Mariasun Landa
ANAYA
78 orrialde
875 pzta./35 lib.

Sei urtetik aurrerako irakurleei zuzendua Anaya argitaletxeak gazteleraz plazaratu duen Mariasun Landaren "La bruja y el maestro", duela hilabete batzuk egile berak Euskal Herrian kaleratu zuen "Sorgina eta maisua" ipuinaren itzulpena da. Gainera, hemendik gutxira, katalanez ere ikusiko du argia. Badira ezberdintasunak jatorrizko bertsioaren eta beste hizkuntzetan eskainitakoen artean, halere: alde batetik, funtsean testua berdina den arren, kontakizuna berridatzia izan da; eta bestetik, euskarazko liburua Jokin Mitxelenaren marrazkiaz horniturik agertu zen bezala, erdarazko bertsioetan Asun Balzolak eman die irudien bidezko bizia ipuineko protagonistei, alegia sorgin lardats samar bati, sorgintxoak hegan egiteko erabiltzen duen bigarren eskuko erratzari, eta bien gaiztakeriak jasan behar izaten dituztenei. Irakasleak dira den-denak, hara! Izan ere, sorgin ikasle nahiko traketsa izan omen zen sorgintxo hau, eta noski, horrela ateratzen zaizkio kontuak bere sorginkeriak praktikara eramaten hasitakoan ere: gogotik saiatu sorginik gaiztoenari burura etorriko litzaizkiokeen gaiztakeriak haurrei egiten, eta beroien irakasleak txanpain botila bihurtzea baino ez duela lortzen.

Marikita Tambourin
GATUZAIN
146 orrialde
1.250 pezeta
50 libera

Hogeita hamazazpi astez plazaratu zituen Marikita Tambourinek euskal abizenei buruzko lanak Iparraldeko hiru euskal irratietan eta "Herria" astekarian. Lan horiek guztiak bildu eta "Euskal deituren kronika" liburua osatu du Gatuzain argitaletxeak, non euskal abizenen nondik-norakoak agertzen diren. Izan ere, denek jakin nahiko genuke gure deitura nondik datorren, bere historia zein izan den, eta batez ere bere esanahia. Bada, jakin-min hori guztia asetzen saiatu da Marikita Tambourin baigorriarra, horretarako hiru iturriz baliatu delarik: Jean-Baptiste Orpustanek Iparraldeko etxe izenez egin zuen tesiaz, Philippe Oyhamburuk argitaratutako "Euskal Deituren Hiztegia" deitutakoaren hiru tomoz, eta egileak berak egindako "Etxea eta bere izena Baigorrin, Erdi-Arotik orain arte" izenburua duen ikerketaz.

Enkarni Genua Espinosa
KUTXA
54 orrialde
600 pezeta
24 libera

Enkarni Genua Espinosak burututako "Ostiralero afaria" antzerkiak irabazi du aurten Donostia Hiriko Kutxa Literatur lehiaketak antzerti lanei eskainitako saria. Gure herrian elkarrizketarako dugun beharraz eta hura izateko daukagun zailtasunaz dihardu. Ezadostasun politikoengatik haserretuta dauden bi anaia dira antzezlaneko protagonista nagusiak: Iñaki, enpresa bateko gerentea, eta Koldo, kartzelan bi urte egon beharrean aurkitu zen gizona. Gehiago dira familian, ordea: hala nola, langabezian dagoen arreba, hamasei urteko anaia gaztea eta guztion ama, Miren, 60 urteko alarguna, bakoitza bere arazo eta ikuspuntuekin. Halako batean, izeba bat hilko zaie, testamentu berezi samar bat egin eta gero: 40 milioi pezeta utziko dio familiari, ostiralero eta urte betez, afaltzera elkartu eta elkarrizketa jator bat aurrera eramateko gai badira.

