zioten taldeari finantzatzeko iturria. Orduan, BBko kudeatzaileek publiko egin behar izan zuten beren egoera: nominak pagatuko bazituzten, 200 milioi euro behar zituzten kreditutan, eta, bankuek eman ezean, ez zeukaten aurrera egiterik. Kontuak horrela, hauteskunde garaian egonagatik, Alemaniako Gobernuak berak hartu zuen parte, baina bankuek ez zuten aintzat hartu presio politikoa eta BBko arduradunek aitortu egin behar izan zuten pagamenduen etenaldia.


AURRERA SEGITUKO OMEN DU EUSKAL HERRIKO FILIALAK.

Etxe nagusiak pagamenduak etenda dauzkanez gero, zer gertatuko zaio Euskal Herriko BBE enpresari? Trapagarango BBEko arduradunek diotenez, beren enpresan ez dago "ordaindu ezinik geratzeko arriskurik". Bestalde, badakigu SEPI erakundea saiatu dela BB taldeari "pagamenduen etenaldia aitortzeko ez beharrik, ez asmorik dutela" dioen idatzia sinarazten, baina ez dakigu gorabehera hori zertan den.

Gertakizunen harira, ezkerraldeko enpresa horretan ordezkaritza duten sindikatuak ere berriro ari dira aztertzen zer kondiziotan pribatizatu zen eta multinazional alemanak nola eskuratu zuen. Alde horretatik, gogorarazi dute SEPIk Euskal Herriko egoitzaren bost urteko funtzionamendua bermatzeko letra izenpetu zuela pribatizazioko akordioan. Orduko dokumentu hura kontuan izanik, BBEko sindikatu handienak, UGTk alegia, berriro jabetza publikoko enpresa bihur zezatela eskatu zuen uztailean, irizten ziolako etxe nagusiak Alemanian pagamenduen etenaldia aitortu izanak pribatizazioaren porrota erakusten zuela eta multinazional alemana finantza ahuleko konpainia zela egiaztatzen. Ordea, ez dirudi oso erraza denik berriro Espainiako Estatuaren jabetzara bihurtzea. LAB eta ESK sindikatuak, adibidez, ez datoz oso bat enpresa batzordeko gainerako ordezkaritzekin. Bi erakunde horiek duda-muda handiak dituzte Euskal Herriko filialaren geroaz, zeren, diotenez, alde bakar batek ere ez du argi zehazten benetan zer kondiziotan saldu zitzaion enpresa publikoa multinazional alemanari.
Behin BB talde alemanaren pagamenduen etena gertatuta, epaileek izendatutako administratzaile bati dagokio orain multinazionala sektoreka antolatzeko eta bultzatzeko plan berria onartzea. Joan den abuztuaren 31rako bukatua izan behar zuten egitamua, baina orain diote irailaren erdirako edo amaituko dutela. Multinazionalaren egoitza guzti-guztien geroa definitu beharra daukatenez gero, plan horretan agertuko da Euskal Herrikoarena ere.


BESTE ZUZENDARITZA BAT.

Enpresa publikoa erosi zuenean, multinazional alemanak ordeztu egin zuen lehengo zuzendaritza. Sindikatuek diotenez, talde berria oso kaltegarri gertatu da enpresarentzat, edo, bestela esanda, multinazional alemanak enpresa arriskuan edo galbidean jartzeko pertsona egokienak izendatu zituen. Sindikatuen iritziz, zuzendaritza horrek ez du ezertxo ere egin edo bete: ez lan komertzialik, ez agindutako transferentzia teknologikorik, ez agindutako prestakuntzako planik. Hitz batean esanda, hutsaren hurrengoa bakarrik. Kontuak horrela, hala sindikatuek, nola SEPI erakundeak, eskabide bera egin diote multinazional alemanari: alda dezala oraingo zuzendaritza. Itxura batera, ematen du zerbait egiteko prest daudela edo zerbait egiten hasi direla. Adibidez, badirudi egoitzako lehendakariordeak, Carlos Vento jaunak, zuzenduko duela hurrengo taldea, betiere etxe nagusitik burujabeago jokatzeko eta lan komertzial beregaina egiteko helburuarekin. Gaur egun, etorkizun oneko merkatua dute Espainian zentral elektrikoek, eta kondizio horixe izango litzateke ezkerraldeko enpresako zuzendaritzak berebiziko aldaketa egiteko oinarria.


