Eguberritan nor ote zoriontsu


2001eko abenduaren 23an
Urte amaieran zeuden, Eguberriak gainean, eta hain zuzen gai horri eskaintzen zion ZERUKO ARGIAk bere lehen orrialdea. Eta "Zorionak?" galdetzen zuen I. Bujandak hizki larriz handik. Zer zela-eta? Bada, somatua zuen zera bategatik, hara. Alegia Eguberrien aurrean "iru jokaera" zeudela. "Eguberriak poztea" zen horietako bat. Eta norena ote jokaera hori? I. Bujandak behintzat ez zuen duda izpirik: "zaharrena". Bere iritziz, Eguberriak zetozelako pozten zirenak "fededunak dira, fededun iraun nahi dute, Elizaren artaldean zintzo. Eutsi ohitura onei. æAtor, ator, mutil, etxeraÆ".


GAZTEEK EGUBERRIAZ MIN

Baina antzemana zuen beste motako jenderik ere. "Eguberriaz baliatzea" maite zutenena, adibidez. Jokaera hori "ajolakabeena" baino ez zen, "sinistu ez sinistu, ardure gutxi, edo batere ez. Zertarako bizia konplika? Jan eta edan dezagun" pentsatuz, nola edo hala, aurrera egiten zuten haiena.

Eta azkenik, hirugarren jokaera bat ere igarria zuen lan haren egileak. "Eguberriaz min artzea" ohizkotzat zutenena. Jokaera hau "gazteena" zen, I. Bujandaren hitzetan. Zergatik haien mina? "Guduak. Giza-ilketak. Gosea. Arrazakeria. India. Pakistan. Zuriak eta beltzak. Mundua bere gorroto zerrian utziaz, gu emen elkarri æzorionakÆ esaka. Kanpora itxurakeriak" sentimendua barneraturik zutelako.

Gauzak horrela, berak aldarrikatzen zuen kristau-espiritu marduletik begiratuta, honakoa egitea proposatzen zuen:
"Parroki, erri, eskualde, barruti eta Estadu bakoitzean, garaiz eta buruz antolatutako billera bat egin urtero, Eguberriak inguratzerako, kristau-erriaren azterketa modua eta erakusgarri izan dedin, eguneroko bizitzatik puntu mingarrienak aukeratuaz, argi ta garbi jakin dedin ausartzen ote garan ala ez, elkarte eta erri geranez, Jesukristoren espirituarekin geure buru eta bizierak konparatzen, behar direnak utzi edo zuzentzeko, eta zein bidez, egiazko bihotz-bihurketa eta metanoia iristeko".


EGUBERRIAK ETA ZUZENTASUNA

Garaian garaikoa, gai huraxe zuen ZERUKO ARGIAren editorialak ere. Zehazki esateko "Eguberriak eta zuzentasuna". Eta kezkati ageri zen editorialgilea hasieratik bertatik, bi kontzeptu horien elkar harremanaz. "Elkarrekin zer ikusirik bai al dute? Eskatzen al digute zuzentasunik Eguberri jaiek? Edo zabalagoan galdeturik: Jainkoa gurtzea al da elizkizunen elburu nagusi bakarra? Egin al diteke mezarik zuzentasunik ez dagoen tokian?".

Galderei erantzuna dagokie, eta saiatzen zen, bada, haiexek eskaintzen: "Baietz dirudi gaurko kristau askoren iritzi eta jokabideak ikusiz. Baita Elizaren agiriak irakurriz ere".

Baina bere iritzia besterik zen, antza denez, horrela baitzioen bat-batean: "Ez dirudi liturgiak eta zuzentasunak elkarrekin zer ikusi aundirik dutenik. Jainkoa gurtzeko bakarrik direla dirudite gure elizkizunak. Aski dela dirudi sakramentuen indar soilla meza egiteko, entzuleen eta emaillen bizitza zintzo edo okerrari begiratzeke".

Horrelakoak esatearekin aldizkariaren alde zerutiarra arriskuan jar zezakeela pentsatuz-edo, azalpentxo bat ematen zuen jarraian: «Ez dugu iñolaz ere esan nahi Elizaren agirietan zuzentasunaz eta elizkizunez erakutsi bikaiñik ez dagoenik. Ez dugu esan nahi kristauei bizitzan zuzentasunik eskatzen ez zaienik, elizan bildurik egiten dituzten otoitz eta mezak zuzentasunera eragiten eta behartzen ote dituzten baizik».

Gogoeta proposamena baino ez zela hura, beraz. «Eliza dotoretan eta jantzi apain, abesti zoragarri, jarrera, jardun eta arau egokiz egin ditezke gure mezak, baiña zuzentasunaren gose-egarri gabekoak badira, utsak ditugu. Mamirik gabeak. Zuzentasunik ezak baliogabe bihurtzen ditu. Meza beraren muiña desegiten du".