Juan Kruz Igerabide/ Mikel Valverde
AIZKORRI
35 orrialde
695 pezeta
27 libera

Juan Kruz Igerabidek idatzi eta Mikel Valverdek marraztua da "Jonasen iratzargailua", Aizkorri argitaletxeak lehen irakurleei zuzendua duen "Mendi sorgindua" sailean argitaratu duena. Iratzargailu bat oparitu zioten Jonasi bere arrebatxoa jaio zenean. Eta tik-tak, tik-tak entzun dezake mutikoak, erdi esna ohean geldi dagoela. Bere logelan dago Jonas, bere etxean, baina jadanik etxe hark ez du lehen zuen usaina, orain arrebatxoarena besterik ez baita nabarmentzen han. Eta arraroa iruditzen zaio usain hori Jonasi, nahiz eta bere arrebatxoa asko maitatzen duen. Eta maitatu, amari sabelean ostikadak ematen zizkiola sentitu eta gero ere, hori zipitzik ere gustatu ez zitzaion arren: izan ere, amari ostikadak ematen dizkion haurra... a zer alaba! Baina orain hura zaintzen dago, tik-tak, tik-tak, denbora aurrera doan bitartean.

Begoña Bilbao
GIP. F. ALDUNDIAK/
ZARAUZKO UDALAK
328 orrialde
1.025 pezeta
41 libera

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Zarauzko Udalak argitaratu dute Begoña Bilbaok idatzitako "Ibaia maitasunaren oztopo" idazlana, Zarauzko Udalak urtero antolatu ohi duen Xabier Lizardi haur ipuin lehiaketan iaz irabazle gertatu zen narrazioa. Aurreiritzien ibaiko ur handiak banandurik bizi beharrean aurkitzen den bikote oso gazte baten lehen amodiozko istorioa kontatzen du bertan. Hamairu eta hamalau urte dauzkate protagonistek, eta biak dirudunak izan arren, aberatsen seme eta alaba baitira, azal iluna du mutilak, nahikoa arrazoi neskatoaren gurasoen arbuioa pizteko. Senargai "aproposa" bilatu nahi diote alabari, gizarte-maila gorenekoa eta zuria, bistan da. Hori dela-eta, neska handik urrun eramatea erabakiko dute, urruntze horrekin jaio berri duen maitasuna bertan behera amaituko delakoan. Baina ez alferrik!

LEHIAKETA 2001
Batzuen artean
ELKARLANEAN/
DEBAKO UDALA
116 orrialde
1.510 pezeta
60 libera

Debako Udalak aspaldi honetan antolatzen duen Tene Lehiaketako aurtengo saridunak biltzen ditu "Tene Lehiaketa 2001" liburuak. Gotzon Hermosilla barakaldarrak idatzitako "Esperantzaren indarra" ipuina izan da lehen sariaren irabazlea. Bigarrena, berriz, Kirmen Uribe ondarroarraren "MacGregor"ek eskuratu du. Hirugarrena, Laida Martinez bilbotarraren "Egunkari laburra"k. Gainera, 18 urtetik beherako egileentzat akzesit bi ere eman dira, Maite Urrutia azkoitiarraren "Zerua izara beltzaz estaltzen denean" kontakizunarentzat bata, eta Iraitz Agirre arrrasatearraren "Keak gordetako oroitzapenak" ipuinarentzat bestea. Horrez gain, epaimahaiaren gomendioz eta bere kalitateagatik, beste narrazio bat ere sartu da liburuan, Alberto Ladron Arana iruinsemeak idatziriko "Udazken sargori bat aitatxoren tabernan".

Angel Pirala
KUTXA
102 orrialde
900 pezeta
36 libera

Kutxa Fundazioak, "Temas donostiarras" deritzan sailean plazaratu du Angel Piralak duela jada ehun urte eta Madrilen argitara eman zuen "San Sebastián en el siglo XIX" izenburua daraman lana. Haatik, ez dezala inork pentsa mende horretan Donostiari egokitutako historia kontatzen denik bertan. Egileak berak ohartarazten zuen bere asmoa ez zela inolaz ere hori izan, 1800. urtetik hasita egunkarietan zein foiletoetan aurkitu ahal izan zituen Donostiako berrien, erreferentzien, argazkien eta irudien bilketa bat egitea baizik, apika mesedegarri izango zitzaiona mende horretan Donostiak izandako historia zintzotasunez kontatzera erabakitzen zenari. Berrietan, lehentasuna herri-bizitza islatzen zutenei ematen zien, haiexek zirelako baliagarrienak herri bat barren-barrenean nolakoa den jakin ahal izateko.