BETI KRISIAN.

Gaurko BBE, hots, lehen Babcock Wilcox zena, krisia krisiaren gainean izandako enpresa da, eta beti diru publikoaren laguntzaz atera izan da zulotik. Ondasun ekipamenduzkoak ekoizteko Trapagarango enpresa hori jabetza pribatukoa zen 70eko hamarkadan, eta 5.000 lagun inguru enplegatzen zituen. Arian-arian, garai hartan ere pagamenduen etenaldia egon zen, eta orduko huraxe da lehen krisi ardurakoa. Jaitsaldiari aurre egiteko, garai hartan Euskal Herriko enpresa garrantzitsuenetakoa zena aitzineratzeko, noraezekoa izan zen Espainiako Estatuaren esku-hartzea.

Lantegi horretan ezarri zuten, hain zuzen, enpresak salbatzeko lehenbiziko plana: 52 urtez gorakoentzako erretiro aurreratuetan funtsatzen zen egitamua, eta izugarrizko dirutza gastatu zuen fisko publikoak. Geroenean, sektore batean eta bestean, plan bertsua baliatu zuten krisian zeuden hainbat enpresa publiko aurrera ateratzeko: ontzigintzan, siderurgian eta abar. 80ko hamarkadan, jada enpresa publikoa zela, eta behin PSOE gobernura iritsita, askoz enplegatu gutxiagorekin funtzionatu zuen BW enpresak, eta pixkanaka aldendu egin zuen krisia. PSOEko gobernuak izendatu zuen lehendakaria edo enpresako kargudun gorena. Batetik, enpresa batzordeko UGT sindikatuko kidea zen jaun hori, eta bestetik Bizkaiko PSOEko goi karguduna. Lagun horren gidaritzapean, irabaziak ematen hasi zen enpresa eta hala segitu zuen urte batzuetan. Tartean, dena dela, ustelkeriazko kasu zenbait ere gertatu zen, eta ez zioten on handirik egin enpresari.
Boterean PP txandatu zenean, gobernu berriak beretako bat izendatu zuen, eskualdatzea prestatzeko. Enpresa saneatzen 600 milioi eurotik gora xahutu ondoren pribatizatu zuten BW; orduan aldatu zen BB multinazional alemanaren eskuetara. Orain, behin behar eta, berriro krisian da lehen BW eta orain BBE deritzan enpresaA.

Endesaren esku dago egoitzaren geroa
Egungo egunean, Endesaren esku dago Euskal Herriko BBE enpresaren geroa, hau da, bere garaian jabetza publikotik pribatura aldatu zuten beste enpresa baten ardurapean, zeren konpainia elektriko horixe baita ezkerraldeko enpresaren Espainiako bezero onena. Esate baterako, oraintsu esleitua zion bi zentral elektriko eraikitzeko eta abian jartzeko lana, Palman bata eta Kanaria Handian bestea, eta sinatzear zuten bi aldeek 300 milioi euro inguruko kontratua. Hitzarmena, dena dela, BB multinazional alemanaren etxe nagusiak eta Duro Felguerak negoziatu zuten, zein, bestalde, etenean jarri baitzuen Endesak joan den uztailean. Euskal Herriko egoitzako sindikatuek bitartekari aritzeko eskatu diote SEPI erakundeari, Endesak hitzarmena alde batera utz ez dezan. Gainera, izenpetzailea BBE enpresa izatea nahi dute, hau da, Euskal Herriko filiala bera eta ez Alemaniako etxe nagusia. Orain, elektrikako enpresa espainolaren erantzunaren zain daude

Multinazional alemanaren zifra eta datu funtsezkoak
Alemaniako Babcock Borsing (BB) multinazionalak 22.000 enplegatu inguru dauzka mundu guztiko 60 konpainia baino gehiagotan banatuta. Multinazionalaren Trapagarango filialean, hots, Bilboko ezkerraldeko enpresan, 650 lagun enplegatzen dira. Diotenez, 22.000 lanpostu horietatik 12.000 bakarrik geratuko dira, antolamendu berria abian jartzen dutenean.

