AMIKUZEKO IKASTOLA: GARAPEN ESKEMAREN ORENA?

  • egungo euskarri nagusia. Iparraldearen barnealdeko tokian tokiko ikastolek egoitza dute arazo. 30 urte bete ondoren, Amikuzeko Ikastola bere egoitza berria eraiki asmotan ari da.

2000ko otsailaren 20an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Amikuze eskualdeko (Nafarroa Beherea) ikastolak abian jarritako sustengu kanpainaren hotsak ozenki hedatu izan dira Iparraldeko lau haizetara. Otsail honen lehen igandean Eñaut Etxamendi eta Arño Larralde bikote kantariaren taularatzearen karietara mila bat pertsona bildu ziren Aiziritze herrian. Ipar nahiz hegoko musikariek (Manex Pagola, Peio eta Pantxo, Niko Etxart, Anje Dualde, Mixel Etxekopar, Maite Idirin, Karlos Jimenez eta Javier Muguruza) eskainitako kantaldiak gaitzeko arrakasta erdietsi zuen. Amikuzeko ikastolaren lokal berriak eraikitzeko eginbidean bertze urrats bat. Biarnoarekiko eskualde mugakide den horretan euskararen geroa jokoan dago egun. Alta bada, baxenafarrek, eskualdetik eskualdera, elkarri atxikitzen diote.


IRULEGIKO IRRATIA BIDELAGUN.

Amikuzeko Ikastolak eta Irulegiko Irratiak bat egin dute euskararen aldeko eginbidean. Irrati honek ohiko kanpaina zalbaldu du berriki, eta oraingo honetan ekimen bateratsua antolatzatzea bururatu zaio. Irulegiko Irratiak herriaren irratia izatea du xede, eta entzulearekiko gertu garatzen da. Entzulea mintzakide nahi duen irrati honetatik noiznahi eta zernahiz hitz egin daiteke. Jendea informatua da tokiko gaietaz; Amikuzeko eskualdeko euskal hiztunak irrati honen partaide izaki. Ikastolako lehendakari Mattin Irigoienek honela ikusten du elkarlana: «

Irulegiko Irratiak ahalegin handia egin du azken urteotan eskualdean. Emankizun bat egin da bertako hainbat herrietako bizitza helarazteko. Kanpaina denboran irratia Donapaleuko merkatuan aritzen da ostiraletan
».


AMIKUZEKO IKASTOLAK 30 URTE.

Amikuzeko Ikastola 1970an sortu zen. Mattin Irigoien antzerkigilea da egungo lehendakaria. 91 ikasle eta 6 irakasle ari dira bertako Haur Eskolan eta Lehen Mailan. Egoitzaren arazoa presente izan dute azken 30 urteotan. 1977an sartu ziren oraingo lokaletan. Ikasleen kopurua handituz joan ahala emendatu da prefafrikatuen kopurua ere. Egitura hauek zeharo zaharkituak dira engoitik. Artean, 1996an, Baionako Suprefeturako Seguritate Batzordeak egitura mota hauek ixtea eskatu zuen zituen arriskuengatik: «

Seguritate Batzordeak konponketa minimoa galde egin zuen. Lanjer gehien zuten lokalak botatzea eta beste berri batzuez ordezkatzea eskatu zigun. Lokalen egoera ikusirik herrien arteko elkargora jo genuen, herrien mankomunitatera. Bi gauza erdietsi genituen: batetik, lanjerosena zena botatzea eta behin-behineko aterabidea atzemateko prefafrikatu berriak eraikitzea; 230.000 liberako (5.750.000 pezetako) finantzazioa erdietsi genuen horretarako. Bestetik, beraiekin erreflexio berri bat abiatu genuen ikastola berri bat eraikitzeko
», adierazi digu Irigoinek.
Ikastola honetako gurasoak Ipar Euskal Herrian garatzen ari den Antolakuntza Eskemari lotu zitzaizkion harrez gero. Hautetsiek Ipar Euskal Herriko ikastolen egoitza berriak eta duinak beharrezko zirela adierazi zuten publikoki eta printzipio haiek betetzea galdatu zuten gurasoek. Adostasun zabal bat izan du eskaera honek: «

Hautetsien deliberoaren beha gaude eta, udaberrirako berantenaz, arrapostu bat espero dugu. Bestela guk geuk jarriko dugu lehen harria, eta hartaz gure kontu hasi ere ikastolaren egoitza berria eraikitzen. Haien laguntza erdiesten badugu gure eskaera kausitua dugula erran nahiko du».

BENETAKO ORENA.