Eta behin adorea berreskuraturik, heresiak esaka ez zebilela agerian utziko zuten adibideak ere eskaintzera ausartzen zen editorialgilea:
"Au garbi dakusgu Liburu Santuetan. Zalantzarik gabeko erabakia ematen digute bai Igerleek, bai Jesusek eta bai apostoluek. Guzti auentzat, Aita Jainkoari parra egitea da, zuzentasunik gabe elizkizunak moldatzea.æAitari bere aurrean semea iltzea bezala da, behartsuen ondasunekin opariak eskeintzeaÆ dio Jaunaren itzak. Orregatik zeuden lotuak lehenengo kristauentzat æJaunartzeaÆ edo Meza eta biotzak bat egiten eta ondasunak elkarren artean banatzea. Gaur ez da onela gertatzen, ordea. Asko arritzen gaitu apain-jantzirik gabe meza emateak, baiña gutxi zapaldu eta zapaltzaille, behartsu eta aberats, nagusi eta langilleek batera meza emateak.

Zoritxarrez eliz-atarian uzten dituzte askok beren egite, beren diru-poltsak, beren lur aundi-zabalak, beren irabazpide neurrigabeak, beren diru-txauketa bildurgarriak". Kristau bizitza eta banku irabazien arteko kontraesana?

ZENBAT GARA
Euskara hedatzen ari da erdal egunkarien barrena. Apurka apurka, behar bada, baina... apurka apurka bederen, txindurriak ere lan ikaragarria egin ohi du. Horra hor, aspalditxoko "Basarri" eta "Garoa" Donostiako egunerokoetan. Horra hor, Iruñeko "Diario de Navarra" delakoan "Nafar-izkuntza orria" (A. Apat-Etxebarne, Antton, Ikusle, Sagi, Satrustegi etab.). Horra hor ere Bilboko "La Gaceta del Norte" egunerokoan "Egunon amigos" orria, euskara eta gaztelania, bitara bada ere, izenak berak argi azaltzen duenez. Eta hona hemen, azkenik, Donostiako "Hoja del Lunes" asterokoan, eta Jose de Artetxe zenak utzitako sailean, Juan San Martin, Joseba Intxausti, "Amatiño" (maila horretako idazleen artean nola ausartu den ez dakigularik) eta oraindik izendatzeke bide dagoen laugarrenen bat (...)(1971-XII-26)
DOLARRA ETA URREA: 1933 ETA 1971
Egun, abenduak 15, ez da oraiño erabakia urrearen prezioa goratua izango dena. Ba dirudi, halere, Nixon eta Pompidou-ren hizketa ondoren, dolarra desbaliatua izanen dela, hots, ontzako urreak, ofizialki, 35 dolar baiño gehiago balioko duela. Erabaki hau har badadi, izango da lanik, etor ditezkean ondorioak zuzentzen. Bizkitartean, alabaiña, on izango da, 1933 urtean zer zergatu zen gogora ekartzea. Munduko Lehen Gerrateak ondatu zituen Gold Standard, hots, urre-diruaren oiñarri guziak. (...) Bildu eta gorde egin zuen urrea jendeak. Inflazioa, bertatik hedatu zen erresuma gerlari orotara. (...) Pausugabeko inflakzioak nazional diru oro akitu zuen. Markoa ondaturik eta deusezturik erori zen. Franko frantsesak, gerra aurretik zuen balioa, hiru laurdenetan galdu zuen. (…) Merkatuko indarrek eta espekulazioaren antsiek hasi ziren diru-ganbioa erabakitzen. Indar eta nahikari horiek, berez aldakorrak eta izukorrak direlarik, ez da harritzeko ganbioak pulunpaka abiatzea. Diruaren desegurtasunak nazioenarteko salerosketa ondatzen du eta, honen ondorio, krisis eta langabezia nagusitu zen Europan (...) (1971-XII-26)

JESUS-EN JAIOTZA
Ebanjelio Santuak, Jesus'en bizitzako gertakariak esatean, askotan urri-antxa ibilli oi dira. Bear bada guk nai baiño urriago eta xuurrago, batez ere Jesus'en Aurtzaroko gauzetan. Ortikan sortu da, artistak, gertakari oiek agertu nai izan dizkigutenean, ebanjelioak baiño zenbait zertzelada ta detalle geiago ipintzea berak beren sorkarietan. (…) Izan ere, Arteak ba du bere mundu. Ori bai, guk ez degula naasi bear Artearen mundua, Ebanjelioaren munduarekin. Artea ez da Ebanjelioa. Ez gaitezela, beraz, asalda -norbaitzuek asaldatu diran bezela- gure Elizetako Arte-lanetan Ebanjeliotikan kanporako zenbait gauza arkitzen ba degu, adibidez, Epifaniako Gertakarian "Iru Errege". Egia da, Epifaniako Mago aiek, Ebanjelioak ez diola, ez Erregeak ziranik, ez iru ziranik ere (...) (1971-XII-26)


Azkenak
2025-05-22 | ARGIA
Bizilagunekin plataformak ‘Donostia Tropikala’ festa egingo du maiatzaren 30ean

Ekimen honekin tonu alai eta ironikoan salatu nahi dute aldaketa klimatikoa eta turistifikazioa elkar elikatzen ari direla, eta horrek "gure hiria eta lurraldea merkatuaren logikaren esku uzten" dituela.