Aurtengo uztailaren 5ean aurkeztu zuen multinazionalak pagamenduen etenaldia: 800 milioi eurotik gorako zorra aitortu zuen. Etenaldi horrek holdingeko beste 25 enpresari erasan die.
BW pribatizatu ostean, duela 10 hilabete sortu zen Babcok Borsing España (BBE) enpresa, Euskal Herriko filiala. Orduan, 1.150 lanposturekin hartu zuen talde alemanak, eta 500 murriztu ditu epe laburrean. Espainiako SEPI organismo publikoaren esku egon zen pribatizatu aurretik, eta erakunde horrek 600 milioi euro gastatu zituen saneatzen.
Energiarekin eta ingurumenaren tratamenduarekin ikuskizun duten ekipamenduak eraikitzen edo fabrikatzen aritzen da batik bat multinazional alemana. Gaur egun, ez dauka ontzigintzako jardunik.
Babcock Borsingen Euskal Herriko filialak, orain, Repsoleko eta Txinako zenbait ekipamendutan dihardu lanean. Euskal Herriari dagokionez, Bilboko portuko Bizkaiko Badiako zentral elektrikoa eraikitzen ari da


Azkenak
71 urteko espetxe zigorra ezarri diote Hondarribiko surf irakasle bati, 11 adin txikikori sexu abusuak egitea egotzita

2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]


Frankismoko dokumentu klasifikatuak argitaratuko dituen legea onartu du Espainiako Gobernuak

Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.


Espainiako Auzitegi Gorenak Loiolako kuartelari babes berezia ematen zion epaia bertan behera utzi du

2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]


Galizieraz egiteagatik eraso egin diote espainiar batzuek turismo-gida bati Galizian

Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.


Legazpiko Udala eta Sidenor kalte ordainak ordaintzera zigortu dituzte langile bat amiantoaren eraginpean jartzeagatik

Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu. 


Zabaltzen ari den morofobiaren azken adibidea, Gasteizen

Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]


Donostiako auzitegi batek ebatzi du zaharren egoitzako langile denek ez dutela euskarazko B2 maila eduki beharrik

Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]


Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


2025-07-22 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Japoniar nazionalismoa hasi da berragertzen mozorrorik gabe

Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]


2025-07-22 | Mara Altuna Díaz
Haien hizkuntzak hiltzen uzteko prest ez dauden zortzi gazte grinatsu

Uztailaren 14tik 18ra munduko hizkuntza gutxituen hiriburua izan da Gasteiz. HIGA, hizkuntza gutxituetako gazte hiztunen topaketetan, lau kontinenteko dozenaka gazte elkartu ziren esperientziak eta estrategiak trukatzeko. Hizkuntza “txikiak” babestea dute helburu... [+]


2025-07-22 | ARGIA
Kanakyko independentistek eta Frantziak adostutako akordioa eztabaidatuko dute oinarriek egunotan

Uztailaren 12an akordioa sinatu zuten Kanakyko indar independentistek eta Frantziako Gobernuak Parisen. Negoziatzaile independentistek “akordio historikotzat” jo zuten. Alabaina, independentisten arteko hainbat taldek akordioari buruzko erreparoak agertu dituzte, eta... [+]


2025-07-22 | UEU
Elisa Peredo Quiroz (Maitelan)
“Emakume eta migrante izateagatik ez gaituztela kontuan hartzen hautematen dugu”

Kooperatibismo bat komunitateari begira: lurraldeetako beharrei erantzuteko ereduak zabaltzen jardunaldia izan zen ekainaren 19an eta 20an Usurbilen, Jakinek, Usurbilgo Udalak eta UEUk elkarlanean antolatuta. Praktika kooperatibo eraldatzaileen adibide gisa, besteak beste, [+]


2025-07-22 | Bertsozale.eus
Bertsolaritzaren dokumentazio bilketa sendotzeko aurrerapausoetan

 Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]


“Herriak erabaki du Hatortxu Rock 30 aldiz egitea”

26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]


Eguneraketa berriak daude