Kostaparteko herri eta hirietan lortu izan da udalerrien finantzazioa. Ikastola hauek aurrekariak izan dira; nolabaiteko adostasun juridiko ofiziala erdietsi baitute. Barnealdeko ikastolek eskaera bera egin izan dute. Alabaina, ikastolak eskualdeka osatuak direnez herri txikietako herriko etxeek ez dute lokal berrien finantzazioa bere gain hartzeko ahalmenik: «

Euskararen ofizialtasuna ez izanik, kargudunekin gure harremanak herra eta diplomazia artean garatzen dira. Garapen Eskemaren karietara emaniko hitza bete beharko dute, edo jan. Gu urraska ari gara. Funtsean nahikari politikoen ondorio izanen da ikastola eraikitzea, baina gerta daiteke ere asmoa bertan behera geratzea,
» dio Mattinek.
Nahikaririk ez badago eta egoitza berrietarako laguntza erdiesten ez badute, administrazioak gurasoen ekimena gibelarazi nahi izan duela ageriko da. Kasu horretan, Garapen Eskema tresna baliagarritzat jotzen dutenak salatzeko prest omen dira guraso hauek. Frantses administrazioak hitzetik hortzera darabilen «dialogo sozialak» euskararen arazorako ez duela balio frogatuko da. Ekimen honen ukapenak Garapen Eskema gezur hutsa dela egiaztatuko luke. Hots, hautetsiek erantzun bat eman beharko liokete gizarteari, bestela trufatzen direla pentsatu daiteke eta. Jean Jacques Lasserre Kontseilu Nagusiko lehendakariordea da erantzule nagusia


Azkenak
Espainiako Vueltako Bilboko etapa geldiarazi dute Israelen aurkako protestek, eta ez dira helmugara iritsi

Bilboko erdigunean amaitu behar zuen txirrindularitza etapak, baina Deustun sartzear zirela antolakuntzak erabaki hori hartu du, helmuga ingurua manifestariz beteta zegoelako. Aurretik ere igaro dira helmuga puntu horretatik, eta istiluak izan dira. Ertzaintzak gutxienez hiru... [+]


Analisia |Txiki eta Otaegi, fusilamenduaren 50. urteurrena
2025: Egiaren Ministerioa

Valle de Odietako makroetxaldearen epaiketa
Digestato kutsadura handia izan zen, eta isurketa, antza, Valle de Odietak eragin zuen

Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]


2025-09-03 | ARGIA
Baionako Atalante zinema-ohia jarduera politiko eta kulturalerako okupatu du Kontseilu Sozialistak

Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.


Euskalduntze prozesu osoa doakoa izateko pausoak eskatu ditu AEK-k

Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.


2025-09-03 | ARGIA
Israel-Premier Tech txirrindulari taldearen aurkako protestek Vueltaren Nafarroako etapa hartu dute

“Israelgo Estatuaren enbaxadore” gisa datozen txirrindulariei parte hartzen uzteagatik, zale ugarik protesta egin du Vueltaren aurka, hamargarren etapan. Irunberrin, errepidea mozten saiatu diren herritarrak baztertu eta bi pertsona identifikatu ditu Poliziak.


Venezuelak gezurtatu egin du AEBek ontzi baten aurka egindako erasoa

Trumpek asteartean baieztatu du Venezuelako ontzi bati eraso egin eta bertan zeuden 11 lagunak hil dituela. Hildakoak Tren de Aragua "talde terroristako" kideak zirela eta droga trafikoan ari zirela adierazi du Donald Trumpek. Venezuelak dio bideoa Adimen Artifizialez... [+]


Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimendua:
“Jaurlaritzarena zehaztasunik eta daturik gabeko txosten politikoa da”

Pentsioak osatzeko 145.000 sinadura bildu dituen herri ekinaldi legegilea eztabaidatzeari ezezkoa eman ondoren, Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimendua oso gogor agertu da Eusko Jaurlaritzaren jarrerarekin eta "bi aldiz engainatuta" sentitu direla azaldu du. EH Bilduk eta... [+]


Analisia |Txiki eta Otaegi, fusilamenduaren 50. urteurrena
2025: Egiaren Ministerioa

Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]


2025-09-03 | Gedar
Beste sarraski bat itsasoan: 160 bat lagun hilak Mauritanian, ontzi bat hondoratzean

Kanaria uharteetako kostaldera iritsi nahian ari ziren, baina Mauritanian urperatu zen ontzia. Desagerturik jarraitzen dute 100 pertsonak baino gehiagok.


2025-09-03 | Jesús Rodríguez
Zarata egiteari utzi, gora begiratu

Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]


Teknologia
Turistak eta aktibistak

Oporretan nengoela, gorputza eta burua gozatzera bideratu ditut. Turista bilakatu naiz, eremu digitalean zenbait trebezia dugunontzat, oso erraza. Motxila hartuta familiarekin handik hona ibili naiz, poltsikoan dibisa asko barik, mapa fisiko barik, plan asko barik…... [+]


2025-09-03 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Progre

Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]


Eguneraketa berriak daude