ESTAING ETA CAUTERETS HARANEN ARTEAN: BARBAT HANDIAREN ITZULIA
- Inguruko mendirik garrantzitsuenak hauexek dira: lakuaren iparraldean eta haranaren sarrera menperatuz, Midi d'Arrens (2.267 m.); sokate bera jarraituz hegoalderantz, puntu gorenarekin topo eginen dugu, Soum de Bassia de Hoo alegia, bere 2.571 metroekin. Aipatu behar da inguruko gandorren aldean altura askozaz txikiagoak izanik, bi gailur hauek ohizko ibilbideetatik kanpo geratzen direla eta piriniozaleen artean ez direla sobera ezagunak. Cauteretseko haranarekin muga egiten duen sokatean, hots, ekialdean, Gabaliros (2.334 m.) ezaguna topatuko dugu. Hegoalderantz, Monné edo Moun Né (2.724 m.) eta bi sokate hauen artean, bi haranak menperatuz, Barbat Handia (2.813 m.), aste honetako ibilaldian inguratuko duguna.
Balizatutako bidezidor batek Garren Blanc-eko errekatik goiti leunki eramango gaitu, baina Barbateko bordeen parera iristen garenean, azken hauek eskuinean utzirik, Ilheouko lepora igotzen den pattar gogorrari ekinen diogu.
Barbat Handiak menperatzen ditu gure urrats neketsuak; hala ere, Estaing eta Cauterets arteko muga markatzen duen Ilheouko lepora suinki iritsiko gara. Honek merezitako atsedenaldirako parada ezin ederragoa eskainiko digu.
Cauterets-Cambasqueko bidea jarraituz gero, Barbat Handira igotzeko bide zuzena da Ilheouko lepokoa, gailur aipagarri honetara iristeko asmoz mendizale gehienek hautatzen dutena. Beste aldean, ekialdean eta Soum de Grum gailurraren mazeletan Lyseko eski-estazioa kokatzen da.
Ilheouko lepo honek beste bitxikeria bat dauka: Estaing eta Cauteretseko haranak lotzen dituen aspaldiko bidea markatuz, 80ko hamarkadan Jacques Blot-ek historiaurreko tumulu bat aurkitu zuen lepoan bertan. 5 metroko diametrokoa besterik ez bada ere, harrigarria suertatzen da altitude hauetako larreak protohistoriako artzainek erabili izana, haien aztarna tumulu honen bidez utzi zutelarik.
Ilheouko lepotik izen bereko aterperako bidea jaitsiera eroso eta erraza da. Ugari dira Cambasquetik laku aldera etorritako turistak eta arrantzaleak, solariuma bihurtzen den aterpeko terrazak erakarrita lehenak eta lakuko arrain preziatuak harrapatzeko asmoz bigarrenak. Gehienak lakua bisitatuta konformatuko dira; mendizaleak, aldiz, gaua aterpean igarota, goizetik abiatuko dira inguruko gailur gardenak igotzera.
Gure ibilbidea jarraituz, Lac Bleu iparraldetik zeharkatuko dugu Hourateko errekarekin topo egin arte. Puntu honetan igoera gogorra hasiko dugu, askotan bide ziurrik jarraitu gabe, Hourateko ataka helmuga dugularik. Mapaz eta iparrorratzaz baliatuz, Hourateko laku txikiaren albotik igaroko dugu, haitzen kaos artetik, paisaje gogor eta harrigarri batetik. Ibilaldiaren zati hau zailena suertatuko zaigu doikebe, baina norabidea ondo hartzen badugu, Hourateko atakak Arrouyko laku aldera iragateko aukera zoragarria eskainiko digu eta bide batez, Labateko errekako jaitsiera hasteko parada.
Hourateko atakatik Cauteretseko haran alderako begiratua emango dugu azkenengo aldiz, bista liluragarriaz gozatuz bi aldeetan agertzen diren gandor harroen aldera.
Harri-kaos zabala iragan ondoren, beti jaitsiz, Lac Long-era abiatuko gara. Bide lasaiagoa izango da laku honetatik Lac Nereraino, laku beltz eder hau gainetik menperatzen dugun bitartean.
Jaitsiera liluragarria da, Piarrouyko arro lakutar osoa aurrean dugula. Masseyseko aurrien albotik Pic Arrouyko erreka lotuko zaigu urjauzi dotorea sortzeko amini bat beherago, Masseyseko basoan sartuta.
Bailaratxo hertsi honen ondora iritsi gara, jarraitu dugun erreka eta ezkerretik datorren Liantranekoak sortzen duten Plaa de Prateko leku horretan hain zuzen ere. Hemendik aurrerako bidea Labateko errekaren jaitsiera lasai eta luzea bihurtzen da, Estaingeko lakuraino iritsi arte
- Estaingeko haranean bada aterpe bat Gite d'Etape izenekoa eta baita jatetxe paregabe bat ere lakuaren sarreran. Aipagarria da lakuan eta mendekoste ondoren ospatzen den larre aldatze edo trashumantziaren jaia. Festa hau artaldeak goi alalekuetara igotzeko garaian egiten da.
- Interneten helbide interesgarria: http://perso.wanadoo.fr/jb.canton/
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.