Gaur egun birziklapenaren aroan bete-betean gaudela esan dezakegu. Gure inguruko kaleetan ia mota guztietako elementu, produktu eta osagaiak biltzeko edukiontziak ditugu. Etxeetan ere birziklapenaren kultura ezarri da eta hainbat txoko egokitu ditugu papera, beira, plastikoa eta abarrentzako. Baina birziklapenaren ohitura ez da atzo sortutako zerbait, zenbait elementuren birziklapena betidanik egin baita. Arropa adibidez, belaunaldiz belaunaldi pasatuz joan da edo bizilagunen artean ere elkartrukatu da. Hori ez al da arropa birziklatu edo berrerabiltzea? Dena den, gauza guztiak bezala arroparen birziklatzearen prozesua eta sistema erabat garatuta eta modernizatuta dago orain. Modernizazio honen nondik norakoak ezagutzeko asmoz, arroparen birziklapenaren munduan murgilduko gara ondorengo lerroetan.

Gipuzkoan arropa birziklatzen duen enpresetako bat Errenterian dagoen Oldberri da. Sarea Fundazioaren bitartez Gipuzkoako Caritasek bultzatutako kooperatiba da Oldberri. 2001eko ekainean eratu zen Donostia eta inguruko hainbat herritan lan eginez. Jesus Mari Garate Sarea Fundazioaren zuzendari nagusiak dioenez oso eremu mugatua hartu dute lanerako, Tolosa, Zarautz eta Irun elkartuz osatzen den hirukia, hain zuzen. Guztira, hiruki geografiko horretan 75 edukiontzi banatu dituzte, baina euren asmoa edukiontzi kopurua gehitzea da. Hiruki geografikoaz kanpo, Alegia eta Lazkaon ere edukiontziak dituzte.
Edukiontzi horietatik at parrokietan utzitako arropa ere jaso eta sailkatzen dute, izan ere jende asko oraindik ohituta dago arropa poltsa parrokietara eramaten. "Gure aiton-amonek txikiak zituzten arropak parrokiara eramaten zituzten behar zuen jendearentzat. Elizaren ingurunea, parrokien bitartez arropa birziklatu duen lehenengoa izan da" jarraitu du Garatek.
Parrokietako bilketa ia Gipuzkoa osoan hedatua dago. Herri batek parroki arropategia izateko baldintza batzuk bete behar dira. Lehenik eta behin boluntarioak behar dira, parrokian biltoki bat ireki ahal izateko eta honela arropa jaso eta behar duen jendeari lagundu ahal izateko. Eta parroki guztietan ez dago behar adina boluntario. Parrokietan jasotzen den arropa gehiena Oldberrira eramaten den arren, parrokiak berak askatasun osoa dauka nahi duena egiteko jasotako arroparekin. Askotan aukeraketa egin ondoren, parrokiko premiadunen artean banatzen dute arropa.
Oldberrik lehen lan urte honetan bere helburuak gauzatzea lortu du. Bost lanpostu eratu dira eta helburu ekonomikoak ere lortu dituzte, bilketa pentsatzen zutena baino askoz ere handiagoa izan baita. Gaur egun edukiontzi eta parrokietan bildutako arropa kontuan hartuz, hilean 50.000 kilo inguru biltzen dute.


Sarea Fundazioaren ondorioetako bat da Oldberri kooperatiba. Fundazio honen helburua lana bilatzeko zailtasunak dituzten pertsonei laguntzea da eta Oldberriz gain beste proiektu batzuk gauzatu dituzte. Sarearen proiekturik ezagunena Jazkilan, jantzigintzako tailerrak dira. Proiekturik zaharrena da, garatuena dagoena eta lanpostu gehien sortzeko aukerak ematen dituena. Sarea eta Gipuzkoako Caritasekin batera Bizkaiko Caritasek ere parte hartzen du Jazkilanen. "1998an, Jazkilan nahiko garatua zegoela ikusirik, Caritasek lanerako fundazio bat eratzea pentsatu zuen, ardura zuzenean Caritasek eraman beharrean fundazioak izango zuelarik. Honela sortu zen Sarea", azaldu digu Garatek.
Jazkilanez gain Sarearen bitartez Caritasek beste kooperatiba batzuk bultzatu ditu, besteak beste, Sutondo catering enpresa, Press plantxako enpresak (Basaurin eta Errenterian), Jazkitek ehungintza kooperatiba eta Oldberri.
Jesus Mari Garatek garbi utzi nahi izan du enpresa horiek guztiak autonomoak direla, ez direla Sarea Fundazioarenak. Kooperatiba bakoitzak bere entitate juridikoa dauka. Dena den enpresa horiek askotan bere kabuz baliabide nahikoa ez dutenez, azpiegitura osatzeko laguntza jasotzen dute.