Seaskaren baliabideak emendatzeko eskatu diote Frantziako Hezkuntza ministroari Ipar Euskal Herriko parlamentariek

Maiatzaren 21ean bidali diote gutuna Elisabeth Borne Frantziako Hezkuntza ministroari Ipar Euskal Herriko sei parlamentariek. Dagoen ikasle kopurua ikusita, ikastoletarako aurreikusi dituzten lanpostuak "aise gutxiegi" direla deitoratzen dute gutunean. Kexua adierazteko... [+]


2025-05-22 | dantzan.eus
80-90 urte bitarteko dantzariz osatutako euskal dantza taldea

Adina ez dela dantzan aritzeko oztopo agerian utzi dute Errenteria-Oreretako Beti Bizkor elkarteko euskal dantza taldeko kideek. Dantzaren onurak argi erakusten dituen testigantza esanguratsuak jaso ditu Ikerne Zaratek Oarsoaldeko Hitzan argitaratutako Adina ez dadin ekiteko... [+]


2025-05-22 | LAB sindikatua
67 urte betetzear zituen garraiolari bat hil da Irunen
LABek jakin duenez, herenegun, goizaldeko 6:30ean, TRANSDIPE S.L. enpresako S.S. garraiolaria hilik agertu zen Irunen, lanerako prestatzen ari zen kamioiaren aldamenean. Kamioia martxan zegoen, atea irekita eta zantzu guztien arabera, heriotza ez traumatiko baten aurrean gaude... [+]

Iratxe Sorzabalen aldeko epaiari helegitea aurkeztuko dio fiskalak

Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]


2025-05-22 | ARGIA
90 kamioi baino ez dira sartu Gazan eta gosetea zabaltzen ari da

NBEk azaldu duenez, egunotan soilik 90 kamioi sartu ahal izan dira lurraldera oinarrizko elikagaiekin; beste 105 zain daude mugan. Gazako gobernuaren prentsa bulegoak emandako datuen arabera martxotik 326 pertsona hil dira elikagai eta botika faltagatik eta 300 abortu izan dira... [+]


40 minutu Iratxerekin

Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]


2025-05-22 | Gedar
Geldialdia AEBen eta Iranen arteko negoziazio nuklearretan, Israelek mehatxuak areagotzen dituen bitartean

Teheranek ez du baieztatu hurrengo elkarrizketa-saioan parte hartuko duen, Israelgo Estatuak Irango instalazio nuklearrei eraso egiteko mehatxuak egiten dituen bitartean.


2025-05-22 | Axier Lopez
Alemaniako Red.media hedabidea itxiarazi dute

ARGIAk aspaldi du harremana Alemaniako Red.media hedabidearekin, beren bideo batzuk topatuko ditu irakurleak ARGIAren webgunean. Baina haien aurkako jazarpen kanpaina baten ondorioz proiektua ixtea erabaki dute. Red-eko kideek arrazoiak publikoki azaldu dituzte eta artikulu... [+]


Aroztegiako epaiketaren kronika (hirugarren eguna)
Desobedientzia zibila kriminalizatzeko irudien bila

Asteazkenean lau foruzain, bi alkate ohi eta bi kazetari izan dira haien testigantzak ematen. Geroago, amaiera amaigabean, akusazio partikularraren 11 bideo eta albistegi ikusi eta itzuli dira gaztelerara: desobedientzia zibila begien aurrean. Oso luze joan da, luzeegi.


Itzali sistema, piztu alternatibak

Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.


2025-05-21 | ARGIA
Migratzaileak beste herrialdeetara deportatzeko baldintzak malgutu nahi ditu Bruselak

Europako Batzordeak beste urrats bat eman nahi du migrazioaren kontrako politikak gogortzeko bidean: deportaturiko migratzaileek ez lukete zertan harreman zuzenik izan behar hirugarren herrialde "seguruak" deiturikoekin, hara kanporatuak izateko.


Baionako gizon bat epaitzen ari da Paueko Auzitegia, zortzi adin txikiko bortxatzea leporatuta

Salatu dute 69 urteko gizonak hogei urtean egin zituela erasoak. Donostian bi gizon atxilotu dituzte, adingabe bat bortxatzea leporatuta; beste bi gizon ere ikertzen ari dira, talde bortxaketako parte izan daitezkeelakoan. Salaketa jarri duen adingabea Gipuzkoako gizarte... [+]


Foruzaingoak familia bat etxegabetu du Antsoainen, eta hori galaraztera joan direnen aurka oldartu da

10:00etan etxegabetzea gauzatzeko agindua zuen Poliziak, baina lehenago bertaratu dira sei patruila emakumearen etxera eta inguruko kale guztiak moztu dituzte. Haritu Elkarlaguntzako Sareak eginiko deiari erantzunez, dozenaka lagun elkartu dira etxearen aurrean etxegabetzea... [+]


Eguneraketa berriak daude