TOURIST, YOU ARE IN THE BASQUE COUNTRY
Autobus geltokietako markesinetan turistak zer ikusten du? «Men In Black» filmaren bigarren zatia badatorrela dio hemengo kartel honek gaztelera hutsezko «íY vuelven!» deigarri batekin. Aldamenean «Relájate. Un momento feliz» gonbidapena egiten du Magnum izozkiaren iragarkiak. Gaztelera hutsezkoak dira gehienak. Baina gure memento zoriontsua ere topatu dugu Bulebarrean: muxu baten argazkia da eta gainean «astindu ahoan duzuna» irakur daiteke. Gipuzkoako Foru Aldundiaren euskararen aldeko kanpaina da.
Alde Zaharrean sartu gara pintxo batzuen bila eta tabernetako testu gehienak gazteleraz daudela ikusi dugu. Dendetan «Merkealdiak» dioten afitxak baino ugariagoak dira «Rebajas» diotenak. Belarriak erne ditugula euskara gutxi entzuten da kale, taberna eta dendetan. Hala ere euskaraz eskatuz gero, dendari eta tabernari gehienek euskaraz erantzun edo ulertu behintzat egiten dute.
Azkenean turistek euskaraz dakitena jakiteko eurei galdetzea egokiena dela pentsatu eta inkestatxoa egin dugu. Iritsi berri den ingeles laukoteak harrituta begiratu digu euskararen inguruan galdetzean. Denbora gehiago eman beharko zaie. Frantsesek eta alemanek euskara existitzen dela badakitela erantzun digute seguru, baina zerbait euskaraz esateko eskatu eta mutu geratu dira. Madrildar gazte talde batengana hurbildu eta hauek bai, hauek «eskerrik asko», «barkatu», «agur» eta «gaupasa» esaten asmatu dute, azken hori probatua dutela erakutsiz. Euskarazko esaldi oso eta borobilenak azentu italianoz entzun ditugu; irakurrita, hori bai. Parmatik etorritako gazteek Euskal Herriko gida bat dute esku artean eta «Ze ordu da, mesedez?», «Non dago tren geltokia» eta antzekoak esan dituzte, orain arte praktikan ezertarako erabili ez dituztela aitortuta. Gehienek gutxi entzun dutela diote eta bitxikeriatzat dute nolabait euskara. Gure inkesta partikularra Belgikako bikote batekin amaitu dugu: «Bai, atzo entzun genuen euskara, hoteleko gelan telebista baitaukagu. Baina ez da ezertxo ere ulertzen!». Guri ere zaila egiten zaigu Donostiako kaleetan bost egun pasa dituen bikoteak euskara lehenengoz telebistan entzun izana ulertzea. Baina oporrak baikortasunez amaitu nahi ditugu eta bikoteak despistatu itxura zuela erabaki dugu
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]
Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]
85 urteko gizonak bere emaztea hil zuen uztailean, eta Poliziaren ikerketaren ondoren behin-behineko espetxealdian zegoen. Orain, Nafarroako Auzitegiko Bigarren Atalak esan du gizonak "ageriko narriadura kognitiboa" daukala eta "zaurgarria" dela.
Gazako palestinarren aurkako genozidioa aurrera doan bitartean, Europak Israelgo armagintza industria hauspotzen jarraitzen du. Elbit Systems Israelgo armagintza enpresa ezagunak joan den astean iragarri zuen Europako herrialde batekin 1.600 milioi euro baino gehiagoko kontratua... [+]
Plantillak astelehenean ekin dio grebari, kaleratzeei ezetz esateko. Espedientearen kontsulta-aldia abuztuan hasi izana salatu du Hego Uribeko LASek, enpresaren asmoa "langileen mobilizazioa eta erantzuna oztopatzea" izan delakoan.
Komunikazio ministro eta gobernuaren bozeramaileak iragarri du neurria. Berehala galdetu diote ea mehatxuren batek bultzatu duen erabakia, eta horri erantzun dio "mehatxua Israelgo eskuin muturretik" datorrela.
Abuztuaren 13an, 54 urteko Nafarroako garraiolari bat hil zen Bartzelonan deskarga lanak egiten zituen bitartean. Hurrengo egunean, Errenteriako Merkaoiartzunen 58 urteko langilea hil zen istripu ez-traumatiko baten ondorioz.
Bero boladek, haizeak eta lehorteek suteak pizteko aukerak bikoiztu dituzte Europan. Portugal, Espainia, Grezia eta Turkia pairatzen ari dira suterik handienak. Milaka suhiltzaile eta herritar ari dira suaren kontra borrokan Europa hegoaldeko herrialdeetan.
LAB sindikatuak Euskotren enpresaren "koherentzia eza eta erantzukizun sozialaren gabezia" salatu ditu, zezenketen publizitatea zabaltzen ari delako bere ibilgailuetan.
AEBetako presidentea Zelenskirekin eta Europako haren aliatuekin bildu da astelehenean, Etxe Zurian. Badirudi Trumpek ontzat jo duela Vladimir Putinek ostiralean izandako bileran proposatutakoa: Ukrainako gerra amaitzeko Kiev "lurralde truke posibleez" hitz egiteko gai... [+]
Alaskan nahiz Etxe Zurian egindako bilkurek sortzen duten harrabotsaren parekorik ez du piztu. Eta protagonistek ere hala nahiago, esango nuke. Baina begien bistako garrantzia du Asiako bi potentzia nagusientzat eta, zeharbidez, kontinente osorako: Txinako Kanpo-arazoetako... [+]
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]