1996-1997 inguruan, Press Basauri plantxa kooperatiba martxan jarri aurretik, plantxa ikastaroa antolatu zen. Ikastaroa egin ahal izateko janzkiak behar zituztenez, parroki arropategietara jotzea bururatu zitzaien. Batetik plantxatzen ikasiko zuten eta aldi berean, bildutako arropa garbitu, higienizatu eta plantxatu ondoren, beste itxura batekin jasoko zuten behar zutenek. Halaber, eskatzen zena baino askoz ere arropa gehiago jasotzen zutela ikusirik, buruari bueltak ematen hasi ziren: "Zer egin dezakegu arropa horrekin? Lanpostu berriren bat sortzeko aukerarik egongo ote da?" Bizkaiko Caritasekin, eta Traperos de Emaus eta Rezikleta birziklapen enpresekin harremanetan jarri ziren, baina lehenengo saiakerak porrot egin zuen. Gipuzkoako Caritasek Oldberri proiektuarekin aurrera bakarrik jarraitzea erabaki zuen eta azkenean iazko ekainean kooperatiba martxan jartzea lortu zuten.


Edukiontzi nahiz parrokietan bildutako arropari irtenbide bat baino gehiago bilatzen zaio. Bilketa egin ondoren, arropa sailkatu eta aukeratu egiten da. Mota guztietako arropa heltzen da, baina batez ere egoera onean eta txukun dagoena. Berriro janzteko balio duen arropa, garbitu eta plantxatu ondoren, kalera ateratzeko prest dago. Arropa barra-barra biltzen da. Gizarte zerbitzu eta gizarte laguntzaileen bitartez beharra duen jendeari helduko zaio arropa eta gainontzekoa salgai jarriko da. Donostia eta Zarauzko Kintzin, Bidezko Merkataritzako produktuak saltzen dituzten bi dendatan dago Oldberriren arropa salgai. Hernanin eta Irunen jartzen den kale azokatan ere aurki daiteke bigarren eskuko arropa hau. "Bigarren eskuko arropa erosteko ohitura gure inguruan oso errotua ez dagoen arren gorakada nabari da azkenaldian, batez ere gazteen artean" azpimarratu du Garatek, Sarea Fundazioaren zuzendariak. Balio ez duen arropa zapiak egin eta ehun gisa berriro erabiltzeko baliatzen da. Kaleko jendeak emandako arropaz gain, Oldberrira hainbat ehun enpresako jantziak ere heltzen dira. Modaz nahiz denboraldiz kanpo dauden gaiak heltzen dira bigarren aukera emateko. Arropa eman duen enpresarekin ez lehiatzeko, ez da inoiz enpresako marka erakutsiko produktuaren salmenta zuzenean. Bestetik, batez ere kirol jantziak direnean ahal den neurrian, herrialde behartsuetara bidaltzen saiatzen dira.
Edukiontzi eta parrokiak alderatuz, pareko arropa kopurua biltzen den arren, edukiontzien bilketan goranzko joera nabaria da. "Lehen arropa parrokietara eramaten zuen jende askok orain edukiontzietan uzten du, gauza berbera dela dakielako" dio Garatek. Arroparen birziklapenean arazo gehien ematen duten gaiak oinetakoak dira, batez ere merkaturatzeko orduan. Oinetako bat garbitu eta higienizatzea askoz ere zailagoa da. Dena den irtenbidea bilatu diote. Hainbat enpresak oparitutako oinetako berrietatik zati bat salgai jartzen dute eta gainontzekoa beharra duen jendeari ematen zaio.
Dena den, Garatek, Sarea Fundazioko zuzendariak uste duenez, arroparen birziklapenaren merkatua jaioberria da oraindik, garatze prozesuan dago