"TELEBISTA BUKATZEN DENEAN BUKATUKO DA FUTBOLA"
utbolsofia» liburuan kirol honen alderdi txarrak baino hobeak gehiago azpimarratzen dituzunaren irudipena hartu dut. Futbolari buruz iritziak eta usteak ez al dira oso muturrekoak?
Futbolean bi talde banatzen dira garbi: profesionalen mundua eta amateurren mundua. Bi talde hauetan daude bestalde heldutako futbolariak eta oraindik hazten ari direnak. Futbol profesionalaren mailan eta helduen kasuan erraz saltzen dira emaitzak, irabazi egin behar dela... Horren atzean beste futbol bat dago. Herrietan-eta umeak entrenatzen aritzen direnak... Liburuan ere esaten dut eta nire ustez esandakoa sakona da: umeek sarritan entrenatzaileari arreta gehiago jartzen diote gurasoei baino. Argi!
Zuk banatu dituzun talde horiek ez dira banatzen gehienetan.
Zenbateraino uste duzu dela hori positiboa, futbolak hainbesteko pisua izatea. Liburuan Boliviaren kasua aipatzen duzu.
Espainiara Boliviako enbaxadore berria etorri da eta oraingo Boliviako presidentearen eskutitz bat ekarri zidan. Eta enbaxadoreak berak esan zidan ni ez nintzela izan Boliviako entrenatzailea, baizik eta psikologoa. Horrelako herri txikietan horixe gertatzen da, lehen esan dudan bezala: haurrek entrenatzaileari arreta gehiago jartzen diote gurasoei baino. Ni «urteko pertsonaia» izendatu ninduten eta hilero-hilero lehendakariarekin biltzen nintzen eta bazkaltzen genuen. Futbolari esker Boliviak pixka bat gehiago sinestu zuen. Zerekin piztu sua? Futbolarekin bada, futbolarekin. Boliviako telebistan Unicefen grabazio bat egin nuen. Amazoniako oihaneko amei erakusten nien umeak ez deshidratatzeko zer egin behar zuten. Nigan sinesten zuten. Zergatik nigan? Bolivia Munduko Txapelketara eraman nuelako.
Ez da gogorra horrela izan beharra?
Adierazi berri duzu futbolaren zurrunbiloa ez duzula kontrolaezin ikusten. Profesionalak erotzen badira, orduan izango direla arazoak.
Jokalarien soldatek gora eta gora egiten dute. Mugak jarri beharko direla esaten hasiak dira.
Futbolean jarraitu eta ikasketak ez baztertzeko saiakerak egiten dira.
Hor nola uztartzen dira gurasoa, hezitzailea eta entrenatzailea?
Liburuan diozu etorkizuneko taldeak ez direla estatu edo nazio taldeak izango, markaren araberakoak baizik.
Marken araberako taldeak aurreikusten dituzu. Nazio selekzioek ez dute aurrera egingo?
Lehenengo gerra aurten bertan izan dugu. Betiseko Denilsonek Joko Olinpikoen aurreko partida jokatu nahi zuen Brasilekin. Loperak esan zion baietz, joateko, baina bere irudiagatik kontratua zuen etxeak ez zuela kobratuko erantzun zion. Laster futbol profesionalak FIFA eta antzekoei ezetz esango die. 1.000 milioi pezeta ordaindu jokalariari eta 1.000 egunetik 400 egunetan beste norbaitentzat jokatzen aritu?
Dopingaren gaiak zenbaterainoko indarra du futbolean?
Zientzia aldetik orain garatzen ari direla esan duzu.
Diego Armando Maradona.
Maradonarena adibide nahiko muturrekoa da, baina ospeak eta diruak zurrunbiloan hartutako futbolari asko dago.
Jokalariak pertsona bereziak dira, beraz?
Psikologoaren irudiak ez du indarrik futbolean.
Entrenatzailearen betebeharra zein da, bada?
Lesio batek eten zuen bere futbolari karrera, baina artean zaletasuna odolean zeraman. Ikastolan irakasle zela hasi zen Ondarroako Aurrera taldea entrenatzen. Entrenatzaile titulua ere atera zuen, eta bere promozioko lehena izan zen. Inor ohartzerako iritsi zen lehen mailako Espanyol taldera. Patuak Valladoliden elkartu gintuen berriz. Ni soldadu nengoen eta bera entrenatzaile. Maiz joaten nintzen haienean dutxatu eta meriendatzera, hantxe jan nuen lehen pizza ere. Geroztik ez dut halakorik jan.
Karrera ere amaitu zuen, eta kirol medikuntzan espezializatu zen. Alta, Bartzelonako klinikako lan seguruak baino gehiago tentatu izan du beti entrenatzaileen bizi-molde behin-behinekoak, teknikoen aulkiak ipurdi bera denbora luzez jasateko pazientziarik ez izanagatik. Sevilla eta Tenerifetik iragan ondoan, Bolivia, Txile eta Japonian nekez ahantziko duten arrastoa utzi du, futbolaren mugak gainditzen dituen jakintza eta gizatasunarena.
Orain, Bartzelonan pausatu eta laketurik, bestelako zenbait eginkizuni lotu zaio azpeitiarra. «Futbolsofia» liburua argitara eman berria du, prentsa idatzian hainbat artikulu idatzi ohi du, eta Sorginen Laratzeko pertzak ere bera du pizgarri. Poliglota da, lankide ona eta lagun hobea, komunikatzaile aparta eta, batez ere, bizitzen doktore
JAVIER CLEMENTE
LUIS FERNANDEZ
LUIS ARCONADA
JORGE VALDANO
DIEGO ARMANDO MARADONA
MIKEL ARANBURU
JUAN ANTONIO LARRAÑAGA
JOSE MARIA GARCIA
IÑAKI DE MUJIKA
Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]
Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]