AMIKUZEKO IKASTOLA: GARAPEN ESKEMAREN ORENA?

  • egungo euskarri nagusia. Iparraldearen barnealdeko tokian tokiko ikastolek egoitza dute arazo. 30 urte bete ondoren, Amikuzeko Ikastola bere egoitza berria eraiki asmotan ari da.

2000ko otsailaren 27an
Amikuze eskualdeko (Nafarroa Beherea) ikastolak abian jarritako sustengu kanpainaren hotsak ozenki hedatu izan dira Iparraldeko lau haizetara. Otsail honen lehen igandean Eñaut Etxamendi eta Arño Larralde bikote kantariaren taularatzearen karietara mila bat pertsona bildu ziren Aiziritze herrian. Ipar nahiz hegoko musikariek (Manex Pagola, Peio eta Pantxo, Niko Etxart, Anje Dualde, Mixel Etxekopar, Maite Idirin, Karlos Jimenez eta Javier Muguruza) eskainitako kantaldiak gaitzeko arrakasta erdietsi zuen. Amikuzeko ikastolaren lokal berriak eraikitzeko eginbidean bertze urrats bat. Biarnoarekiko eskualde mugakide den horretan euskararen geroa jokoan dago egun. Alta bada, baxenafarrek, eskualdetik eskualdera, elkarri atxikitzen diote.


IRULEGIKO IRRATIA BIDELAGUN.

Amikuzeko Ikastolak eta Irulegiko Irratiak bat egin dute euskararen aldeko eginbidean. Irrati honek ohiko kanpaina zalbaldu du berriki, eta oraingo honetan ekimen bateratsua antolatzatzea bururatu zaio. Irulegiko Irratiak herriaren irratia izatea du xede, eta entzulearekiko gertu garatzen da. Entzulea mintzakide nahi duen irrati honetatik noiznahi eta zernahiz hitz egin daiteke. Jendea informatua da tokiko gaietaz; Amikuzeko eskualdeko euskal hiztunak irrati honen partaide izaki. Ikastolako lehendakari Mattin Irigoienek honela ikusten du elkarlana: «

Irulegiko Irratiak ahalegin handia egin du azken urteotan eskualdean. Emankizun bat egin da bertako hainbat herrietako bizitza helarazteko. Kanpaina denboran irratia Donapaleuko merkatuan aritzen da ostiraletan
».


AMIKUZEKO IKASTOLAK 30 URTE.

Amikuzeko Ikastola 1970an sortu zen. Mattin Irigoien antzerkigilea da egungo lehendakaria. 91 ikasle eta 6 irakasle ari dira bertako Haur Eskolan eta Lehen Mailan. Egoitzaren arazoa presente izan dute azken 30 urteotan. 1977an sartu ziren oraingo lokaletan. Ikasleen kopurua handituz joan ahala emendatu da prefafrikatuen kopurua ere. Egitura hauek zeharo zaharkituak dira engoitik. Artean, 1996an, Baionako Suprefeturako Seguritate Batzordeak egitura mota hauek ixtea eskatu zuen zituen arriskuengatik: «

Seguritate Batzordeak konponketa minimoa galde egin zuen. Lanjer gehien zuten lokalak botatzea eta beste berri batzuez ordezkatzea eskatu zigun. Lokalen egoera ikusirik herrien arteko elkargora jo genuen, herrien mankomunitatera. Bi gauza erdietsi genituen: batetik, lanjerosena zena botatzea eta behin-behineko aterabidea atzemateko prefafrikatu berriak eraikitzea; 230.000 liberako (5.750.000 pezetako) finantzazioa erdietsi genuen horretarako. Bestetik, beraiekin erreflexio berri bat abiatu genuen ikastola berri bat eraikitzeko
», adierazi digu Irigoinek.
Ikastola honetako gurasoak Ipar Euskal Herrian garatzen ari den Antolakuntza Eskemari lotu zitzaizkion harrez gero. Hautetsiek Ipar Euskal Herriko ikastolen egoitza berriak eta duinak beharrezko zirela adierazi zuten publikoki eta printzipio haiek betetzea galdatu zuten gurasoek. Adostasun zabal bat izan du eskaera honek: «

Hautetsien deliberoaren beha gaude eta, udaberrirako berantenaz, arrapostu bat espero dugu. Bestela guk geuk jarriko dugu lehen harria, eta hartaz gure kontu hasi ere ikastolaren egoitza berria eraikitzen. Haien laguntza erdiesten badugu gure eskaera kausitua dugula erran nahiko du».

BENETAKO ORENA.

