LAU ZORTZIMILAKO ZERURAKO

  • Zerutik gertuen eta maizen egon direnen klub bitxian sar litezke bi anaiak. Aitzakia, Iñurrategi & ETB proiektua dugu, zortzi dokumental eta bi saio berezi egiteko. Erronka ordea ez da makala, bost hilabetetan falta zaizkien 4 zortzimilakoak igo beharko baititutze 14etara iristeko.

1999ko abenduaren 12an
Dagoeneko Patagonian ditugu Felix eta Alberto; Paineko dorre itzelean zintzilikatuta ETBrako lehen dokumentala grabatzen. Hori ordea, berotze ariketa baino ez da. Inoiz egin den euskal espediziorik gotorrena etorriko baita gero. Behin Painekoa burututa, ez dute beste bidaiarik egingo, martxoan lau zortzimilakoen erronkari taxuz heltzeko.

«Batik bat, aurtengo udaberrian Juanito Oiartzabalek hamalauak egin eta gero hasi ginen horretaz pentsatzen. Gure inguruan dagoen jendea egin behar genuela hasi zitzaigun esaten. Baina gure burua bultzatzeko, modu erakargarri batez ekin nahi genion. Azkenean, ETBren interesa ere ezagututa, animatu eta laurak epe labur samar batean igotzea da erronka»
azaltzen digu Felixek.

«Berria zabaldu denez geroztik, jendea beste irakurketa bat egiten ari bada ere, guk ez dugu mendizaletasuna kirol lehiaketa batekin parekatu nahi; hain zuzen ere, erreportajeak aurrera ateratzeari emango diogu garrantzi gehien, bestea horren baitan sartuz»
. Halaxe, Nepalera joan eta aklimatazioa ongi ezagutzen duten Manaslu inguruan egingo dute. –Duela bi urte, negu gorrian Manaslura igotzen saiatu arren, ezin izan zuten tontorrera iritsi, eguraldi zitala egiten baitzuen–. Oraingoan haatik, eguraldi hobea dagoenean helduko diote bi mendiak garaitzeari, igobide errazenak erabiliz baina, beste ezerk eragin ez diezaien. Manasluren (8.163 m) ondotik, Annapurna (8.091 m) izango dute zain, gizakiak igo lehen zortzimilakoa hain justu, makurra eta tranpez beteta dagoena. Elurrolde eta eguraldi aldaketa bortitzei ere egin beharko diete aurre. Ia 70 lagun hil dira bertan. Bi menditzarrak egin ostean, eta ia atsedenik hartu gabe, Pakistango Karakorum mendikatera joango dira Gasherbrum I (Hidden Peak izenez ere ezaguna), eta Gasherbrum II, Nepalekoen ondoan zailtasun gutxikoak biak.


KAMERA LAGUN DUTELA.

Igotzeaz batera, ezin ahantzi kamera aldean eraman beharko dutela. Eginbiderako, lantalde txikia bezain eraginkorra moldatu dute, lan dinamika gogor horretan malgutasuna erakutsiko duena.

«Eskalatzaile taldea hiru lagunok osatzen dugu; ni neu, Alberto anaia eta Jon Lazkano, bereziki hormako igoeretan eta antolaketa lanetan ariko dena. Alderdi teknikoa, ETBren plantilakoa da: alde batetik, Gotzon, kanpamendu baseraino kameraz arduratuko dena. Igoeren azken zatiak berriz, barruko paretak barne, geuk egingo ditugu. Makurragoa egiten da, beste abiadura batean mugitzera behartzen baizaitu planoak hartu beharrak. Indarrez makal gabiltzanean ere nabarituko da, baina tira garbi dugu zertara goazen. `Al filo de lo imposible' saioan hartu genuen eskarmentua lagungarri egingo zaigu. Bestetik, Asier Arangurenek lagunduko gaitu. Kazetari gisa etorriko den arren, denetik egin beharko du»
diosku Felixek. Lau zortzimilakoak igotzeko ahaleginean, zuzeneko konexioak egingo dira irrati nahiz telebistan, non bi saio bereziez landa, laburpenak eta balantzea ere eskainiko diren.
Tamainako balentria burutuz gero, «Hamalauen klubeko» gazteenak bilakatuko lirateke Iñurrategitarrak, Reinhold Mesner hegotirolarra, Kukuczka poloniarra (1988an Lhotsen desagertu zena), Krystof Wielicki erkidea, Erhard Loretan suitzarra, Carsolio, Sergio Martini italiarra eta Oiartzabalekin batera. Gisa horretan, Euskal Herria litzateke herrialderik ordezkatuena klub horretan. 1992an Everest oxigenorik gabe igo zutenez geroz, anaia aretxabaletarrak mendizaleen elitean dira. Indarra eta zuhurtzia berdin nahasteaz gain, gutxi batzuen dohaiak dit uzte, hots, era alpinoan eskalatu eta baldintzetara egokitzeko ahalmen izugarria. Himalaian egin 13 espedizioetatik hiru porrot baino ez dituzte jaso.
Zenbakiei dagokienez, zerrendan lehena Kukuczka poloniarra dugu, hamalauak 9 urtetan igo baitzituen, Iñurrategi anaiak bigarrenak izan litezke, lortuz gero, 10 urtetan egingo bailituzkete. Atzerritarren artean, bik baino ez dituzte lau gailur kateatu urtebeteren buruan: Carlos Carsolio mexikarrak eta Kazajistaneko Anatoli Boukreev-ek, duela hiru urte Annapurnan zendu zenak. Oiartzabalek ostera, hiru igoera lotu zituen urte batean (Makalu, Broad Peak eta Lhotse).
Indarrak neurtzen jakitea, mendi gaitza, hatz eta behatzak izozteko arriskua beti present... Nola jakin non dagoen muga? Felixen irudiko ez dago sekreturik,

«elementu asko sartzen dira hor: norberaren egoera fisiko eta morala jokoan egonda, zentzuzko erabakiak hartzeko prest egon behar duzu. Orain arte, atzera egin dugunetan aho batez hartu dugu erabakia. Presiopean baldin bazoaz berriz, arriskua biderkatu egiten da. Ez da batere lagun ona halako zereginetarako. Alde horretatik gu oso lasai goaz, nahiz eta epe motzean egin beharreko erronka den, konpromisoa lortzen saiatzea da. Inork ez gaitu presionatu, egotekotan geure buruari ezarritakoa da»
.
Gertatuak gertatu, lasaitu ederra hartuta murgilduko dira gainontzeko dokumentalen grabazioan. Gisa horretan, uda aldean, abenturaren azken txanpan munduko hainbat bazterretan ibiliko dira, hala nola, Estatu Batuetako Yosemiteko paretetan, espedizio bat Maliko basamortuan eta Zeelanda Berriko alpeetan dauden mendi zoragarrietan. Lehen dokumentala, Paineko erdiko dorreari eskainia, hilaren hondarrean izango da ikusgai. Gainontzekoak berriz, datorren urtean gaindi


Azkenak
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]


2024-05-12 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]


'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]


Eguneraketa berriak daude