Kostaparteko herri eta hirietan lortu izan da udalerrien finantzazioa. Ikastola hauek aurrekariak izan dira; nolabaiteko adostasun juridiko ofiziala erdietsi baitute. Barnealdeko ikastolek eskaera bera egin izan dute. Alabaina, ikastolak eskualdeka osatuak direnez herri txikietako herriko etxeek ez dute lokal berrien finantzazioa bere gain hartzeko ahalmenik: «

Euskararen ofizialtasuna ez izanik, kargudunekin gure harremanak herra eta diplomazia artean garatzen dira. Garapen Eskemaren karietara emaniko hitza bete beharko dute, edo jan. Gu urraska ari gara. Funtsean nahikari politikoen ondorio izanen da ikastola eraikitzea, baina gerta daiteke ere asmoa bertan behera geratzea,
» dio Mattinek.
Nahikaririk ez badago eta egoitza berrietarako laguntza erdiesten ez badute, administrazioak gurasoen ekimena gibelarazi nahi izan duela ageriko da. Kasu horretan, Garapen Eskema tresna baliagarritzat jotzen dutenak salatzeko prest omen dira guraso hauek. Frantses administrazioak hitzetik hortzera darabilen «dialogo sozialak» euskararen arazorako ez duela balio frogatuko da. Ekimen honen ukapenak Garapen Eskema gezur hutsa dela egiaztatuko luke. Hots, hautetsiek erantzun bat eman beharko liokete gizarteari, bestela trufatzen direla pentsatu daiteke eta. Jean Jacques Lasserre Kontseilu Nagusiko lehendakariordea da erantzule nagusia


Azkenak
Ostiralean hasi eta urte bukaera arte iraungo du Arestiren ekarria ezagutarazteko Bilboko egitarau oparoak

Euskaltzaindiak, EHUko Gabriel Aresti Katedrak, Gabriel Aresti kultura elkarteak eta Bilboko Koral Elkarteak elkarlanean antolatu dute egitaraua. Ostiral honetan, adibidez,  Bilboko Udalaren Txistularien Bandak Aitaren Etxea emanaldia joko du Euskaltzaindiaren... [+]


Energia berriztagarrien arloko kooperatiben europar federazioko Kontseilu Errektoreko kide bihurtu da Goiener

Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta  "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Bizikleta martxa burutu dute Elizondon, osasun sistema publiko duinaren alde

Berrehun lagun hurbildu dira  Baztango Osasun Plataformak deituriko elkarretaratzera eta bizikleta martxara.


Lan heriotzak salatzeko Jaurlaritzaren Bilboko ordezkaritza blokeatu du LABek

Aurreko astean lan istripuen ondorioz sei behargin hil zirela salatzeko, 60 bat lagunek Eusko Jaurlaritzak Bilbon duen egoitzako sarrera blokeatu dute. Ertzaintzak bertan zeuden pertsonak identifikatu ditu. LAB sindikatuaren zenbaketaren arabera, dagoeneko 26 dira aurten... [+]


2025-06-05 | Sustatu
42: txat adimentsu harrigarriena, Nafarroan sortua nonbait

Laboral Kutxa Katedrak eta Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) antolatu dute Arte eta Zientziaren I. lehiaketa (webgunea euskaraz ere badago, baina oso trakets). Artea, zientzia eta pentsamendu kritikoa uztartzen dituzten proiektuak nahi zituzten, eta zenbait aurkeztu... [+]


Foruzaingoak taser pistolak eraman ahal izatea onartu du Nafarroako Kontseiluak

Dagoeneko Guardia Zibilek eta zenbait herritako udaltzaingoek badute taser pistolak erabiltzeko eskumena Nafarroan, eta badirudi bide horretan hurrengoa Foruzaingoa izango dela: Nafarroako Kontseiluak Foruzaingoak taser pistolak eman ahal izatea "indarrean dagoen... [+]


Mario Lópezi ezarritako 13 urteko kartzela zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak

Bizkaiko Lurralde Auzitegiak hamahiru urte eta sei hilabeteko kartzela zigorra ezarri ostean, zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak. Lópezek helegitea aurkeztu zuen sententziaren aurka, haren errugabetasun presuntzioa eta defentsarako eskubidea urratu zirela... [+]


AEBetan sartzea debekatu edo mugatu die Trumpek hamabi herrialdetako pertsonei

"Atzerriko terroristengandik" babestea arrazoi bezala jarrita, Donald Trumpek dekretu bidez agindu du zazpi herrialdetako pertsona guztiei debekatzea AEBetara sarrera, eta beste bost herrialdetako herritarrei mugak jartzea. 


“Herri aktibazioa” bultzatu nahi du Gure Eskuk larunbateko mobilizazioarekin

Herri libre bat, Euskal Herriak erabaki lelopean, parte hartzera eta kaleak ikurrinaz betetzera dei egin du herri mugimenduak.


Jende andana bildu da Gasteizko Korda espazioaren desalojoaren aurkako manifestazioan

Ehunka lagun mobilizatu dira asteazken arratsaldean Gasteizko Alde Zaharreko kaleetan barrena, Korda espazioaren desalojoaren aurka. Manifestazio amaierako hitzartzean, goizeko desalojoan ertzainek buruan zauritu duten Kordako kidea jada etxean eta "ondo" dagoela... [+]


2025-06-05 | ARGIA
Sorzabalen absoluzioari helegitea jarri dio fiskalak, eta bere kontrako epaiketa errepikatzea eskatu du

Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.


2025-06-05 | Gedar
Urteko lehen lauhilekoan, ia 2.000 emakumek salatu dute indarkeria matxista EAEn

Sexu-erasoak, bikotekideen edo bikotekide ohien erasoak eta bestelako senideek egindakoak hartu dituzte kontuan zenbaketan. Bizkaian, %29 egin dute gora salatutako sexu-erasoek.


Urgulleko ‘Jesusen Bihotza’ eskultura “erregimen frankista goraipatzeko” sinboloa dela ebatzi dute

Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.


Eguneraketa berriak daude